چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟

هیجان در بازار سهام

بهزاد رنجبر: رفتار هیجانی‌ بازار در فروش سهام فولادی در بورس، زمینه شگفتی و ابهام در تحلیل کارشناسان را به وجود آورد.

براساس این گزارش، مبادلات روز یکشنبه 13 آبان بورس تهران در حالی ادامه یافت که صف‌های سنگینی برای سهام شرکت‌های فولادی به ویژه شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خراسان در بورس تشکیل شد.

این صف‌ها در حالی در مبادلات روز یکشنبه تشکیل شد که روز شنبه به‌دلیل حجم بالای تقاضا برای خرید سهام این 2شرکت باعث شد تا سامانه معاملات بورس تهران قفل کند اما درست یک روز پس از تشکیل صف‌های سنگین خرید برای سهام این 2شرکت بلافاصله روزگذشته این صف‌ها تبدیل به صف‌های فروش شد و بسیاری از سهامداران بورس تهران در صف‌های فروش سهام این 2شرکت ایستادند، بروز چنین رویدادی زمینه شگفتی و پراکندگی تحلیل کارشناسان را به وجود آورد، به‌طوری که اغلب کارشناسان در تحلیل این رویداد دچار تردید و ابهام شدند.

براساس پیش‌بینی کارشناسان و باتوجه به تعدیل مثبت سود شرکت فولاد مبارکه اصفهان برای این شرکت انتظار رشد قیمت بیشتری می‌رفت از طرف دیگر هنوز چند روزی از زمان عرضه اولیه سهام فولاد خراسان در بورس نمی‌گذرد که این شرکت با صف فروش سهامداران مواجه شده‌است.

پیش‌بینی می‌شد باتوجه به ماهیت صنعتی این شرکت در تولید فولاد ارزش هر سهم این شرکت حداقل تا پایان این هفته با رشد مواجه باشد اما چنین اتفاقی رخ نداد.

عباس دهقان، کمبود نقدینگی در بورس، مسائل سیاسی و ریسک‌های پیرامونی بازار سرمایه را از جمله عوامل تأثیرگذار در تشکیل صف‌های فروش برای سهام شرکت‌های فولادی برشمرد و به همشهری گفت: طی چند روز گذشته و همزمان با اجلاس 1+5 جو روانی بازار شرایط نامساعدی پیدا کرد و مسائل که در این نشست مطرح شد شرایط بازار را از حالت مساعد خارج کرد.

وی افزود: تشکیل صف‌های فروش برای سهام شرکت‌های فولادی به مجموعه‌ای از عوامل برمی‌گردد و تنها به یک موضوع خلاصه نمی‌شود به‌طوری که به غیراز مسایل سیاسی، بسته شدن نماد شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان، پیش از عرضه سهام فولاد خراسان یکی دیگر از عوامل تأثیر گذار بر تشکیل صف‌های فروش برای سهام این شرکت‌ها بود.

وی تأکید کرد: با بسته شدن نماد این 2شرکت، بازار فرصتی پیدا شد تا درباره سرمایه‌گذاری روی سهام دیگر شرکت‌های حاضر در بورس بیاندیشند.

دهقان خاطر نشان کرد: اما گذشته از این موضوعات نباید فراموش کنیم که فروش بلوک 20درصدی سهام شرکت ملی صنایع مس ایران برای بازار ما بسیار سنگین بود و حجم زیادی از نقدینگی موجود در بورس را خارج کرد.

ناظر پیشین معاملات بورس تهران چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ تصریح کرد: نقدینگی که برای معامله سهام شرکت مس از بازار بیرون کشیده شده، یک پول برگشت ناپذیر است که به راحتی پولی جایگزین آن نخواهد شد.

دهقان تأکید کرد: کسانی که سهام شرکت مس را خریداری کردنددر حال حاضر نقدینگی کافی برای معاملات سهام و گردش نقدینگی ندارند.

وی با بیان اینکه باید به بازار فرصتی داده شود تا دوباره خود را تجهیز کند گفت: باید در عرضه‌های اولیه سهام تعجیل نکرد و عرضه سهام جدید را در بورس به تعویق انداخت چرا که عرضه‌های پیاپی و پشت سرهم در بورس باوجود میزان نقدینگی بورس شرایط عاقلانه‌ای است، به این ترتیب به‌نظر می‌رسد تعویق در عرضه سهام پتروشیمی فناوران نیز به همین منظور در بورس انجام شده است.

دهقان در تشریح عوامل دیگر مؤثر در تشکیل صف‌های فروش برای سهام فولادی گفت: یکی دیگر از دلایل ایجاد چنین جوی در بازار قیمت بالای فروش سهام فولاد خراسان بود، در واقع سهام این شرکت با توجه به تفاوت‌هایی که با شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان دارد چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ گران فروخته شد. همین موضوع منجر به برگشت بازار شد.

از سوی دیگر حسین خزلی خرازی مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک کشاورزی در مورد دلایل تشکیل صف‌های فروش برای سهام شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خراسان گفت: تحلیل شرایط بازار و تشکیل چنین صف‌هایی در شرایط کنونی کار بسیار پیچیده‌ای است که باید براساس تحلیل رفتاری بازار شکل بگیرد.

وی افزود: اتفاق ناگهانی در بازار رخ نداده اما به‌نظر می‌رسد مجموعه‌ای از عوامل در ایجاد چنین شرایطی دخیل بوده‌اند.

خرازی تأکید کرد: آنچه مسلم چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ است ما در بازار سرمایه ایران یک لایه اول سرمایه‌گذاران داریم که به شدت ریسک‌گریز هستند و عمدتا معادلات اصلی بازار را تعیین می‌کنند.

وی تصریح کرد: چشم و گوش سرمایه‌گذاران لایه اول به رسانه‌های خارجی معطوف است و این لایه عمدتا براساس استنباط‌های خود از رسانه‌های خارجی خرید و فروش می‌کنند.

به گفته خرازی رفتار لایه اول سرمایه‌گذاران به شدت بررفتار لایه‌های دیگر سرمایه‌گذاران بورس تأثیر می‌گذارد به‌طوری که زمانی که این سرمایه‌گذاران اقدام به فروش سهام می‌کنند سرمایه‌گذاران لایه‌های دیگر نیز سهام خود را به امید اینکه روی قیمت پایین‌تری خریداری کنند می‌فروشند.

مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی تصریح کرد: در واقع لایه اول سرمایه‌گذاران بورس کاملا سیاسی و ریسک گریز هستند و لایه دوم نوسان گیر هستند به همین دلیل زمانی که لایه اول اقدام به فروش می‌کند لایه دوم سرمایه‌گذاران در پی نوسان‌گیری برمی‌آید به همین دلیل موجی در بازار ایجاد می‌شود.

هادی بیدختی، معاون سابق بورس تهران، با تأکید بر اثر 3 عامل درونی و برونی به سهامداران توصیه کرد: بر مبنای اطلاعات واقعی تصمیم‌گیری کرده و شرایط محیطی را به تناسب دخیل کنند.

مدیرعامل شرکت کارگزاری عمران فارس در گفت‌وگو با فارس درباره شرایط کنونی بازار سهام گفت: وضعیت حال حاضر بازار سهام از 3عامل برون و درون سازمانی پرونده هسته‌ای، افزایش حقوق دولتی معادن و کمبود نقدینگی در بازار متاثر است.

وی ادامه داد: مسئله پرونده هسته‌ای ایران هر چند مقوله تازه‌ای نیست اما تغییر تحولاتی مانند رفتن لاریجانی و تحریم یک جانبه آمریکا و تحلیل برخی کارشناسان خارجی مبنی بر وقوع جنگ باعث نگرانی برخی از سرمایه‌گذاران شده که این گونه موارد به تنهایی نمی‌تواند بازار سهام را متاثر کند.

بیدختی افزود: عامل درون سازمانی تأثیر گذاری مانند افزایش حقوقی دولتی معادن و کمبود نقدینگی در بازار سهام منجر به تشدید اثر موضوع پرونده هسته‌ای شده که با توجه به تجربه دوره‌های گذشته این مقطع نیز گذرا و کوتاه مدت خواهد بود.

مزیت رقابتی بازار در مقابل گوگل پلی

ساختار سازمانی بازار، محصول محور است. بخش مارکتینگ مرکزی بیشتر از جنس تصویر ذهنی برند فعالیت می‌کند و بقیه محصولات خودشان استرانژی مارکتینگ متفاوتی دارند. استراتژی مارکتینگ محصول محور به ازای هر محصول تدوین می‌شود و آن محصول، مثلا ویدیو در مرحله‌ای است که باید به مخاطبان بازار شناسانده شود. چون الآن مخاطبانش، مخاطبان کلی بازار نیستند، اما بقیه محصولات چندین گام جلوتر هستند، بنابراین استراتژی‌ها پیرو محصول تعریف می‌شود.

برند‌سازی کارفرما (employer branding)، در بازار

اگر حضور در رسانه‌های اجتماعی را به عنوان یک کانال ببینیم، یک روش برای تبلیغات است که به عنوان یک فرصت می‌توان به سراغش رفت و از آن استفاده کرد. آن چیزی که در حال حاضر وجود دارد، حضور خود بازار در این فضا نیست، ما برندسازی کارفرما (employer branding) بازار را تشکیل دادیم برای اینکه کل اکوسیستم و آدم‌هایی که می‌خواهیم جذب کنیم، روی بازار شناخت داشته باشند و بدانند در آن چه اتفاقاتی می‌افتد و فکر می‌کنم خیلی هم خوب توانسته است به اهدافی که می‌خواهد برسد.

چرا بازار در رسانه‌های اجتماعی حضور ندارد؟

چون ما آن را به عنوان یک کانال اثر بخش ندیدیم؛ شاید در ادامه رویه تغییر کند و شاید هم به همین نحو ادامه پیدا کند، چون کارهایی که تا حالا انجام داده، بازار را تبدیل به پیشگام و پیشرو صنعت کرده است و در واقع یک هزینه فرصتی است که یکسری جاها حضور دارید و یکسری جاهای دیگر نه و قرار نیست ما از تمام کانال‌ها استفاده کنیم و اتفاقا باید یکسری چیزهای خوب را کنار بگذاریم و اثر بخش‌ترین چیز را انتخاب کنیم، چیزی که مشتری را در همان مسیری که مد نظر ماست قرار می‌دهد.

مزیت رقابتی بازار نسبت به گوگل پلی و سایر رقبا چیست؟

بازار یک محتوای مشترک با اپ استورها دارد که از این لحاظ رقبایش مشخص است اما ما چیزهای زیادی در بازار ایجاد کردیم تا کاربران خیلی راحت‌تر از آن استفاده کنند. یکی از نکات بازار جامعیت محتوا و محلی بودن آن برای ایرانی‌هاست. مثلا در مقایسه با گوگل پلی، بستری است که اپلیکیشن‌های زیادی روی آن قرار دارد اما مخاطب خاص ایرانی از طریق بازار به اپلیکیشن‌ها راحت‌تر دسترسی پیدا می‌کند چون ما علاقه و ذائقه آن‌ها را راحت‌تر شناسایی می‌کنیم و به طور شخصی سازی شده هر محتوا را در اختیار افراد قرار دهیم.

روی قسمت پیشنهادات بازار تیم عظیمی کار می‌کند تا بهترین پیشنهاد در بهترین زمان در اختیار کاربر قرار بگیرد و این پیشنهادات فرد به فرد در بستر بازار فرق می‌کند، قطعا گوگل پلی هم همینطور است اما به اندازه ما مخاطب ایرانی را نمی‌شناسد و ما بیشتر به دنبال محتوای ایرانی هستیم در حالیکه گوگل پلی دنبال محتوای جهانی است، پس جامعیت محتوا، محلی بودن، پویایی و به روز رسانی‌هایی که مدام رصد می‌شود، همه این‌ها دست به دست هم می‌دهد تا ما به عنوان اپ استور اول ایرانی‌ها تلقی شویم.

قاعدتا رقبای ایرانی هم وجود دارد که در قالب اپ استور خدماتی ارائه می‌دهند و هر کدام روی چیزی تمرکز کردند، بازار حتما ذائقه و نیاز مشتری را بهتر متوجه شده که توانسته طی یک مدت که همزمان با مایکت کارش را شروع کرده، جایگاه متفاوتی داشته باشد، بازار با تبلیغات زیاد به اینجا نرسیده، محصول درست و شخصی سازی شده و موارد دیگری که اشاره شد برای مخاطب مهم بوده و به سمت آن گرایش پیدا کرده است و احتمالا مایکت روی چیزهایی دست گذاشته که جذابیت کمتری برای مخاطب داشته و با وجود تبلیغات نتوانسته به آن‌ها برسد.

بازار کیفیت اپلیکیشن‌های ارائه شده را چگونه بررسی می‌کند؟

در مورد کیفیت اپلیکیشن‌هایی که در پلتفرم‌ها ارائه می‌شود باید این نگرش وجود داشته باشد که آن برنامه را کسی دیگر عرضه کرده است. شاید تا 10-15 سال بعد، آدم‌ها این تمایز را بین پلتفرم عرضه و صاحب محتوا قائل شوند، در واقع یک سلسله ترندهای فرهنگی می‌خواهد که فقط خاص کشور ما نیست و در بقیه کشورها هم وضع همین است. مثلا خیلی‌ها از توییتر در ریاست جمهوری آمریکا انتظار داشتند که اکانت ترامپ را حذف کنند و یا کارهای مشابه دیگری انجام دهد، پس خیلی اوقات این انتظار فرهنگی است که شاید بعدها اصلاح شود اما در حال حاضر چنین چیزی هست و آدم‌ها به پلتفرم این نگاه را دارند.

این موضوع در بازار برای ما بسیار اهمیت دارد و یک سیستم عریض و طویلی برای بررسی محتوا، مجوزهای لازم و … وجود دارد که در نهایت محتوا قابل انتشار باشد؛ اما اینکه محتوای قابل انتشار خوب است یا نه، یک درجه کیفی است. مثلا اگر محتوا آموزش زبان باشد ما باید مجوزها و درست بودن آموزش را بررسی کنیم ولی اینکه مدرس محتوای باکیفیتی را ارائه می‌دهد یا نه دست ما نیست و اصلا شاید یک موضوع سلیقه‌ای باشد، ما حتی تجربه استفاده، امنیت و موارد دیگر را هم بررسی می‌کنیم و اتفاقا هجمه زیادی هم که از سمت توسعه دهندگان به ما هست بر سر همین مسائل است. اما ما سمت مخاطب ایستادیم و به آن‌ها می‌گوییم مشکلی نیست اگر شما کارتان را در پلتفرم ما متشر نکنید، چون مخاطب از ما حسابرسی می‌خواهد.

برخورد قهری باعث یاس کارآفرینی می‌شود

اینکه ما از چیزی خیالمان راحت باشد، اتفاقا هدف قانون گذار این است که خیالت راحت نباشد و متناسب با هر تغییری، بتوانی پاسخ درست بدهی. به همین دلیل مدل رویکرد ما برای پاسخ‌دهی به چنین چیزی این است که ساز و کار بچینیم و مثلا اگر فکر می‌کنیم با اینترنتی شدن، معضلاتی زیاد می‌شود یا اگر یکسری وزارتخانه هست که قرار است متولی بعضی امور شوند، برای گرفتن همین مجوزها هم ساز و کاری داشته باشیم. اینکه می‌گویم ساز و کار چون این چیز ثابتی نیست و ممکن است مدام تغییر کند و سیاست گذار می‌خواهد که وقتی در یک محیط پویا فعالیت می‌کنیم، آن هم در چنین جامعه پر نوسانی، همزمان با نوسانات به نیازهای جدید بتوانیم پاسخ بدهیم.

این یک چالش روزانه برای ماست و سعی می‌کنیم به ازای هر مورد یک رفتار خاص نداشته باشیم و تمام این موارد را تبدیل به یک فرایند کنیم. ما با کارآفرینان نباید برخورد قهری داشته باشیم، من در زمانی که در آلونک بودم که کسب و کارهایی را برای املاک ایجاد می‌کردیم و خیلی از مشکلات ناشی از عدم فهم کسب و کار ما بود، ما مدل املاک را شفاف می‌کردیم که از طرفی مورد حمایت وزیر مسکن بود و از طرفی پلیس فتا با ما برای مسائل اشتباهی، برخورد می‌کرد. این آشفته بازار به طور کلی در اکوسیستم وجود دارد اما اگر برخورد به نحو درستی صورت نگیرد، یاس کارآفرینی ایجاد می‌شود و کسی که در فکر ایجاد یک کسب و کار است به این نتیجه می‌رسد که یا مانند 95 درصد استارتاپ‌ها کارم شکست می‌خورد و یا اگر هم موفق شوم با چنین معضلاتی روبه‌رو هستم و کسی حمایتم نمی‌کند. اینکه قانون گذار یک رگه همکاری را کنار کسب و کارهای نو ظهور ندیده است، اتفاق خوبی نیست و چنین برخوردهایی موجب ریسک گریزی ما می‌شود.

انصراف

Array ( [0] => Array ( [name] => شرکت ستارگان نوآور داوین [amount] => 35750000000 [ID] => 110 [payment] => 23207000000 ) [1] => Array ( [name] => صندوق نوآوری و شکوفایی [amount] => 13200000000 [ID] => 111 [payment] => 11880000000 ) [2] => Array ( [name] => توسعه فن و کار رایمون [amount] => 10750000000 [ID] => 108 [payment] => 10750000000 ) [3] => Array ( [name] => شتابدهنده اجوتک [amount] => 10750000000 [ID] => چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ 106 [payment] => 9580000000 ) [4] => Array ( [name] => صندوق پژوهش و فناوری استان یزد [amount] => 14500000000 [ID] => 113 [payment] => 8725000000 ) [5] => Array ( [name] => صندوق غیردولتی پژوهش و فناوری استان اصفهان [amount] => 12250000000 [ID] => 109 [payment] => 8547000000 ) [6] => Array ( [name] => شناسا [amount] => 17000000000 [ID] => 105 [payment] => 7750000000 ) [7] => Array ( [name] => صندوق نوید [amount] => 7500000000 [ID] => 103 [payment] => 7225000000 ) [8] => Array ( [name] => موسسه دانش بنیان برکت [amount] => 12700000000 [ID] => 114 [payment] => 6350000000 ) [9] => Array ( [name] => سرمایه گذاری جسورانه هدهد [amount] => 7750000000 [ID] => 10652 [payment] => 4460500000 ) [10] => Array ( [name] => صندوق گیلان [amount] => 4650000000 [ID] => 10648 [payment] => 4310000000 ) [11] => Array ( [name] => خانه نوآوری [amount] => 3600000000 [ID] => 104 [payment] => 3300000000 ) [12] => Array ( [name] => شرکت هوشمند اول برنای اصفهان (هاب اصفهان) [amount] => 4000000000 [ID] => 13727 [payment] => 3108000000 ) [13] => Array ( [name] => توسعه کارآفرینی بهمن [amount] => 4003200000 [ID] => 14478 [payment] => 3013200000 ) [14] => Array ( [name] => راهبرد هوشمند مدیریت ثروت ستارگان [amount] => 8000000000 [ID] => 16060 [payment] => 3000000000 ) [15] => Array ( [name] => صندوق توسعه‏ی صادرات و تبادل فناوری [amount] => 3000000000 [ID] => 13400 [payment] => 3000000000 ) [16] => Array ( [name] => مرکز نوآوری مانا [amount] => 4250000000 [ID] => 10651 [payment] => 2690000000 ) [17] => Array ( [name] => شبکه نوآفرین سرآمد(پلنت) [amount] => 2500000000 [ID] => 10650 [payment] => 2500000000 ) [18] => Array ( [name] => اکتا [amount] => 1900000000 [ID] => 10659 [payment] => 1900000000 ) [19] => Array ( [name] => شتابدهنده تریگ آپ [amount] => 4000000000 [ID] => 150 [payment] => 1690000000 ) [20] => Array ( [name] => بنیاد برکت [amount] => 2000000000 [ID] => 10649 [payment] => 1500000000 ) [21] => Array ( [name] => جیبیت [amount] => 1400000000 [ID] => 10658 [payment] => 1400000000 ) [22] => Array ( [name] => نوبیتکس [amount] => 1400000000 [ID] => 13705 [payment] => 1400000000 ) [23] => Array ( [name] => صندوق آمن [amount] => 2000000000 [ID] => 10655 [payment] => 1100000000 ) [24] => Array ( [name] => صندوق رویش برکت [amount] => 5900000000 [ID] => 13753 [payment] => 900000000 ) [25] => Array ( [name] => توسعه کار آفرینی و رویش اعتماد ( خانه اصفهان) [amount] => 1000000000 [ID] => 13751 [payment] => 775000000 ) [26] => Array ( [name] => سید محمد موسوی [amount] => 1000000000 [ID] => 14074 [payment] => 523000000 ) [27] => Array ( [name] => حمید روستایی دره میانه [amount] => 500000000 [ID] => 13752 [payment] => 500000000 ) [28] => Array ( [name] => محمدسعید قاضی زاده [amount] => 700000000 [ID] => 15482 [payment] => 350000000 ) [29] => Array ( [name] => تیهو کش [amount] => 446400000 [ID] => 14477 [payment] => 334800000 ) [30] => Array ( [name] => محمدرضا کرمانشاهی [amount] => 446400000 [ID] => 14475 [payment] => 334800000 ) [31] => Array ( [name] => نیک اندیش کاشان [amount] => 446400000 [ID] => 14472 [payment] => 334800000 ) [32] => Array ( [name] => شتابدهنده صدران [amount] => 4266500000 [ID] => 148 [payment] => 333250000 ) [33] => Array ( [name] => مصطفی نقی پور فر [amount] => 250000000 [ID] => 13770 [payment] => 250000000 ) [34] => Array ( [name] => زهره ابراهیم کش [amount] => 220800000 [ID] => 14476 [payment] => 165600000 ) [35] => Array ( [name] => محمدرضا روحی [amount] => 220800000 [ID] => 14470 [payment] => 165600000 ) [36] => Array ( [name] => سید احمد شریفی [amount] => 216000000 [ID] => 14471 [payment] => 162000000 ) [37] => Array ( [name] => مصطفی نیکزاد [amount] => 100000000 [ID] => 10755 [payment] => 100000000 ) )

بزرگراه ارتش شرق به غرب، بعد از بلوار شهید مژدی (اوشان) ، خیابان ابولفضل صمیع،قبل از مرکز دانش‌های بنیادی(IPM)، باغ بهشت، مجموعه‌ی سلام، ۱۰۰استارت‌آپ

جهش شاخص سهام در بورس تهران؛ آیا لشکر دیگری از مال‌باختگان در راه است؟

در نشست هیئت دولت در روز چهارشنبه دهم اردیبهشت‌ماه، حسن روحانی، جهش خیره‌کننده شاخص کل سهام بورس تهران را نشانه استحکام نظام سیاسی ایران و اعتماد مردم به بازار پول و سرمایه کشور عنوان کرد و گفت: «بیرونی‌ها تبلیغ می‌کنند که مردم ایران به نظام و دولت ایران اعتماد ندارند. کاملاً دروغ می‌گویند. بورس ما شاهد دروغگویی آن‌هاست.»

تردیدی نیست که بازار سهام تهران، با گذار از یک رکورد به رکورد دیگر، دورانی استثنایی را از سر می‌گذراند. در واقع شاخص کل بورس تهران تنها در فاصله یک سال، از نهم اردیبهشت سال گذشته تا دهم اردیبهشت امسال، چهار برابر شده و از ۲۱۴ هزار واحد به ۸۷۸ هزار واحد رسیده است. چنین جهش‌هایی در تاریخ جهان جنبه استثنایی دارد.

اما آن‌چه جهش بازار سهام تهران را به عنوان یک رویداد منحصربه‌فرد در تاریخ اقتصاد جهانی به ثبت می‌رساند، فضای تحقق آن است.

وصله ناجور

در واقع شاخص کل سهام تهران در شرایطی به قله‌های افسانه‌ای دست می‌یابد که اقتصاد ایران با یکی از سخت‌ترین بحران‌ها در تاریخ معاصر خود دست‌به‌گریبان است، چشم‌انداز آن تیره و تار به نظر می‌رسد و در فضای سیاسی و ژئوپولیتیک به‌شدت ناامنی دست‌وپا می‌زند.

از آن گذشته، ایران زیر فشار همه‌گیری کرونا، همانند بسیاری دیگر از کشورها، با سخت‌ترین بحران بهداشتی صد سال اخیر دست‌وپنجه نرم می‌کند.

طی چهل روز نخست سال جاری خورشیدی، در حالی که بلندآوازه‌ترین بورس‌های جهان، از داوجونز آمریکایی گرفته تا داکس آلمانی و نیکی ژاپنی، زیر تهاجم ویروس کرونا به گونه‌ای سرسام‌آور سقوط کرده‌اند، شاخص کل سهام در بورس تهران ۷۱ درصد رشد داشته است.

در این شرایط، تعجب‌آور نیست اگر«بیرونی‌ها»، به تعبیر آقای روحانی، از آن‌چه در بازار سهام تهران می‌گذرد انگشت حیرت به دندان بگزند. خواهیم دید که شماری از «درونی‌ها» نیز در این حیرت با هم‌میهنان بیرونی خود سهیم‌اند و جشن و آتش‌بازی در بورس اوراق بهادار تهران را، در مقایسه با فضای اقتصادی و سیاسی و دیپلماتیک و نیز جو بهداشتی و روانی کشور، یک «وصله ناجور» می‌بینند.

به نظر می‌رسد که حسن روحانی بورس را آینه تمام‌نمای واقعیت‌های سیاسی و اقتصادی کشور می‌داند، زیرا در نشست روز چهارشنبهٔ هیئت دولت به «بیرونی‌ها» طعنه می‌زند که چون چشم ندارند شکوفایی حیرت‌انگیز بازار سرمایه ایران را ببینند، نظام و دولت جمهوری اسلامی را زیر پرسش می‌برند.

به آگاهی ایشان می‌رسانیم که حال و هوای بورس در یک کشور، همیشه انعکاس واقعیت‌های اقتصادی آن کشور نیست و اتفاق می‌افتد که در شرایطی ویژه، زمانی که همه شاخص‌های کلان در وضعیت مثبتی هستند، بازار سرمایه زیر تأثیر ریسک‌های خارجی یا شایعات بی‌پایه و فضای روانی ساخته و پرداخته سوداگران به گرایش‌های منفی تسلیم می‌شود و به سراشیبی می‌افتد.

شاخص بورس و واقعیت‌های اقتصادی

ولی در مجموع، ناهماهنگی میان شاخص کل بورس و واقعیت‌های بنیادی اقتصادی در یک کشور جنبه استثنایی و موقتی دارد و این واقعیت‌ها معمولاً طی مدتی کوتاه بر ناهماهنگی غلبه می‌کنند.

صد‌ها کارشناس و رسانه و مؤسسه که در ارزیابی درجهٔ خطرپذیری کشور‌ها و مناطق تخصص دارند، بازار‌های مالی و نیز تک‌تک واحد‌های تولیدی حاضر در بازار سهام را زیر نظارت دارند و گریز از این نظارت اگر غیرممکن نباشد، دست‌کم بسیار دشوار است.

سرمایه‌گذاران خارجی پیش از ورود به بازار یک کشور همیشه وضعیت حال و آتی شاخص‌های اقتصاد کلان آن کشور را بررسی می‌کنند و از تحلیل فضای ژئوپولیتیک آن نیز غفلت نمی‌ورزند. یک دانشجوی سال اول اقتصاد می‌آموزد که هر کس بخواهد در بازار سهام یک کشور سرمایه‌گذاری کند، اگر نخواهد پولش را را به آتش بکشد، نخست باید این شاخص‌ها را بررسی کند و یا از نهاد‌های تخصصی بخواهد این بررسی را برای او انجام بدهند:

یک) رشد تولید ناخالص داخلی کشور مورد نظر در چه وضعیتی است و چشم‌انداز آن چگونه است؟ این مهم‌ترین شاخص اقتصادی یک کشور است و شمار زیادی از دیگر شاخص‌ها وابسته به آن است. مصرف خانوارها، حجم مالیات‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها، موقعیت بخش‌های گوناگون اقتصاد و شرکت‌ها، همه و همه در رابطه با این شاخص محاسبه می‌شوند. در مورد مهم‌ترین مناطق پویای اقتصادی جهان (آمریکای شمالی، منطقه یورو و چین) این شاخص روز به روز زیر ذره‌بین‌هاست و مسیر جابه‌جایی صد‌ها میلیارد دلار سرمایه در مقیاس جهانی بر پایه آن ترسیم می‌شود.

دو) نرخ بیکاری. این شاخص که در پیوند نزدیک یا نرخ رشد تولید ناخالص داخلی است، فضای اقتصادی یک کشور و آینده آن را برای سرمایه‌گذار ترسیم می‌کند. جمعه اول هر ماه، در ساعت چهارده و سی دقیقه، اعلام نرخ بیکاری در آمریکا بر تصمیم‌گیری صد‌ها هزار سرمایه‌گذار در چهارگوشه جهان اثر می‌گذارد.

سه) شاخص‌های بنیادی دیگری در عرصه‌هایی چون تورم، نرخ بهره، بازرگانی خارجی، نوسان‌های ارزی و تعادل بودجه، به دلیل توان تأثیرگذاری آن‌ها بر بازار سهام، طبعاً مورد توجه شدید سرمایه‌گذاران است.

چهار) در بازار‌های بزرگ سهام جهان، شاخص‌های اضافی دیگری چراغ راهنمای سرمایه‌گذاران است، از جمله شاخص میشیگان (درجه اعتماد مصرف‌کنندگان آمریکایی)، شاخص‌ ای.اف.او (درجه اعتماد کارفرمایان آلمانی)، اژدهای طلایی (شاخص سوددهی شرکت‌های بزرگی چینی، هنگ‌کنگی و تایوانی) و. .

علاوه بر انبوه داده‌های متمرکز بر شاخص‌های مزبور، مجموعه عظیمی از اطلاعات درباره ریسک‌های سیاسی و ژئوپولیتیک کشور‌ها منتشر می‌شود و این به‌جز دریایی از اطلاعات است که درباره هر یک از شرکت‌های حاضر در بازار سهام در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد.

بورس و اقتصاد ایران

به ایران باز می‌گردیم و در کمال شگفتی از خود می‌پرسیم که اگر بازار سرمایه مبنا و پایه‌ای دارد و از منطق و ملاک‌های کم‌وبیش عقلانی پیروی می‌کند، اوج‌گیری افسانه‌ای شاخص کل سهام در بورس تهران از چه عواملی نشئت گرفته است؟

برای یافتن پاسخ این پرسش بد نیست مثالی بیاوریم (البته در مثل مناقشه نیست). فرض کنیم یک فعال اقتصادی تایوانی که تصادفاً از جهش‌های حیرت‌انگیز در بورس تهران باخبر شده، به سراغ یک مؤسسه آسیایی متخصص در امور خاورمیانه برود و از آن برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام تهران نظر بخواهد. مؤسسه مورد نظر، در پی چند روز بررسی، اطلاعات زیر را در اختیار او قرار می‌دهد:

۱) بر پایه ارزیابی چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ صندوق بین‌المللی پول، نرخ رشد اقتصادی ایران در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به ترتیب منفی ۵.۴ و منفی ۷.۶ درصد بوده و در سال جاری میلادی هم دوباره ۶ درصد فرو می‌ریزد.

۲) بر پایه ارزیابی همان نهاد، نرخ تورم ایران در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به‌ترتیب ۳۱ و ۴۱ درصد بوده و در سال جاری میلادی هم بالای ۳۴ درصد پیش‌بینی می‌شود.

۳) بودجه عمومی ایران در سال جاری خورشیدی چهل تا پنجاه درصد کسری دارد.

4) بازار کار ایران که پیش از شیوع بیماری کرونا بر پایه آمار رسمی ۳.۲ میلیون نفر بیکار داشت، در سال جاری خورشیدی به پیش‌بینی «مرکز پژوهش‌های مجلس» و بر اساس سناریو‌های گوناگون، ۲.۸ تا ۶.۴ میلیون نفر بیکار اضافی خواهد داشت.

۵) صادرات نفت ایران که مهم‌ترین منبع تأمین ارز کشور است، زیر فشار تحریم خارجی طی دو سال اخیر به یک‌ششم تا یک‌هفتم رسیده و قیمت هر بشکه نفت صادراتی ایران هم طی سه ماه گذشته از ۶۰ دلار به ۱۰ دلار کاهش یافته است.

۶) فضای کسب و کار در ایران بسیار نامناسب است و ایران از لحاظ حضور بسیار سنگین دولت و نهاد‌های شبه‌دولتی در اقتصاد، احترام به مالکیت، درجه فساد، سطح رقابت و دیگر عوامل حکمرانی اقتصادی، همواره در ته جدول‌های بین‌المللی قرار دارد.

۷) در صحنه ژئوپولیتیک جهانی، ایران یک کشور «غیرعادی» به شمار می‌رود، زیر سنگین‌ترین تحریم‌های بین‌المللی قرار دارد و بخش بزرگی از کانال‌های ارتباطی مالی و پولی‌اش مسدود است.

۸) در سطح منطقه‌ای هم ایران گرفتار تنش‌های دائمی با شمار زیادی از همسایگان دور و نزدیک خویش است.

سرمایه‌گذار تایوانی که قصد خودکشی ندارد و نیز نمی‌خواهد دارایی‌اش را به آتش بکشد، بعد از بررسی سریع این داده‌ها، طبعاً عطای ایران را به لقای آن می‌بخشد، ولی از این‌که در چنین کشوری شاخص کل بورس به بالاترین رکورد جهانی دست یافته، به‌سختی حیرت می‌کند.

بازی خطرناک

از حضور خارجیان در بازار بازار سهام جمهوری اسلامی خبری نیست. در واقع بورس تهران تنها پس‌اندازکنندگان خرده‌پای ایرانی را به گروگان گرفته و آن‌ها را، فارغ از هرگونه منطق اقتصادی، بازی می‌دهد. در جنگل بازار سهام و دیگر بازار‌های موازی مثل ارز، پول (نرخ بهره)، مسکن، طلا و حتی خودرو، پس‌اندازکننده ایرانی برای حفظ دارایی‌اش از جایی به جای دیگر می‌رود و در بسیاری موارد هم خانه‌خراب می‌شود.

حسن روحانی «بیرونی‌ها» را به دروغ‌گویی متهم می‌کند و جهش‌های پی‌درپی بورس تهران را به رخ آن‌ها می‌کشد، ولی نمی‌بیند که شمار زیادی از «درونی‌ها» هم درباره وضعیت کنونی بازار سهام تهران سخت نگران‌اند از این‌که با اقتصادی چنین به‌خاک‌نشسته، شاخص کل بورس تهران در اوج آسمان‌ها پرواز می‌کند.

چرایی هجوم نقدینگی به بورس تهران

راستی چرا این همه نقدینگی به بورس تهران هجوم آورده است؟ هستند کسانی که این هجوم را به امنیتی شدن دیگر بازار‌ها (ارز و طلا) و یا از نفس افتادن آن‌ها (مسکن) نسبت می‌دهند و بر این باورند که چون چشم‌انداز کسری بسیار شدید بودجه و نیز سقوط درآمد‌های ارزی، انتظارات تورمی را بالا برده، مردم برای حفظ پس‌اندازهایشان به خرید سهام روی آورده‌اند.

وجود انتظارات تورمی در جامعه انکارناپذیر است، ولی این عامل به‌تنهایی نمی‌تواند شتاب تقاضای سهام را در بورس تهران، آن هم به گونه‌ای بسیار غیرحرفه‌ای و خطرناک، توضیح دهد.

جمع دیگری از صاحبنظران ایرانی عامل دیگری را پیش می‌کشند و آن دخالت همه‌جانبه دولت در بازار سرمایه با هدف جمع‌آوری دارایی پس‌اندازکنندگان به منظور جبران کسری بودجه است. استدلال این است که در شرایط کنونی، هزینه‌های دولت سر به فلک کشیده، حال آن‌که پولی در دست نیست: ارز حاصل از نفت به رؤیا بدل شده و گرفتن مالیات هم از بنگاه‌هایی که زیر فشار‌های گوناگون از جمله کرونا زمینگیر شده‌اند، روزبه‌روز دشوار‌تر می‌شود.

در این شرایط، واگذاری اموال دولتی در بورس می‌تواند به منبعی برای جبران کسری بودجه بدل شود. به همین سبب شخص رئیس ‌جمهوری اسلامی و وزارت امور اقتصادی و دارایی مردم را به خرید سهام تشویق می‌کنند و حتی به خریداران سهام اطمینان می‌دهند که از آن‌ها حمایت خواهند کرد.

روزنامه «دنیای اقتصاد» چاپ تهران در سرمقاله هفتم اردیبهشت ماه خود زیر عنوان «آن بالا‌ها چه خبر است؟»، در نهایت ادب می‌نویسد که «دولت محترم پشتیبان اصلی افزایش شاخص بورس محسوب می‌شود.» در سرمقاله نهم اردیبهشت ماه همان روزنامه، دکتر داوود سوری، استاد دانشگاه، به دولت خرده می‌گیرد که گفته است «تمام‌قد در حمایت از بازار سرمایه ایستاده است» و با این کار، به گفته نویسنده سرمقاله، بر تندی آتش هیجان در بازار سهام می‌دمد.

دکتر سوری حرف دولت را «بی‌معنی» توصیف می‌کند و چنین ادامه می‌دهد: «تمام‌قد حمایت می‌کنم یعنی چه؟ آیا در صورت وقوع زیان، زیان خریداران را جبران می‌کند؟ به‌طور حتم، خیر. از دولت به جز این‌که به‌عنوان یک سهامدار بخشی از سهام بنگاه‌های خود را بفروشد اما همچنان به‌عنوان سهامدار عمده مدیریت آنها را در اختیار مدیران اغلب ناکارآی خود قرار دهد و همچنان به‌عنوان دولت و قانون‌گذار بازار نهاده و محصول آنها را کنترل و مختل کند، انتظار بیشتری نباید داشت . »

برای آن‌که به آقای روحانی اطمینان بدهیم که تنها «بیرونی‌ها» نیستند که شکوفایی افسانه‌ای بورس تهران را باور نمی‌کنند، این چند جمله را نیز از سایت «الف» چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ متعلق به احمد توکلی نقل می‌کنیم. این رسانه بورس تهران را «بزرگ‌ترین پاشنه آشیل اقتصاد ایران» توصیف می‌کند، چرا که «با تبلیغ بیش از اندازه که تا حدود زیادی غیرواقعی است، میلیون‌ها نفر از مردم اغلب بی‌تجربه و با ریسک بالا وارد این بازی خطرناک شده‌اند.»

برای آن‌که به خطرناک بودن این بازی بیشتر پی ببریم، بر این تناقض تأکید می‌کنیم که صنایع بزرگی مثل پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها به یکی از مهم‌ترین پیشتازان جذب تقاضا و رشد قیمت سهام در بورس تهران بدل شده‌اند، حال آنکه هر دو به دلیل سقوط بهای نفت و کاهش تقاضا در وضعیت متزلزلی قرار دارند.

یک پیش بینی امیدوارکننده از بازار بورس در هفته آینده

یک تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است فروش مستقیم یا غیرمستقیم بیش از ۶۰ درصد بازار سرمایه با ارزش دلار مرتبط است. بنابراین تداوم رشد تدریجی نرخ دلار نیمایی و بازار آزاد در میان‌مدت می‌تواند اثر‌گذار باشد.

اقتصاد

قیمت سهام در بورس تهران به محدوده ارزندگی رسیده است. همزمان با پذیره‌نویسی صندوق ETF «دارا دوم» سهام پالایشگاهی‌ها در محدوده جذاب قیمتی قرار دارند و به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه مسیر سهام دارای پتانسیل از سایرین تفکیک می‌شود.

بازاری که تمام صنایع و شرکت‌ها به صورت یک‌دست با افزایش قیمتی همراه بودند اکنون سهام بدون پشتوانه، برای معامله‌گران آن چندان ایجاد جذابیت نخواهد کرد.

در این میان تازه‌واردانی که با سازوکار معاملاتی بورس تهران آشنایی نداشتند سبز شدن نماگر اصلی را فرصتی برای خروج در نظر می‌گیرند. این دست از سرمایه‌گذاران که عمدتا ریسک گریز هم هستند با توجه به شرایط فعلی چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ اقتصادی، مامنی برای هدایت سرمایه‌ خود نخواهند یافت، چرا که برنده سناریوی اصلی سرمایه‌گذاری با دید بلندمدت، یقینا بازار سرمایه کشور است.

بازاری که بازدهی به مراتب بیشتر از سایر بازار‌ها را برای سرمایه‌گذاران خود در بلندمدت به ارمغان آورده است. سرمایه‌گذارانی که با استراتژی وارد جریان معاملات می‌شوند و بدون در نظر گرفتن تحلیل و ریسک‌های سیستماتیک معامله‌ نمی‌کنند.

به باور صاحبنظران اقتصادی همچنان جو بازار ارز امنیتی است. ورود هنگفت سرمایه‌ به این بخش به‌منظور کسب سود علاوه بر اینکه غیرقانونی است، هزینه و ریسک سرمایه‌گذاری از جمله حمل و نگهداری را افزایش می‌دهد. از سویی قانون‌گذار اخذ کارت ملی در زمان خرید طلا و سکه را در راستای کنترل تقاضا در این بازار مصوب کرده است. این رویداد می‌تواند تا حد زیادی داد و ستد‌‌ها را در این بازار ساماندهی کند.

در بازار مسکن نیز در پی تصویب اخذ مالیات از خانه‌‌های خالی توسط مجلس شورای اسلامی، بستر لازم برای ورود نقدینگی به این بازار چندان فراهم نخواهد بود.

بر این اساس، ایجاد محدودیت در بازار‌های غیر مولد و کانالیزه‌ کردن نقدینگی به بورس با توجه به معافیت‌‌های مالیاتی و شفاف بودن این بازار می‌تواند بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته شود.

بررسی معاملات در هفته جاری حاکی از این است که سازمان بورس حقوقی‌ها را ملزم به حمایت کرد. طی دو روز پایانی معاملات بازار سهام، ورق بازار برگشت و صف‌های خرید جایگزین صف‌های فروش شدند. دماسنج بازار کف حمایتی خود را پیدا کرد و مجددا روند صعودی را در پیش گرفت.

۳ پارامتر رشد بورس

یاسر شریعت، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سریع‌ترین ریزش در تاریخ بازار سرمایه بعد از رشد شارپی این بازار رخ داد، می‌گوید: روند ریزشی بازار سهام از سهم‌های کوچک و متوسط حدود ۴ هفته گذشته شروع شد و طی ۲ هفته اخیر به سهم‌های بزرگ و شاخص‌ساز رسید. بنابراین افت همه‌جانبه در بازار رقم خورد.

به گفته او، در اواسط هفته جاری حقوقی‌ها وارد بازار شدند و به نوعی از جریان معاملات حمایت کردند. این اقدام موجب رشد قیمتی در بسیاری از سهم‌ها طی ۲ روز پایانی هفته شد. این تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است فروش مستقیم یا غیرمستقیم بیش از ۶۰ درصد بازار سرمایه با ارزش دلار مرتبط است. بنابراین تداوم رشد تدریجی نرخ دلار نیمایی و بازار آزاد در میان‌مدت می‌تواند اثر‌گذار باشد. بر این اساس رشد قابل ملاحظه قیمت‌های جهانی طی ۲ هفته اخیر به همراه موارد مذکور موجب رسیدن بازار به ثبات نسبی شد. شریعت با ارزیابی سمت و سوی جریان معاملاتی طی هفته آتی نیز گفت: بازار پر حجم اما مثبت پیش‌رو خواهیم داشت. خیلی از شرکت‌های حقوقی که به صورت حمایتی وارد بازار شده و خرید کردند به دلیل شارژ منابع و آمادگی برای ورود مجدد احتمالا بخشی از منابع را از بازار خارج کنند.

این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: هفته آینده سه‌ روز کاری خواهیم داشت و این موضوع می‌تواند حجم بازار را تحت تاثیر قرار دهد و تا حدودی کاهشی کند.

او افزود: به طور معمول زمانی که بازار به ثبات نسبی می‌رسد مجددا به کف قبلی (یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد) باز‌می‌گردد. در صورتی که کف قبلی شاخص محکم تشخیص داده شود در روند بعدی یقینا با قدرت بیشتری حرکت خواهد داشت.

به اعتقاد شریعت، اکنون بازار به ثبات نسبی رسیده و روند حرکتی گروه‌ها از یکدیگر تفکیک خواهد شد. این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به میزان اثر‌گذاری پذیره‌نویسی «دارا دوم» در معاملات بورس تهران گفت: به‌دلیل افت قیمتی که در گروه پالایشی رخ داد، احتمال افزایش استقبال از این صندوق بیشتر خواهد شد. از طرفی تخفیف ۲۰ درصدی نسبت به قیمت پایانی روز سه‌شنبه می‌تواند موجب جذابیت صندوق شود.

صندوق «دارا سوم» متشکل از گروه‌های فلزی و خودرویی در راه بازار سرمایه است. طبیتا به دلیل اعتمادی که اشخاص حقیقی به دولت در نتیجه «دارا یکم» پیدا کردند، در مدیریت صندوق «دارا دوم» نیز این مهم لحاظ خواهد شد.

خروج پول سمی

ندا کریمیان، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: بازار در هفته‌های اخیر نوسانات منفی شدیدی را تجربه کرد و ترس سهامداران سبب شد تا صف‌های فروش سنگینی در بازار شکل بگیرد. در این میان برخی سهامداران با چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ هر قیمتی حاضر به فروش سهام خود بودند و اصلاح قیمتی عمیقی را در بازار رقم زدند.

به گفته او در اواسط هفته به تصمیم نهادهای نظارتی بازار، حمایت همه‌جانبه‌ای توسط حقوقی‌ها شکل گرفت و شاهد تزریق نقدینگی به صورت گسترده به بازار بودیم. چنین رویدادی سبب شد نقدینگی به گردش درآید و پول سمی که به هر قیمتی قصد خروج داشت، خارج شود.

به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه، در ادامه هفته افزایش نرخ دلار محرک اصلی بازار شد. رقم ۲۳ هزار تومانی دلار رشد قیمت و افزایش تقاضا در بازار سرمایه را فراهم کرد. بر این اساس گروه بانکی و فلزی به نوعی لیدر جدید بازار شدند. از طرفی پذیره‌نویسی صندوق «دارا دوم» نیز دیگر محرک بازار سهام در نظر گرفته می‌شود. این تحلیلگر بازار سرمایه عنوان کرد: نوسان دلار در کانال ۲۳ هزار تومانی، حمایت نهاد‌های حقوقی از بازار سرمایه و کمک به نقدشوندگی بیشتر نمادها بازگشت قیمتی در اکثر سهم‌های بازار را فراهم کرد. اصلاح و افت بیش از ۳۰ درصدی در بسیاری از نمادها در یک گام ریزشی سبب شد تا جذابیت فروش کاهش پیدا کند. از طرفی عدم تمایل سهامداران به عرضه سهام توام با تقویت طرف تقاضا موجب رشد دسته جمعی صنایع بورسی شد.

کریمیان درباره سمت و سوی معاملات در هفته آتی نیز بیان کرد: تداوم روند افزایشی دور از ذهن نیست اما به مرور عرضه‌ها رو به افزایش خواهد گذاشت و نمادی که رشد قیمتی نداشته باشد ناگزیر با صف فروش رو‌برو خواهد شد.

متاسفانه این روز‌ها تعادلی در بازار وجود ندارد، چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ شاید مهم‌ترین نیاز این روزهای بازار سرمایه رسیدن به تعادل است.

چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟

اولین شعبه گروه مالی کاریزما به تازگی در شهر شیراز افتتاح شد. این شعبه پس از سال‌ها خدمات‌رسانی توسط گروه مالی کاریزما در تهران، با هدف ارتقای کیفیت خدمات‌رسانی و ارائه خدمات جامع و یکپارچه به مشتریان افتتاح شده است.

گروه مالی کاریزما دارای زنجیره کامل خدمات مالی و متنوع‌ترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. این مجموعه خدمات خود را در راستای مشاور سرمایه‌گذاری، عرضه و پذیرش شرکت‌ها و تامین مالی ارائه می‌دهد. در حال حاضر سبدگردان کاریزما بیش از 20 صندوق سرمایه‌گذاری از انواع درآمد ثابت، سهام، بازارگردانی، خصوصی و غیره را با مقیاسی بزرگ در اختیار دارد. کاریزما بزرگترین صندوق ETF کشور یعنی کمند و بزرگترین صندوق خصوصی کشور را با سرمایه‌گذاری هزار میلیارد تومان داراست. این گروه مالی در نظر دارد با حضور در شیراز به عنوان اولین شعبه خارج از تهران، با توجه به پتانسیل‌های بالای این استان، نقش مهمی را در پیشبرد و توسعه فعالیت‌های اقتصادی در این استان ایفا کند علاوه بر خدمات‌رسانی به فعالان اقتصادی و کسب‌وکارهای مختلف در استان فارس، گروه مالی کاریزما خدمات قابل توجهی را نیز برای ارائه به عموم مردم در این استان در نظر گرفته است.

مراسم افتتاحیه شعبه شیراز در روز پنجشنبه مورخ 27 مرداد ماه برگزار شد. در این مراسم علی تیموری مدیرعامل گروه مالی کاریزما به همراه جمعی از مدیران ارشد مجموعه و به علاوه جمعی از مدیران استانی از جمله جعفر قادری، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی، حمیدرضا ایزدی رئیس سازمان صنعت و معدن تجارت استان فارس، محمد کیامهر رئیس دفتر منطقه‌ای بورس و تعدادی از معاونان شهرداری شیراز، استانداری و فرمانداری حضور داشتند همچنین صنعتگران، نمایندگان اصناف مختلف و نمایندگانی از اتاق بازرگانی فارس نیز در مراسم افتتاحیه اولین شعبه خارج از تهران گروه مالی کاریزما حضور به هم رساندند.

افتتاح شعبه کاریزما، گام ارزشمندی جهت رفع خلاهای تامین مالی استان

جعفر قادری، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون جهش تولید و نظارت بر سیاست‌های اصل 44 در این مراسم با اشاره به این موضوع که تسهیل فضای کسب و کارها نیز امروزه فضای تولید کشور است توضیح داد:« با توجه به رتبه نامناسبی که در حال حاضر کشور ما در خصوص شروع و تسهیل مجوزهای کسب و کار دارد و از میان 195 کشور در خصوص شروع کسب و کار رتبه 178 و رتبه 127 را نیز در خصوص تسهیل مجوزهای کسب و کار داراست، توجه به بهبود و تسهیل فضای کسب و کار امری ضروری است. با این حساب کمیسیون جهش تولید و نظارت بر سیاست‌های اصل 44 و وزارت اقتصاد به این نتیجه رسیدند که ما در راستای تامین مالی دچار مشکلات بسیار هستیم با توجه به اهمیت این مساله یک پیش‌نویس را تهیه و تنظیم کردند که در قالب طرح در این کمیسیون مورد برررسی قرار گرفته است.هفته آینده کلیات این طرح مورد تصویب قرار خواهد گرفت که تامین مالی از طریق بازار سرمایه، سیستم بانکی و به علاوه بیمه و سرمایه‌های خارجی و داخلی که در آن خلاهایی وجود دارد با تصویب این طرح مورد گشایش قابل توجهی قرار خواهند گرفت.»

نماینده مردم شیراز با تاکید بر اینکه معضل جدی کشور تامین مالی پروژه‌ها و واحدهای تولید است گفت:«با در نظر گرفتن این مساله که یکی از معضلات جدی کشور، مساله تامین مالی است باید در نظر داشت که این معضل هیچ راهی جز تقویت بازار سرمایه و نهادهای مرتبط با تامین مالی در بخش‌های دولتی و غیردولتی ندارد.به کرات در اقتصاد ما دیده می‌شود که واحدهای تولیدی چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ 95 درصد مراحل اجرا و راه‌اندازی را طی می‌کند ولی گاها برای 5درصد نیاز به تامین مالی سال‌های سال به فاز شروع کار و عملیاتی شدن نمی‌رسد. سیستم بانکی نیز بخش عمده‌ای از منابعش به امورات جزیی‌تر اختصاص داده می‌شود و در واقع بازار پول ما توان مالی لازم را برای تامین مالی طرح‌های زیرساختی و تولیدی ما را ندارد. به طور کلی دانش تامین مالی سیستم اداری ما بسیار ضعیف است.»

قادری حضور گروه مالی کاریزما را در استان فارس اقدامی ارزشمند در راستای رفع خلاهای تامین مالی قلمداد کرد و گفت:«افتتاح شعبه نهاد مالی کاریزما در استان فارس یکی از این اقدامات موثر و ارزشمند در راستای رفع خلاهای موجود در سیستم تامین مالی کشور محسوب می‌شود و با سرمایه قابل توجهی که این مجموعه در اختیار دارد و به علاوه اعتمادی که این مجموعه در بازار سرمایه به دست آورده است؛ ظرفیت بسیار خوبی را برای توسعه کسب‌و کارها در استان فارس ایجاد می‌کند. استفاده از ظرفیت ایجاد شده توسط گروه مالی کاریزما در استان فارس به میزان قابل توجهی مشکلات تامین مالی را در این استان حل خواهد کرد و با استفاده از این فرصت بسیاری از طرح‌‌ها و پروژه‌های نیمه‎تمام در استان می‌تواند به واسطه حضور گروه مالی کاریزما در استان تا حد بسیاری رفع شود.»

نیاز مبرم حوزه صنعت به تامین مالی از طریق بازار سرمایه

علی تیموری، مدیرعامل گروه مالی کاریزما در این مراسم با اشاره به رشد قابل توجه این مجموعه در سال‌های اخیر توضیح داد:«در حال حاضر دارایی تحت مدیریت کاریزما بیش از 36 هزار میلیارد تومان است. پرسنل کاریزما به بالای 550 نفر رسیده و همچنین تعداد شرکت‌های زیرمجموعه نیز به بیش از 11 شرکت ارتقا پیدا کرده است. مساله قابل ملاحضه این که تعداد ابزارهای تحت مدیریتی که مجموعه کاریزما در اختیار دارد روز به روز بیشتر می‌شود. گروه مالی کاریزما با درکی که از روندهای کلیت اقتصاد دارد، سعی داشته است که یک زنجیره ارزش کامل از کلیه خدمات و سرویس‌ها را زیر چتر یک هلدینگ مالی قرار دهد تا بتواند بر اساس پیچیدگی‌های موجود در فضای اقتصادی و نیازهایی جدیدی که فعالان اقتصادی حس می‌کنند این سرویس‌های جدید را به افراد و کسب‌وکارهای مختلف ارائه دهد.»

مدیرعامل گروه مالی کاریزما اضافه کرد:«یکی از خدمات مورد ارائه در کاریزما، مدیریت دارایی است که شکل‌های متنوعی دارد؛ از مدیریت وجوه مازاد گرفته تا طبقات دارایی . کاریزما ابزارهای متنوعی را نیز تاکنون به بازار سرمایه ایران ارائه کرده است از ابزارهای فیکس‌اینکام گرفته تا انواع ابزارهای کالایی، صندوق‌های جسورانه، نیکوکاری، خصوصی، زمین و ساختمان، پروژه و سایر ابزارهایی که متناسب با نیاز روز بازار به اقتصاد ایران ارائه می‌دهد. به طور کلی ارائه ابزارهای متنوع راهگشای تجهیز و تخصیص منابع در بخش‌های مختلف اقتصادی است».

تیموری ادامه داد:«گروه مالی کاریزما در ارائه و معرفی صندوق‌های جدید به بازار سرمایه ایران پیشرو است از صندوق اهرم گرفته که برای اولین بار در ایران راه‌اندازی شد تا صندوق‌های تضمین اصل سرمایه که مناسب افراد ریسک گریز بوده و تا یک ماه آینده برای اولین بار در ایران توسط کاریزما رونمایی و پذیره نویسی آن صورت خواهد گرفت. این صندوق برای افرادی است که قصد دارند از نوسانات بازار در امان مانده و اصل سرمایه آنها در بازار سرمایه حفظ شود.خدمات تامین مالی نیز سرویس دیگری است که ما در کاریزما ارائه می‌دهیم تامین مالی روش‌های مختلفی را از تامین مالی مبتنی بر بدهی گرفته تا روش‌های تامین مالی مبتنی بر مشارکت را شامل می‌شود که کاریزما در این حوزه نیز خدمات و سرویس‌های قابل توجهی را ارائه می‌دهد. ما در مجموعه کاریزما در سال 1400 بیش از 11 هزار میلیارد تومان تامین مالی در بخش‌های مختلف انجام دادیم. به طورکلی دامنه تامین مالی بسیار گسترده است و از دولت گرفته تا فضای استارت‌آپی همه و همه در حوزه تامین مالی مخاطب بازار سرمایه محسوب می‌شوند. به نظر می‌رسد اگر در سال‌های اخیر ابزار استفاده از بازار سرمایه برای تامین مالی وجود نداشت دولت در بسیاری از امور تامین مالی خود با مشکل مواجه می‌شد که البته با ظرفیت‌های ایجاد شده در بازار سرمایه این مساله به خوبی مدیریت شده است.»

او با اشاره مبنای فعالیت گروه مالی کاریزما توضیح داد:«فعالیت‌های ما در کاریزما بر سه محور استوار است؛ گردآوری نیروی حرفه‌ای و متخصص، نوآوری در بخش‌های مختلف متناسب با چالش‌های بخش‌های مختلف اقتصادی و توسعه زیرساخت‌های تکنولوژیک که این سه مورد اساس فعالیت ما در کاریزما را رقم زده است.»

تیموری با تاکید بر این مساله که فعالان اقتصادی گریزی جز اینکه بخشی از خدمات و سرویس‌های خود را از این بازار دریافت کنند ندارند، توضیح داد:« فضای اقتصادی ما همواره متاثر از فعالیت‌های نظام بانکی بوده و بازار سرمایه در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی را در ارائه انواع خدمات و سرویس‌ها شاهد بوده است. ممکن است بازار سرمایه در اغلب موارد در بازار ثانویه و بورس که سهام شرکت‌های مختلف در آن مورد معامله قرار می‌گیرد، خلاصه شود در نتیجه به واسطه چالش‌ها و اتفاقاتی که ممکن است در این بازار رخ دهد رسالت مهم بازار سرمایه خیلی به چشم نیاید اما بسیار واضح است که بازار سرمایه در سال‌های آتی خود را به اقتصاد تحمیل خواهد کرد و فعالان اقتصادی گریزی ندارند جز اینکه بخشی از خدمات و سرویس‌های خود را از این بازار دریافت کنند علاوه بر این روندهایی که در اقتصاد ما شروع شده این سرعت را افزایش می‌دهد.»

او ادامه داد« لازم است که فعالان اقتصادی کلیه فعالیت‌های خود را در ساختاری شفاف و نظامند انجام دهند و با این حساب لازم است که فعالان از مزایای این شفافیت و سیستم نظامند نیز بهره‌مند شوند چرا که بازار سرمایه بهترین سرویس‌ها و خدمات را در این راستا ارائه می‌دهد بازار سرمایه ترکیبی از سرویس‌های مختلف مدیریت دارایی، تامین مالی و مدیریت ریسک است. تفاوتی که بازار سرمایه با نظام بانکی دارد این است که برخلاف نظام بانکی که یک سرویس استاندارد را برای همه فعالان اقتصادی ارائه می‌دهد در بازار سرمایه سرویس‌ها شخصی‌سازی شده و متناسب با نیاز فعالان و بخش‌های مختلف اقتصادی ارائه می‌شود. در حقیقت موضوع مهم این است که راهکارهای تامین مالی متناسب با نیاز هر بخش تعریف شود. با توجه به پیچیدگی‌هایی که در فضای اقتصادی ما در حال رخ دادن است و کلیت اقتصاد کشور را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد برای فائق آمدن بر این پیچیدگی‌ها نیاز است که ابزارها و سرویس های پیچیده‌ای که در بازار سرمایه طراحی می‌شود برای حل این پیچیدگی‌ها و رفع ریسک‌های ناشی از آن مورد استفاده قرار گیرد.»

مدیرعامل گروه مالی کاریزما در پایان با اشاره به هدف از حضور کاریزما در شیراز اعلام کرد:«افتتاح شعبه کاریزما در شیراز به دلیل توجه به پتانسیل‌های بالای این استان صورت گرفته است. این رویداد نقش مهمی را در پیشبرد و توسعه فعالیت‌های اقتصادی در این استان خواهد داشت چرا که در کنار سرویس‌هایی که برای کسب و کارها در این استان ارائه می‌شود؛ خدمات قابل توجهی نیز به عموم مردم قابل ارائه است.»

افزایش قابل توجه ظرفیت بازار سرمایه در اقتصاد

محمد مهدی ناسوتی‌فرد، رئیس هیات مدیره گروه مالی کاریزما نیز در این مراسم اعلام کرد:مجموعه کاریزما حدودا 11 سال است که فعالیت خود را آغاز کرده است.در سال 90 به عنوان اولین شرکت سبدگردان از سازمان بورس مجوز خود را دریافت کرده است و طی این یک دهه فعالیت خود همواره سعی داشته است نه فقط با یک دیدگاه صرفا اقتصادی عمل کند بلکه اتمسفر اقتصادی کشور را همواره در نظر داشته است علی رغم اینکه در سال‌های اخیر کشور به لحاظ شرایط اقتصادی و سیاسی در موقعیت ویژه‌ای قرار داشته است اما مجموعه کاریزما توانسته است رشد و توسعه مناسبی را نه تنها برای خود بلکه برای مجموعه‌هایی که با آن‌ها همکاری دارد و در نهایت برای اقتصاد کشور رقم بزند. مساله مهم این است که ما در حال پشت سر گذاشتن سال‌هایی هستیم که رشد اقتصادی کشور ما منفی است. در چنین فضایی رشد کردن و سودآوری اصلا کار ساده‌ای نیست با این حال رویکردی که در مجموعه ما شکل گرفت و تلاشی که اتفاق افتاد باعث شد تغییرات شگرفی در مجموعه کاریزما شاهد باشیم و امروز یکی از این اتفاقات شگرف را شاهد باشیم.»

ناسوتی‌فرد ادامه داد:«در 11 سال گذشته، تلاش ما در کاریزما جلب اعتمادی است که امروز از سوی مردم و کشور به آن نایل شده‌ایم‌. امروز دارایی تحت مدیریت مجموعه کاریزما از عدد 36 هزار میلیارد تومان فراتر رفته است. برآورد ما این است که تا پایان سال 1401 دارایی تحت مدیریت ما عدد 50 هزار میلیارد تومان را نیز پشت سر بگذارد. دارایی تحت مدیریت گروه مالی کاریزما از حداقل 7 بانک موجود در کشور بیشتر است. به طور کلی حجم صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران که در سال 95 حداکثر 30 هزار میلیارد تومان بوده است امسال پس از گذشت تنها 6 سال، این حجم به 600هزار میلیارد تومان رسیده است.در سال‌هایی که کشور ما از نظر رشد اقتصادی دوران اسفباری را پشت سر گذاشته است شاهد هستیم که حجم صندوق‌های سرمایه‌گذاری 20 برابر افزایش داشته است. این عدد با در نظر گرفتن شرایط اقتصاد کلان در بازه مورد نظر ارزش بیشتری پیدا می‌کند تا جایی که نه تنها در بازار سرمایه بلکه سایر صنایع و فعالان صنعتی نیز به راحتی نباید از کنار این ظرفیت و فرصت ایجاد شده عبور کنند.اقتصاد ما تاکنون بانک محور بوده است ولی در 10 سال اخیر شرایط به سمتی حرکت کرده که بازار سرمایه و ابزارهای جدید این صنعت فرصت خودنمایی و معرفی را یافته‌اند.»

رئیس هیات مدیره گروه مالی کاریزما ادامه داد:«امروز کاریزما یک هلدینگ است و شرکت‌های سبدگردان کاریزما، کارگزاری کاریزما، شرکت مشاور سرمایه‌گذاری، صرافی کاریزما، بیمه زندگی کاریزما و غیره زیرمجموعه‌های این هدلینگ هستند. سبدگردان کاریزما بیش از 20 صندوق سرمایه‌گذاری از انواع درآمد ثابت، سهام، بازارگردانی، خصوصی و غیره را با مقیاس بزرگی در اختیار دارد. کاریزما بزرگترین صندوق ETF کشور یعنی کمند و بزرگترین صندوق خصوصی کشور را با سرمایه‌گذاری هزار میلیارد تومان از زیرمجموعه های سبدگردانی کاریزما داراست. کارگزاری کاریزما نیز که هنوز یک سال از آغاز فعالیتش نمی‌گذارد به سومین کارگزاری کشور تبدیل شده است و به نظر اتفاقات بسیار بزرگی طی دو سه آینده در این کارگزاری شاهد خواهیم بود.»

او چرا بازارها این چنین ریسک گریز شدند؟ با اشاره به فعالیت‌های گروه مالی کاریزما در راستای مسوولیت اجتماعی توضیح داد:«کاریزما طی ساله‌های فعالیت خود مسوولیت اجتماعیش را فراموش نکرده و این بخش جزو لاینفک کاریزما محسوب می‌شود ما در سال 98 یک نهضت مدرسه‌سازی را به راه انداختیم.مدرسه همدلی1 را در منطقه محروم سیستان و بلوچستان تاسیس کردیم و مدرسه همدلی2 را در استان فارس تاسیس کردیم. در سال 1400 آبرسانی به روستاهای کمتربرخوردار و خرید آمبولانس را به سرانجام رساندیم. در سال 1400 همچنین تفاهمنامه ساخت 135 واحد خوابگاه متاهلی برای دانشگاه شیراز را در دستور کار قرار دادیم و تاکنون حدود 15 میلیارد تومان در این پروژه هزینه کرده‌ایم.»

او با اشاره به فعالیت‌های گروه مالی کاریزما در بخش صنعت نیز توضیح داد:«کارخانه الکترود شیراز که یک کارخانه ورشکسته محسوب می‌شد سال 99 توسط کاریزما خریداری و امروزه بیش از 90 نفر در این کارخانه مشغول فعالیت هستند. این کارخانه صادرات خود را به روسیه آغاز کرده است.حجم تولید این کارخانه در دو سال از 1000 تن به 3500 تن رسیده و پیش‌بینی ما رسیدن این عدد به 10 هزار تن است.»

او با اشاره به نقش کاریزما در تامین مالی بنگاه‌ها اعلام کرد:«کاریزما به تازگی 2000 میلیارد تومان برای گروه کرمان خودرو انتشار اوراق را انجام داده است که یک اتفاق بزرگ منابع را به سمت تولید هدایت می‌کند.تامین مالی در شرایط اقتصادی فعلی کار راحتی نیست در حالی که در تمامی سطوح، اقتصاد با تورم دست و پنجه نرم می‌کند افزایش سرمایه در گردش به عینه لمس می‌شود ولی از طرفی بانک‌ها با مشکلاتی روبه رو هستند و نمی‌توانند پا به پای سرمایه در گردش کشور حرکت کنند که با این حساب تولید در کشور ما روز به روز منقبض‌تر می‌شود و شرایط تولید سخت‌تر می‌شود امیدواریم با چنین اتفاقاتی و فعالیت‌هایی که در راستای تامین مالی بنگاه‌ها انجام می‌دهیم نقش کوچکی در رشد اقتصاد و آبادانی کشور ایفا کنیم.»

آدرس شعبه کاریزما در استان فارس: شیراز، فرهنگ شهر، بین کوچه 42 و 44

تلفن:
36328008 ( 071)
36328024 ( 071)
36328018 ( 071)