انواع صندوق قابل‌ معامله

صندوق قابل معامله صندوقی متشکل از دارایی‌های مختلف است که با ساختاری شبیه به صندوق سرمایه گذاری مشترک mutual fund مانند سهام عادی شرکت‌های مختلف در بورس اوراق بهادار معامله می‌شود.‌‌ یعنی برای سرمایه گذاری در این صندوق ها باید کد معاملاتی فعال در بورس داشته باشیم.

صندوق ETF

ETFمخفف عبارت Exchange Traded Fund است. خرید هر واحد از این صندوق‌ها، جزء دارایی سرمایه‌گذاری شما محسوب می‌شود.

صندوق قابل معامله در بورس (ETF) نوعی اوراق بهادار است که می‌تواند شامل انواع سرمایه‌گذاری‌ها از جمله سهام، کالاها یا اوراق قرضه باشد. سهام این صندوق را نیز می‌توان به‌صورت سهام عادی در بورس اوراق بهادار خریداری کرد یا فروخت.

یک صندوق ETF (Exchange Traded Fund) می‌تواند شامل دارایی‌ها یا سهام چند شرکت و یا مجموعه‌ای از سهام و اوراق بهادار چند شرکت باشد.

صندوق درآمد ثابت سپر و ارزش هر دو قابل معامله در بورس یا همان ETF هستند که توسط شرکت سبدگردان اقتصاد بیدار مدیریت می‌شوند.

مزایای استفاده از صندوق‌های ETF

صندوق‌های سرمایه‌گذاری (ETF (Exchange Traded Fund اخیراً بسیار محبوب شده‌اند. با گذشت هر ماه، ETF های جدید وارد بازار می‌شوند. بااین‌حال، همه ETFهای موجود با معیارهای معاملاتی از جمله ویژگی‌های نقدینگی بالا، بازده مناسب و شفافیت قیمت مطابقت ندارند.
برای مثال، پذیره‌نویسی صندوق دارایکم که شامل سهام بانکی و بیمه‌ای است از اواسط اردیبهشت ۹۹ آغاز و تا پایان اردیبهشت ادامه داشت.
سپس در اوایل شهریورماه صندوق دارا دوم یا همان صندوق پالایشی توسط دولت عرضه شد که شامل ۴ سهم از گروه پالایشی بود.
صندوق‌های معاملاتی (ETF) در بورس علاوه بر نقدینگی و زمان معامله، در مقایسه با سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری، مزایای گسترده‌ای را به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد، از جمله:

نقدشوندگی

میزان نقدشوندگی این صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر بیشتر است. مبلغ حداکثر ظرف ۳ روز به‌حساب مشتری واریز می‌شود

معافیت مالیاتی

طبق اصل 44 قانون اساسی، خریدوفروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های ETF معاف از مالیات می‌باشد و تنها هزینه کارمزد باید پرداخت شود.

کارمزد کمتر

خرید صندوقETF نسبت به خرید جداگانه سهام کم‌هزینه‌تر است و کارمزد کارگزاری کمتری پرداخت می‌شود. کارمزد برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF صفر است. یعنی کارگزاری کارمزدی بابت این صندوق‌ها دریافت نمی‌کند. برای مثال: صندوق ETF دارایکم، صندوق پالایشی بدون محاسبه کارمزد معامله شدند.

قابل معامله بودن در بورس

صندوق ETF مانند سهام در بورس قابل معامله است. به این معنی که آنها می‌توانند در طول روز معاملاتی خرید و فروش شوند (برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که در پایان روز معاملات قیمت‌گذاری می‌شوند).

شاخص NAV و شفافیت

ارزش سبد صندوق سرمایه‌گذاری ETF بر اساس ارزش خالص دارایی (NAV) ارزیابی می‌شود. ارزش دارایی‌های صندوق ETF در فواصل زمانی ۱۵ ثانیه تا چند ساعت منتشر می‌شود. هرچه اختلاف قیمت بین NAV و ETF کمتر باشد، نشان‌دهنده شفافیت قیمتی دارایی‌های اساسی صندوق است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری موظف به ارائه گزارش‌های منظم از ریز معاملات و نحوه سرمایه‌گذاری‌های خود هستند

فرصتی برای ساخت پورتفوی کم ریسک

یکی دیگر از مزایای اصلی ETF ، سرمایه‌گذاران می‌توانند طیف گسترده‌ای از دارایی را برای اهداف سرمایه‌گذاری داشته باشند. سرمایه‌گذاری در صندوق ETF تنها نیاز به بررسی عملکرد سهام صندوق و ارزیابی عملکرد سهام آن دارد؛ بنابراین پس از بررسی‌های لازم، می‌توانید صندوق‌ها را باهم مقایسه و صندوقی مناسب برای معامله انتخاب کنید.

معایب صندوق‌های ETF

درحالی‌که نکات مثبت بسیاری وجود دارد. ETF (Exchange Traded Fund) نیز دارای اشکالاتی است. از جمله:

تنوع کمتر

صندوق‌های ETF که شامل سهام یک صنعت هستند، تنوع سبد سرمایه‌گذاری را محدود می‌کند.

عدم برخورداری از سود سایر سهام

سرمایه‌گذاران بلندمدتی می‌توانند افق زمانی ۱۰ تا ۱۵ ساله داشته باشند، بنابراین ممکن است از تغییرات قیمت روز سایر سهام بهره‌مند نشوند.

هزینه‌ها می‌تواند بیشتر باشد

اکثر مردم معامله ETF را با معامله سایر صندوق‌ها مقایسه می‌کنند، اما اگر ETF را با سرمایه‌گذاری در یک سهام خاص مقایسه کنید، هزینه‌های بیشتر دارد. کارمزد پرداختی به کارگزار ممکن است یکسان باشد، اما برای سهام‌دار هیچ حق مدیریتی بر خود سهم وجود ندارد. ETF هایی که به طور فعال مدیریت می‌شوند، هزینه‌های بالاتری دارند.

بازده سود پایین

اگر یک سرمایه‌گذار بتواند ریسک سهام را بپذیرد، بازده سود سهام می‌تواند بسیار بیشتر باشد. می‌توانید سهامی با بالاترین بازده سود انتخاب کنید.

‌کاهش نقدشوندگی

برخی از صندوق‌های ETF نیز ریسک دارند و ممکن است نقدشوندگی کمی داشته باشند.

عدم حق حضور در مجامع

دارندگان صندوق‌ها امکان حضور و شرکت در مجامع سهام صندوق را ندارند. این امر تنها با داشتن سهم شرکت در اختیار شما قرار می‌گیرد.

انواع صندوق‌های ETF

ETF تا حدی برای پوشش ریسک پرتفوی سرمایه‌گذاران مورداستفاده قرار گیرد. انواع صندوق‌های (ETF (Exchange Traded Fundدر بازار وجود دارد که هریک از سرمایه‌گذاران باتوجه‌به استراتژی معاملاتی و میزان ریسک‌پذیری خود می‌توانند صندوق مناسب را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. در زیر چند نمونه از انواع ETF آورده شده است.

صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت شامل اوراق یا سپرده‌های بانکی است. در این صندوق حداکثر ۹۵% و حداقل ۷۵% از سرمایه‌گذار باید به خرید اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق بدهی اختصاص یابد.

صندوق سهام

صندوق ETF است که شامل سهام مختلف است. در برخی از صندوق‌ها مبلغ سرمایه شما علاوه بر سود، در زیان هم سهیم است اما در این صندوق شما فقط در سود شریک هستید و در صورت زیان، مبلغی از سرمایه شما کسر نخواهد شد. ۷۰ درصد این صندوق مشمول سهم است.

صندوق مختلط

همان‌طور که از نام این صندوق مشخص است، ترکیبی از سهام و اوراق می‌باشد. ۴۰درصد این صندوق باید شامل سهام و ۴۰ درصد شامل اوراق باشد. مابقی آن می‌تواند سهام یا اوراق باشد.

صندوق بازار خارجی

برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است بخواهند در بازار کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری کنند اما اطلاعات کافی از بازار آن‌ها ندارند. صندوق سرمایه‌گذاری خارجی این امکان را برای سرمایه‌گذاری در صندوق بازارهای خارجی فراهم می‌کند.

ETFهای یک صنعت خاص مانند فناوری، بانکداری یا بخش نفت و گاز

گاهی اوقات فرد متوجه می‌شود که گروه یا صنعت خاصی روبه‌رشد است اما نمی‌داند که کدام سهم وضعیت بهتری نسبت به هم‌گروهی‌های خود دارد. به همین خاطر صندوق سرمایه‌گذاری ETF آن گروه را که شامل چند سهم از یک صنعت خاص است را خریداری می‌کند. برای مثال صندوق پالایشی شامل درصدی از سهام شپنا، شتران، شبندر و شبریز است که توسط دولت عرضه شد.

ETF در کالاهایی ارزشمند

ETF در کالاهایی ارزشمند مانند نفت خام یا طلا یا فلزات گران‌بها نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیر گران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره می‌باشد.

ETF های ارزی

ETF های ارزی، در ارزهای خارجی مانند یورو یا دلار کانادا سرمایه‌گذاری می‌کنند. بیشتر دارایی‌های این صندوق تشکیل شده از ارز است. این صندوق در بازار فارکس مرسوم‌تر می‌باشد و معمولاً سهام‌دارانی که ریسک‌پذیرتر هستند، می‌توانند ریسک نوسان ارزها را تحمل کنند، این صندوق‌ها را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند.

توجه داشته باشید که این صندوق‌ها نیز بدون ریسک نیستند و هرکدام علاوه بر مزایایی که دارند، خطر خود را هم دارند. مگر آنکه شما روی صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنید.

ETF برای چه افرادی مناسب است؟

صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF ، گزینه‌ای مناسبی برای سرمایه‌گذارانی است که می‌خواهند سرمایه خود را با افق‌های زمانی کوتاه‌مدت و بلندمدت افزایش دهند. ETF به شما امکان خریدوفروش سهام در بورس اوراق بهادار را می‌دهد.

تصمیم سرمایه‌گذاری باید با اهداف مالی شما همسو باشد. اگر پورتفوی سرمایه‌گذاری شما با اهداف مالی شما متناسب است، می‌توانید بخشی از سرمایه خود را به این صندوق‌ها اختصاص دهید. اما پیش از آن از درصد ریسک‌پذیری خودآگاه باشید.

نحوه خرید واحدهای صندوق ETF چگونه است؟

برای خرید واحدهای صندوق معاملاتی ETF یک حساب معاملاتی انواع صندوق قابل‌ معامله در کارگزاری باز کنید و کد معاملاتی دریافت کنید و با داشتن کد معاملاتی می‌توانید به‌راحتی برای خرید صندوق‌ها اقدام کنید.

در غیر این صورت علاوه بر خرید با کد معاملاتی از بانک‌ها نیز می‌توانید برای خرید برخی از صندوق‌ها مانند صندوق ETF دولتی که عرضه شد استفاده کنید.

به‌عنوان‌مثال، برای دارایکم و یا صندوق پالایشی (دارا دوم)، امکان خرید از بانک و نرم‌افزارها هم وجود داشت.

گواهی خرید صندوق‌ها توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی صادر می‌شود. همچنین کارمزد خریدوفروش این صندوق‌ها بر اساس شرایط معامله و نرخ کارمزد مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار است. از دارایی صندوق ETF به این طریق می‌توانید مطلع شوید.

دقت داشته باشید که قیمت و NAV صندوق را مقایسه کنید.

با مقایسه قیمت آن با NAV می‌توانید ETF قیمت مناسب را بررسی کنید. NAV دارایی‌های صندوق، پس از کسر دارایی‌ها از بدهی‌ها و تقسیم‌بر تعداد واحدهای صندوق در لحظه محاسبه می‌شود و به اطلاع سرمایه‌گذاران می‌رسد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟ صفر تا صد

در جهان امروزی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان یکی از ابزارهای نوین مالی پرطرف‌دار در سراسر جهان شناخته می‌شوند و اقبال قابل‌توجهی نسبت به آن‌ها از سوی علاقه‌مندان و فعالان بازار‌ها وجود دارد. واحدهای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها را در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان به دو دسته‌ی قابل معامله (ETF) و مبتنی بر ساختار صدور و ابطال تقسیم‌بندی کرد. مهم‌ترین وجه تمایز این دو نوع صندوق از یکدیگر نیز در نحوه‌ی مبادله و خریدوفروش واحدهای آن‌ها است. ما در این مقاله به تعریف و بیان ویژگی‌های صندوق‌های قابل معامله یا همان ETF خواهیم پرداخت.

صندوق ETF یا صندوق قابل معامله چیست؟

صندوق سرمایه‌گذاری ETF یا Exchange Traded Fund نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که بسیار شبیه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک عمل می‌کنند اما تفاوت‌هایی با آن دارند. واحدهای این صندوق‌ها به‌سهولت و آسانی و مشابه سهام شرکت‌ها، با در اختیار داشتن کد بورسی قابل معامله و سرمایه‌گذاری هستند. قیمت واحدهای این نوع از صندوق‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و خالص ارزش دارایی آن‌ها نیز به‌صورت مستمر و هر دو دقیقه یکبار به‌روزرسانی می‌شود.

این مسئله از وجوه تمایز میان این نوع صندوق‌ها و صندوق‌های مشترک است که در پایان هر روز کاری خالص ارزش دارایی آن‌ها محاسبه و اعلام خواهد شد. این صندوق‌ها ممکن است در هر یک از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت، سهامی، مختلط، طلا ، صندوق در صندوق، جسورانه و شاخصی وجود داشته باشند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله به علت تفاوت در ماهیت نقل‌وانتقال واحد‌هایش، دارای برخی تفاوت‌ها در ارکان صندوق نیز هست که در ادامه و در بخش ارکان صندوق به آن اشاره خواهیم کرد.

ارکان صندوق‌های ETF یا صندوق قابل معامله

ارکان صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله بسته به نوع صندوق یعنی درآمد ثابت، سهامی ، مختلط و … تعریف می‌شود و مطابق با حوزه‌ی فعالیت صندوق، هر رکن دارای وظایف مربوط به خود است. این وظایف را در مقالات مربوط به انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری ذکر کرده‌ایم. اما یکی از ارکان صندوق‌های ETF که به واسطه‌ی قابل‌معامله بودن آن تعریف می‌شود، رکن بازارگردان صندوق سرمایه‌گذاری است که به‌جای رکن ضامن نقدشوندگی در صندوق‌های با ساختار صدور و ابطال تأسیس می‌شود. وظیفه‌ی این رکن کمک به بهبود نقدشوندگی واحد‌های سرمایه‌گذاری صندوق است تا سرمایه‌گذاران بتوانند با اطمینان بیشتری به مبادله‌ی واحدهای این صندوق‌ها بپردازند.

پیدایش صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله ETF

قبل از راه‌اندازی اولین صندوق سرمایه‌گذاری ETF در اوایل دهه‌ی 1990 میلادی، سرمایه‌گذاری روی شاخص‌ها بسیار پرطرف‌دار بود، اما به علت بالا بودن هزینه‌ها و حداقل نیاز سرمایه‌گذاری، امکان سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران خرد فراهم نبود. این مسئله سبب پیدایش صندوق‌های قابل معامله‌ی ETF شد تا ضمن تمرکز بر موضوعات، شاخص‌ها و صنایع خاص بتوانند در عین توجه به تخصص‌گرایی در سرمایه‌گذاری، هزینه‌های سرمایه‌گذاری را از طریق تجمیع وجوه و بهره‌گیری از صرفه‌های ناشی از مقیاس افزایش بدهند. برای این منظور اولین صندوق قابل‌معامله در جهان در حوزه‌ی طلا آغاز به کارکرد و پس از آن این ابزار تبدیل به یکی از محبوب‌ترین و فراگیرترین ابزارهای نوین مالی در سطح جهان شد. در کشور ما نیز در حال حاضر صندوق‌های قابل‌معامله‌ی متعددی جهت انجام سرمایه‌گذاری وجود دارد.

برخی ویژگی‌های صندوق‌های قابل معامله‌ی ETF

در خصوص صندوق‌های قابل معامله‌ی ETF اولین ویژگی که به ذهن متبادر می‌شود، مسئله‌ی کم‌هزینه بودن سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها است. این همان مسئله‌ای است که از دلایل به‌وجودآمدن این ابزار مالی در بازار سرمایه بوده است. نکته‌ی دیگری که می‌توان بدان اشاره کرد مسئله‌ی مربوط به نقدشوندگی بالاتر این نوع از صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های با ساختار صدور و ابطال است. البته این بدان معنی نیست که همیشه و در همه حال امکان خروج سرمایه از این صندوق‌ها بدون کاهش قیمت وجود دارد، اما به‌هرحال به علت وجود رکن بازارگردان در این نوع از صندوق‌ها بحث نقدشوندگی وضعیت بهتری دارد.

مسئله‌ی دیگر بحث محاسبه‌ی خالص ارزش دارایی این صندوق‌ها است. بر خلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر ساختار صدور و ابطال که روزانه یکبار و آن هم در پایان روز، خالص ارزش دارایی آن‌ها محاسبه می‌شود، در این نوع از صندوق‌ها به طور مداوم و با فواصل زمانی 2 دقیقه‌ای در زمان باز بودن بازار، خالص ارزش دارایی محاسبه می‌شود. از سوی دیگر این امکان وجود دارد تا سرمایه‌گذاران به شکل آنلاین و برخط بتوانند برای خریدوفروش واحد‌های سرمایه‌گذاری‌شده‌ی خود اقدام کنند.

از سایر نکات مفید و سودمند صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توان به بحث معافیت مالیاتی دارایی‌ها اشاره کرد. البته این موضوع را نباید با مالیات مربوط به نقل‌وانتقال واحدهای صندوق اشتباه گرفت و بر نقل‌وانتقال واحدها مالیاتی اندک تعلق می‌گیرد. در کل کارمزد خریدوفروش این صندوق‌ها اندک بوده، این مسئله در کنار معافیت مالیات دارایی و کم بودن مالیات خریدوفروش سبب شده تا هزینه‌های مبادلاتی سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها کاهش پیدا کند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF فعال و غیرفعال

سرمایه‌گذاری فعال و سرمایه‌گذاری غیرفعال به‌عنوان دو استراتژی متفاوت نقطه‌ی مقابل یکدیگرند. در سرمایه‌گذاری فعال معاملات مکرر به‌منظور کسب بازده بیشتر از میانگین بازدهی شاخص صورت می‌گیرد. طبیعتاً این کار نیاز به تخصص بالایی دارد و البته که در کنار تخصص بالا، ریسک بالایی را نیز به سرمایه‌گذاران تحمیل می‌کند. این کار در وهله‌ی اول به علت بالارفتن تعداد معاملات هزینه‌های مبادلاتی را برای سرمایه‌گذاران افزایش می‌دهد. از سوی دیگر چنین کاری ممکن است سبب شود تا سرمایه‌ی مشتریان در معرض مخاطرات ناشی از نوسانات نیز قرار بگیرد. البته اگر سرمایه‌گذاری فعال به شکل درست و با حداقل اشتباه صورت بگیرد می‌تواند با انعطاف بالای سبد دارایی، از فرصت‌های سرمایه‌گذاری مختلف نهایت استفاده را ببرد و سبب شود تا بازدهی بالایی عاید سرمایه‌گذاران شود.

در مقابل سرمایه‌گذاری فعال، سرمایه‌گذاری غیرفعال یا منفعلانه وجود دارد. در این استراتژی، سرمایه‌گذاری با یک دید بلندمدت انجام و از معاملات متعدد اجتناب می‌شود. بدین ترتیب طبیعتاً هزینه‌های مبادلاتی در این نوع از سرمایه‌گذاری کمتر بوده، از این منظر فواید بیشتری را عاید سرمایه‌گذاران می‌کند. به‌طورکلی این رویکرد نسبت به سرمایه‌گذاری فعال، در یک نگاه بلندمدت غالباً بازدهی بالاتر و ریسک کمتری را به همراه دارد.

جزئیات کامل و فواید هر دو نوع سرمایه‌گذاری فعال و منفعل را می‌توانید در مقاله‌ی «مدیریت فعال و منفعل پورتفو، معایب و مزایا» مطالعه فرمایید.

صندوق‌های ETF ممکن است با هر یک از دو استراتژی سرمایه‌گذاری فعال و غیرفعال وجود داشته باشند. طبیعتاً سرمایه‌گذاری غیرفعال هزینه‌های جانبی کمتری برای بهینه‌یابی و تشکیل سبد سرمایه‌، همین‌طور ریسک پایین‌تری دارد. بنابراین افراد در زمان انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری ETF می‌بایست حتماً نسبت به استراتژی آن صندوق در سرمایه‌گذاری اطلاع پیدا کنند زیرا نوع سرمایه‌گذاری غیرفعال برای افراد ریسک‌گریز مناسب‌تر است.

سخن پایانی آکادمی دانایان

در این مقاله در خصوص صندوق‌های قابل معامله‌ی ETF، تعریف آن‌ها، نحوه‌ی به‌وجودآمدن، ویژگی‌ها و استراتژی‌های مختلف سرمایه‌گذاری در آن‌ها توضیحاتی را ارائه دادیم. این صندوق‌ها از ابزار‌های نوین مالی پرطرف‌دار در بازارهای مالی جهان هستند و بهره‌گیری از آنان تبدیل به امری بسیار رایج شده است. برای انتخاب صندوق سرمایه‌گذاری مطلوب می‌بایست ابتدا به استراتژي سرمایه‌گذاری آن و سپس به نحوه‌ی عملکرد و میزان بازدهی صندوق در طول دوره‌های مالی مختلف توجه کرد تا در پایان بتوان سرمایه‌گذاری کم‌ریسک و مطلوبی را انجام داد.

انواع صندوق قابل‌ معامله

آنچه در مورد مزایا و معایب صندوق های قابل معامله در بورس باید بدانید

عصر خودرو- افراد در گذشته سعی داشتند با جمع‌آوری و حفظ بخشی از درآمد ماهانه خود، یک پس‌اندازی برای روز مبادا داشته باشند. بسیاری از افراد پول‌های خود را در بانک‌ها نگه‌داری می‌کردند و در نهایت به صورت ماهانه سود عایدشان می‌شد.

به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو»، این روزها با وجود تورم و وضعیت نه چندان خوب اقتصادی، استراتژی پس انداز و نگه‌داری پول در بانک پاسخگوی نیاز افراد نیست. تورم یکی از عامل‌های بد اقتصادی است که هم باعث رشد انواع صندوق قابل‌ معامله قیمت کالاها شده و هم روز به روز از ارزش پول فرد کاسته می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله، یکی از بهترین گزینه‌های حفظ ارزش پول و کسب سود در بازار سرمایه هستند. در این مقاله، بررسی می‌کنیم که etf چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

صندوق‌ سرمایه‌گذاری etf چیست؟

قبل از این که به بررسی صندوق‌های قابل معامله بپردازیم و بگوییم etf چیست؟ لازم است ابتدا کمی درباره مفهوم صندوق سرمایه‌گذاری و انواع آن صحبت کنیم. صندوق‌ سرمایه گذاری یکی از ابزارهای معروف و پرطرفدار در بازاربورس است که سرمایه‌گذاران می‌توانند پول‌های خود را در این بستر با خیال آسوده سرمایه‌گذاری کنند. امور صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسط یک تیم حرفه‌ای و تحت نظر مدیر متخصص و مجرب، برنامه‌ریزی و مدیریت می‌شوند. برای همین، میزان ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نسبت به روش خرید و فروش مستقیم در بازاربورس کمتر است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بنا به نوع ترکیب‌ دارایی که دارند، از انواع مختلفی تشکیل می‌شوند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیشتر مناسب افرادی هستند که دانش یا زمان کافی برای انجام معاملات به صورت مستقیم در بازاربورس را ندارند؛ گرچه سایر سرمایه‌گذاران هم می‌توانند از مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در شرایط مختلف بازار بهره‌مند شوند. یکی از دغدغه‌های افراد برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، انتخاب نوع صندوق مطابق با اهداف و خواسته‌های آن‌ها است، برای همین لازم است ابتدا با انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازاربورس آشنا شویم.

انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری

همان‌طور که اشاره کردیم، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بنا به نوع ترکیب دارایی‌شان از انواع مختلفی تشکیل می‌شوند. انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازاربورس عبارت‌اند از:

· صندوق‌های در سهام

· صندوق‌های با درآمد ثابت

· صندوق‌های مختلط

البته صندوق‌های دیگری هم در بازارهای جهانی وجود دارند که بنا به محدودیت‌هایی که در ایران وجود دارد، امکان ایجاد یا فعالیت در این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران وجود ندارد.

منظور از صندوق قابل معامله یا etf چیست؟

صندوق‌های قابل معامله (ETF) از انواع متنوعی به وجود می‌آیند که سرمایه‌گذاران بنا به اهداف و نوع استراتژی خود، از مزایای صندوق‌های قابل معامله در بازاربورس بهره‌مند می‌شوند. چند مورد از صندوق‌های قابل معامله در بازاربورس عبارت‌اند از:

صندوق با درآمد ثابت: صندوق‌های با درآمد ثابت نوعی از صندوق‌های ETF هستند که بیشتر مناسب افرادی است که از ریسک زیاد بازار دوری می‌کنند. تقریبا 70 درصد دارایی این صندوق‌ها از اوراق با درآمد ثابت، اوراق بانکی و اوراق مشارکت تشکل می‌شود و به خاطر همین میزان ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری کم‌تر است.

صندوق سهامی: همان‌طور که از نام این صندوق مشخص است، دارایی صندوق‌های سهامی به صورت عمده از سهام شرکت‌های بورسی تشکیل می‌شود و به نسبت صندوق‌های با درآمد ثابت، دارای ریسک بیشتری برای سرمایه‌گذاری است. به عبارت دیگر، 70 درصد دارایی صندوق‌های سهامی در بازاربورس از سهام شرکت‌های مختلف تشکیل می‌شود. این صندوق‌ها در شرایط خوب بازار، سود‌های قابل توجهی را برای سرمایه‌گذاران کسب می کند.

صندوق مختلط: صندوق‌های مختلط حالتی میان صندوق‌های سهامی و با درآمد ثابت هستند. در حقیقت 40 درصد از دارایی این صندوق‌ها را سهام شرکت‌های بورسی و 40 درصد را اوراق با درآمد ثابت تشکیل می‌دهند. 20 درصد باقی‌مانده بنا به نظر مدیریت صندوق، از بین سایر سهم‌ها یا اوراق مختلف انتخاب می‌شود.

تفاوت صندوق‌های دیگر با صندوق etf چیست؟

1. سرمایه‌گذاری به صورت آسان و راحت
2. امکان محاسبه لحظه‌ای ارزش خالص دارایی‌های صندوق
3. عدم نیاز به پرداخت مالیات در فرایند خرید و فروش
4. دارای دوره فعالیت نامحدود
5. عدم لحاظ قوانین حداقل و حداکثر سرمایه برای ورود به صندوق

معایب صندوق‌های قابل معامله

ممکن است برای شما هم سوال پیش بیاید که معایب صندوق etf چیست؟ دو نکته را می‌توان به عنوان معایب این صندوق‌ها مطرح کرد. اول این که سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها امکان اعمال استراتژی شخصی خود را ندارند و فقط پول خود را وارد صندوق می‌کنند. مورد دوم هم این که، ممکن است در شرایط بد بازار، عدم نقدشوندگی در صندوق برای شخص سرمایه‌گذار مشکلاتی را به وجود بیاورد. با تمام این تفاسیر، صندوق‌های قابل معامله بستر خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند و افراد بسیاری پول‌های خود را در این صندوق‌ها تزریق می‌کنند.

شرایط خرید واحد‌ صندوق‌های قابل معامله در بورس

سرمایه‌گذاران برای خرید واحد‌های صندوق‌های قابل معامله، باید در گام اول کد بورسی خود را از طریق کارگزاری‌های‌بورس دریافت کنند. در گام بعدی باید صندوق قابل معامله خود را در بازار ارزیابی کنند و در نهایت سفارش خرید خود را از طریق سامانه آنلاین معاملات کارگزاری مورد نظر، ثبت کنند. افراد می‌توانند در هر زمان، تمام یا بخشی از دارایی صندوق خود را به راحتی به فروش برسانند.

کلام آخر

صندوق etf چیست؟ این نوع صندوق چه مزایا و معایبی دارد؟ این دو، سوالات مهمی هستند که سرمایه‌گذاران بازاربورس با آن‌ها مواجه می‌شوند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از بهترین ابزارهای سرمایه گذاری در بورس هستند که سرمایه‌گذاران پول‌های خود را در این صندوق‌ها تزریق کرده و سودهای قابل توجهی را به دست می‌آورند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بنا به نوع ترکیب دارایی‌شان از انواع مختلفی تشکیل شده‌اند و سرمایه‌گذاران بنا به میران ریسک‌پذیری که دارند، واحد‌های این صندوق‌ها را خریداری می‌‌کنند. صندوق‌های قابل معامله نسبت به سایر صندوق‌های دیگر، از جذابیت بیشتری نزد سرمایه‌گذاران برخوردار هستند که در این مقاله به به صورت کامل به آن‌ها اشاره کردیم. در نظر داشته باشید که واحد‌ صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله را به راحتی می‌توانید از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزارهای‌بورس خرید کنید و در صورت نیاز تمام یا بخشی از دارایی صندوق خود را به فروش برسانید.

برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید

بررسی و مقایسه صندوق های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری برای افرادی که دانش و زمان کافی برای فعالیت در بازار بورس را ندارند بهترین گزینه است. صندوق‌‌های سرمایه‌ گذاری نهادهای مالی هستند که مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس اخذ نموده و عمدتاً توسط شرکت‌های کارگزاری تأسیس می‌شوند و با استفاده از تخصص و تجربه کارشناسان و متخصصان، مجموع دارایی سرمایه ‌گذاران را مدیریت می‌کنند. این صندوق‌ها تحت مدیریت افراد متخصص در بازار سرمایه فعالیت کرده، وجوه حاصل از فروش واحدهای سرمایه ‌گذاری به عموم مردم را در سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه ‌گذاری می‌نمایند و از این طریق امکان کسب بازدهی مناسب و کاهش ریسک سرمایه‌ گذاری در بازار خرید وفروش سهام را فراهم می‌نمایند. آن‌ها با پیش بینی بازار و محاسبه روند احتمالی بازار بهترین موقعیت‌ها را انتخاب و دارایی‌های سرمایه ‌گذاران را به نسبت متناسب در بخش‌های مختلف سرمایه گذاری می‌کنند .در این قسمت به بررسی صندوق های سرمایه گذاری و مقایسه آنها با یکدیگر می پردازیم.

انواع صندوق های سرمایه گذاری کدام است؟

صندوق‌های سرمایه ‌گذاری را به‌ واسطه نوع سرمایه ‌گذاری و ترکیب دارایی‌هایی که دارند و اهدافی که دنبال می‌کنند می‌توان دسته ‌بندی کرد. صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه‌گذاری سهامی، صندوق سرمایه‌گذاری مختلط، صندوق قابل معامله (ETF)، صندوق‌های نیکوکاری، صندوق مبتنی بر طلا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان، صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه، صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری، صندوق سرمایه گذاری جسورانه، صندوق سرمایه گذاری شاخصی و صندوق‌های بازارگردانی ازجمله آن‌ها هستند که در بین آن‌ها صندوق‌های درآمد ثابت، سهامی، مختلط و صندوق قابل معامله (ETF) در اولویت سرمایه‌ گذاری برای سرمایه ‌گذاران هستند.

• صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت: ویژگی این صندوق‌ها در این است که مبالغ سرمایه‌گذاری شده در آن فقط در اوراق بهادار با درآمد ثابت که شامل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق بهادار رهنی و گواهی‌های سپرده منتشرشده انواع صندوق قابل‌ معامله توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی دارای مجوز از سوی بانک مرکزی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود.این نوع از صندوق مناسب افرادی است که ریسک‌ پذیری چندانی ندارند و هدف‌شان از سرمایه‌گذاری، کسب سود دوره‌ای ثابت و مشخص است و البته این نوع صندوق می‌تواند نرخ ریسک و البته سود کمتری نسبت به سایر صندوق‌ها داشته باشد. صندوق‌های با درآمد ثابت گاهی اوقات درآمد ثابت را به حساب سرمایه ‌گذار واریز می‌کنند و گاهی نیز پرداخت سود ندارند و سرمایه‌گذار با افزایش ارزش واحدهای صندوق، سود می‌کند.

• صندوق سرمایه گذاری در سهام: بواسطه سرمایه گذاری در سهام، ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی، از صندوق‌های درآمد ثابت بیشتر است و بازدهی بیشتری نیز در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. بخش بزرگی از سرمایه این صندوق‌ها در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود. این نوع از صندوق‌ها حداقل 70درصد از دارایی های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند و 30درصد باقی مانده را به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. در واقع سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به نوعی همان سرمایه ‌گذاری در اوراق بورسی است با این تفاوت که، به دلیل اینکه صندوق بر روی اوراق با درآمد ثابت نیز سرمایه گذاری کرده است، به نوعی ریسک سرمایه گذاری تعدیل می شود.

• صندوق سرمایه گذاری مختلط: این صندوق از لحاظ ریسک پذیری حد میانه‌ای دارد یعنی بین دو نوع دیگر صندوق قرار می‌گیرد. این نوع از صندوق‌ها پتانسیل سودآوری بیشتری نسبت به صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت دارد و به دلیل اینکه بیش از نیمی از دارایی‌هایشان روی سهام سرمایه‌گذاری شده است، سود تضمین شده ندارند اما معمولا ضامن نقد شوندگی دارند. از لحاظ سبد سرمایه‌گذاری این صندوق ها حداکثر 60درصد از دارایی خود را در سهام و حداقل 40درصد از آن را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت یا سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

صندوقETF نیز سازوکاری مشابه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط دارد ولی می‌توان واحدهای آن‌ها را مانند سهام شرکت‌ها معامله کرد، و سهام آن همچون سهام شرکت های عمومی در بورس اوراق بهادار معامله می شود. سرمایه گذاری در اوراق بهادار از جمله فعالیت اصلی این صندوق ها به شمار می رود و عملکرد هر صندوق به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی خواهد داشت.

به طور کلی، این صندوق‌ها در سه دسته از ابزارهای مالی سرمایه ‌گذاری می‌کنند که عبارتند از:

• اوراق دارایی (سهام)
• اوراق بدهی (اوراق قرضه شرکتی)
• اوراق مشارکت دولتی (بدون ریسک)

ازجمله مهمترین ویژگی‌های این صندوق ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به‌صورت آنلاین در بورس قابل معامله هستند
• خریدوفروش آن‌ها معاف از مالیات است.
• دربرگیرنده تمامی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر است. (درآمد ثابت – سهامی – مختلط – طلا – شاخصی و …)
• تأسیس و فعالیت آن‌ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است، بنابراین شفافیت اطلاعاتی قابل‌توجهی دارند.
• ترکیب دارایی‌های صندوق‌های بورسی
• تفاوت اصلی EFT با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک افزایش نقد شوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار بورس است.

مزایای سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری چیست؟

سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری دارای مزایای مختلفی است که اگر بخواهیم فهرست ‌وار به آن‌ها اشاره کنیم، شامل موارد زیر می‌شود:

• مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها

• سرمایه گذاری آسان

• تبدیل سرمایه های خرد به سرمایه‌گذاری‌ کلان

آیا صندوق های سرمایه گذاری امن و قابل اطمینان هستند؟

صندوق های سرمایه گذاری بدون دریافت تاییدیه از سازمان بورس نمی‌توانند فعالیت کنند. همچنین تضمین نقد شوندگی در اغلب صندوق‌ها وجود دارد. از دیگر ویژگی‌هایی که علاوه بر نظارت سازمان بورس و تضمین نقدشوندگی توسط بانک‌ها و بیمه‌ها، باعث افزایش اطمینان خاطر به صندوق های سرمایه گذاری می‌شود می‌توان به بازدهی مناسب با ریسک کم و به مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها توسط کارشناسان و متخصصان اشاره کرد. این نکته نیز لازم به ذکر است که عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری از لحاظ ماهیت با موسسات مالی و اعتباری که در سالیان گذشته سرمایه مردم را جذب کرده و در نهایت با برنگرداندن اصل سرمایه باعث وارد شدن خسارت مالی و سلب اطمینان از مردم شدند، بسیار متفاوت است. فعالیت صندوق های سرمایه گذاری تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است و ارتباطی با موسسات و صندوق‌های قرض الحسنه که بدون مجوز بانک مرکزی فعالیت می‌کردند، ندارند.

مزایای صندوق های سرمایه گذاری

مزایای صندوق سرمایه گذاری عبارتند از:

تنوع: صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری از تنوع زیادی برخوردارند و به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. هر کدام از این انواع صندوق برای گروه خاصی از افراد مناسب هستند. به عنوان مثال بعضی از صندوق‌ها برای کسانی مناسب‌اند که ریسک‌پذیری بالایی دارند و می‌خواهند با پذیرش ریسک بیشتر فرصت بهره بردن از سودهای بالاتر را برای خود فراهم کنند؛ بعضی دیگر از صندوق ها مناسب افرادی است که مایل هستند از سرمایه‌گذاری خود سود منظم و ثابت دریافت کنند. بعضی دیگر از صندوق‌ها نیز مناسب افرادی است که ریسک‌پذیری در حد متوسطی دارند.

مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها: صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسط افراد متخصص مدیریت می‌شوند که سرمایه را در بازارهای مالی مختلف به جریان می‌اندازند. این بدین معناست که دارایی‌های سرمایه‌گذاران به صورت حرفه‌ای مدیریت می‌شود.

شفافیت اطلاعات مالی: ارزش دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده در صندوق‌های سرمایه‌گذاری به طور مرتب اعلام و منتشر می‌شود. این یعنی کارنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری شفاف و قابل اعتماد است. این شفافیت بسیار بالای صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که باعث شده سرمایه‌گذاران مختلف از هر قشری به این صندوق‌ها جذب و در آن‌ها سرمایه‌گذاری کنند.

بازدهی مناسب: به عنوان یکی از مهم‌ترین مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق سرمایه گذاری، می‌توان به بازده مناسبی اشاره کرد که صندوق در ازای مقدار ریسک هر سرمایه‌گذار برای او به ارمغان می‌آورد. 150 درصد بازده مثبت، متوسط بازدهی صندوق های سرمایه گذاری در سال 99 بوده است.

به حداقل رساندن ریسک: این صندوق ها برای کم کردن ریسک سرمایه گذاری، سرمایه سرمایه گذاران را در بازارهای مختلفی به جریان می‌اندازند. بنابراین خرید واحدهای سرمایه‌گذاری یک صندوق سرمایه‌گذاری، به منزله سرمایه گذاری در ده‌ها شرکت مختلف در آن واحد است.

تبدیل سرمایه های خرد به سرمایه‌گذاری‌ کلان: صندوق ها با تجمیع سرمایه های خرد و تبدیل آن به یک سرمایه کلان، قدرت سرمایه گذاری در مقیاس بزرگ را پیدا می‌کنند و از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند.

سرمایه گذاری آسان: شروع سرمایه گذاری تنها نیازمند ثبت نام در یک صندوق است. بعد از این بقیه کارها توسط کارشناسان و متخصصان آن صندوق انجام می‌شود.

نقدشوندگی بالا: نقدشوندگی بالا، یکی دیگر از مزایای بسیار مهم صندوق های سرمایه گذاری است.

ضامن نقد‌شوندگی: یکی از ارکان و مزایای صندوق‌ سرمایه ‌گذاری، ضامن نقد شوندگی است. وجود یک شرکت حقوقی باعث می‌شود که نقدشوندگی واحدهای یک صندوق سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کند. این امر باعث می‌شود تا سرمایه‌گذار بتواند تحت هر شرایطی واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به فروش برساند.

معرفی سایت‌های صندوق سرمایه گذاری

اکثر صندوق‌های سرمایه گذاری یک وب سایت مختص به خود صندوق را دارند. شما در سایت صندوق‌های سرمایه گذاری می‌توانید اطلاعاتی از قبیل قیمت صدور، قیمت ابطال، تعداد واحدهای در اختیار سرمایه گذاران، مدیران سرمایه گذاری صندوق و همچنین اساسنامه و امیدنامه صندوق را مشاهده نمایید. قیمت صدور یعنی قیمتی که اگر بخواهید یک واحد صندوق را خریداری کنید، باید بپردازید. قیمت ابطال نیز یعنی قیمتی که اگر بخواهید یک واحد سرمایه گذاری صندوق را به فروش برسانید، به دست می‌آورید.

برای پیدا کردن صندوق سرمایه گذاری مورد نظرتان می‌توانید از سایت شرکت «فناوری مدیریت بورس تهران» به آدرس «www.fipiran.com» استفاده کنید. در این سایت، اطلاعات مختلفی راجع به صندوق‌های سرمایه گذاری وجود دارند که با استفاده از آنها می‌توانید بازدهی صندوق‌های مختلف را در بازه‌های زمانی متفاوت مورد بررسی قرار دهید، صندوق‌ها را از جهت‌های مختلف با یکدیگر مقایسه کرده و در نهایت صندوق مناسب با ویژگی‌های خودتان را انتخاب کنید.

کلام آخر

بهترین صندوق سرمایه گذاری برای هر فرد متفاوت است چرا که هر کدام از انواع مختلف صندوق‌ها برای گروه خاصی از افراد مناسب هستند. از بین چند عامل مختلف که برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید در نظر گرفت، ریسک پذیری اولین عامل است. میزان بازدهی صندوق در گذشته دیگر عاملی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد. نتیجه این بررسی‌ها مشخص می‌کند که بهترین صندوق برای هر فرد کدام است.

انواع صندوق قابل‌ معامله

صندوق قابل معامله در بورس یا etf چیست ؟

صندوق بورسی یا ETF چیست؟

صندوق قابل معامله صندوقی متشکل از دارایی‌های مختلف است که با ساختاری شبیه به صندوق سرمایه گذاری مشترک mutual fund مانند سهام عادی شرکت‌های مختلف در بورس اوراق بهادار معامله می‌شود.‌‌ یعنی برای سرمایه گذاری در این صندوق ها باید کد معاملاتی فعال در بورس داشته باشیم.

واحدهای سرمایه گذاری این صندوق ها از طریق کارگزاری ها قابل خرید و فروش هستند و قیمت هر واحد سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه گذاری ETF معمولا زیر 10 هزار تومان است.

ETF مخفف چیست؟

ETF مخفف عبارت Exchange Traded Fund به معنی صندوق قابل معامله در بورس است. دیگر صندوق های سرمایه گذاری امکان معامله را ندارند و سرمایه گذاران برای خرید و فروش واحدهای سرمایه گذاری باید اغلب از طریق مراجعه به صندوقی که در آن سرمایه گذاری کرده اند اقدام کنند. ولی واحد سرمایه گذاری این نوع صندوق ها مشابه سهام عادی به راحتی قابل خرید و فروش است. یعنی هر میزان درصد از واحدهای کل یک صندوق را تهیه کنیم به همان نسبت از کل سرمایه گذاری صندوق بهره‌مند می شویم و چون قیمت این واحدها ارزان است گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری است.

تاریخچه پیدایش صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله

• پیشینه شکل‌گیری صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله به بحران مالی سال 1987 باز می‌گردد. در سال 1987 روز دوشنبه که به دوشنبه سیاه معروف است شاخص داوجونز 508 واحد یا 22.61 درصد سقوط کرد و باعث وارد آمدن زیان 500 میلیارد دلاری به سرمایه‌گذاران در بورس شد.
• سرمایه‌گذاران صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در آن سال به این دلیل که برای کشف قیمت واحدهای خود و فروش آن باید تا پایان آن روز منتظر می‌ماندند، بیشترین ضرر را متحمل شدند. از اینجا بود که ایده اولیه ایجاد صندوق قابل معامله مطرح شد.
• در تاریخ 29 ژوئن سال 1993 صندوق اسپایدر (SPDR) که در حال حاضر بزرگ‌ترین ETF جهان است کار خود را آغاز نمود. سرمایه‌گذاری اصلی این صندوق روی طلا است.
• پذیره‌نویسی واحدهای صندوق‌های قابل معامل در ایران، برای اولین بار در بازار فرابورس در تاریخ 29 مرداد سال 1392 انجام شد و افتتاح تابلوی ETF در ششم مهرماه صورت گرفت.
• در حال حاضر صندوق قابل معامله آرمان سپهر آشنا به عنوان قدیمی‌ترین صندوق بورسی کشور در حال فعالیت است. این صندوق در تاریخ 07/06/1392 فعالیت خود را آغاز نمود.
  

ویژگی‌‌های صندوق‌های قابل معامله

از جمله ویژگی‌های صندوق‌های قابل معامله که آن را از سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری متمایز می‌کند، مولرد زیر را می‌توان نام برد:

• این صندوق‌ها بصورت آنلاین در بورس قابل معامله هستند، و به آن‌ها صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در معاملات برخط نیز گفته می‌شود.
• صندوق‌ بورسی در برگیرنده تمامی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر است. (صندوق قابل معامله با درآمد ثابت – سهامی – مختلط – طلا – شاخصی و …)
• NAV این صندوق‌ها هر 2 دقیقه یکبار بروزرسانی می‌شود، بنابراین لازم نیست برای خرید و فروش واحدهای خود مانند صندوق‌های غیرقابل معامله منتظر کشف قیمت تا روز بعد بمانید.
• خرید و فروش واحدهای صندوق‌های قابل معامله معاف از مالیات است.
• کارمزد صندوق‌های ETF از نوع درآمد ثابت فقط شامل کارمزد خرید و فروش واحد می‌شود کارمزد خرید ۰٫000725 و کارمزد فروش هم ۰٫000725 ضرب در کل قیمت خرید یا فروش می‌باشد و در مجموع کارمزد خرید و فروش 0.00145 است.
• کارمزد صندوق‌های ETF از نوع سهامی فقط شامل کارمزد خرید و فروش واحد می‌شود کارمزد خرید ۰٫00464 و کارمزد فروش هم ۰٫00475 ضرب در کل قیمت خرید یا فروش می‌باشد و در مجموع کارمزد خرید و فروش 0.00939 است.
• کارمزد صندوق‌های ETF از نوع مختلط فقط شامل کارمزد خرید و فروش واحد می‌شود کارمزد خرید ۰٫00243 و کارمزد فروش هم ۰٫00264 ضرب در کل قیمت خرید یا فروش می‌باشد و در مجموع کارمزد خرید و فروش 0.00507 است.
• همچنین هزینه‌های عملیاتی صندوق قابل معامله در مقایسه با سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک به دلیل انتقال هزینه‌های ارائه خدمات مشتری از صندوق به کارگزاری، کمتر است.
• صندوق ETF مانند اغلب صندوق‌های غیرقابل معامله ضامن نقدشوندگی ندارد، و در عوض رکن جدیدی به‌عنوان بازارگردان، فراهم آوردن نقدشوندگی در این صندوق‌ها را بر عهده دارد و در مواقعی که عرضه کننده ای وجود ندارد یا تقاضای دیگری وجود نداشته باشد خرید و فروش واحدها را انجام می‌دهد.
• تاسیس و فعالیت صندوق های قابل معامله تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است، بنابراین این صندوق‌ها شفافیت اطلاعاتی قابل توجهی دارند.
• تفاوت اصلی این صندوق‌ها با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک افزایش نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار بورس است.
  

ترکیب دارایی های صندوق های بورسی چگونه است؟

همان‌گونه که گفته شد صندوق‌های بورسی تمامی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری را در بر می‌گیرد. دارایی هر یک از صندوق های ETF با توجه به نوع آن صندوق متفاوت است. یعنی هر نوع از صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت، سهامی، مبتنی بر طلا، شاخصی و مختلط می توانند بصورت قابل معامله در بازار بورس ارائه شوند. این صندوق‌ها با توجه به نوع فعالیت شان ترکیب دارایی متفاوتی دارند.

مثلا ترکیب دارایی صندوق سهامی قابل معامله در بازار بورس مشابه صندوق های سهامی است و یا صندوق های شاخصی قابل معامله در بورس پیرو ترکیب دارایی استاندارد صندوق های شاخصی هستند و تنها تفاوت این صندوق‌ها با نوع معمولی آن در نوع ارائه و خرید و فروش آن‌هاست.

سرمایه گذاری در صندوق های ETF برای چه افرادی مناسب است؟

سرمایه گذاری در صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) می تواند برای همه مناسب باشد چون هم امکان بهره مندی از تنوع سبد خرید و هم کاهش میزان ریسک پذیری در این صندوق‌ها وجود دارد علاوه بر این به این دلیل که واحدهای سرمایه گذاری ای تی اف به صورت آنلاین قابل خرید و فروش است سرمایه گذاری در آن برای افرادی که بیشتر دوست دارند در بازار سهام سرمایه گذاری کنند جذاب است. اما در سرمایه گذاری این صندوق ها باید توجه کرد که صبر داشتن بسیار مهم است و حداقل باید مدت 6 ماه روی صندوق موردنظر زمان گذاشت تا به بازده مناسبی برسد.

مزایای صندوق های قابل معامله (ETF) چیست؟

این نوع صندوق ها علاوه بر داشتن تمام مزیت های صندوق های سرمایه گذاری مشترک، مزایای دیگری دارند که استفاده از این صندوق ها را برای سرمایه گذاران جذاب کرده است. در ادامه به این مزایا اشاره می کنیم.

خرید و فروش آسان و نقدشوندگی خوب

واحدهای سرمایه گذاری صندوق های قابل معامله به آسانی و بصورت آنلاین قابل معامله هستند این قابلیت از بزرگترین مزیت این نوع از صندوق هاست که آن ها را قابل رقابت با سرمایه گذاری در بازار سهام است. همچنین زمان بازپرداخت مبلغ فروش این واحدها حداکثر ظرف مدت 3 روز به حساب مشتری انتقال می یابد. بنابراین این صندوق‌ها نقدشوندگی بهتری نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله دارند.

محاسبه NAV آنی

میزان NAV یا ارزش خالص دارایی های صندوق ها معمولا برای روزکاری بعد محاسبه می‌شود یعنی برای خرید یک واحد سرمایه گذاری هر صندوق باید قیمت فردا آن واحد محاسبه شود ولی در صندوق های EFT میزان NAV هر دو دقیقه محاسبه می شود و برای خرید آنلاین و محاسبه قیمت هر واحد مشکلی وجود ندارد.

معافیت مالیاتی

طبق قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی، خرید و فروش واحدهای سرمایه گذاری صندوق های ETF معاف از مالیات است. و همان‌گونه که قبلا ذکر شد برای خرید و فروش این واحدها هیچ گونه مبلغی جز کارمزد خرید و فروش دریافت نمی‌شود.

بدون نیاز به صف خرید و فروش

درست است که ساز و کار سرمایه گذاری در این صندوق ها مشابه بازار سهام است اما سرمایه گذاران برای معامله واحدهای این صندوق‌ها نیازی به منتظر بودن در صف خرید و یا فروش ندارند و به صورت آنی قابل معامله هستند.

شفافیت

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در طول روز و هنگامی که بازارها باز هستند، خرید و فورش می‌شوند. قیمت‌گذاری سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در طول ساعت کاری بورس بصورت پیوسته است. بنابراین سرمایه‌گذاران صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله در لحظه می‌دانند چه مبلغی برای خرید سهام پرداخت کرده یا چه مبلغی برای فروش سهام دریافت می‌کنند.

شفافیت احتمال تقلب یا سوء استفاده از طرف مدیران صندوق را کاهش می‌دهد. ساختار صندوق های قابل معامله به گونه‌ای است که شفافیت مالی قابل توجهی دارد.

هزینه‌های پایین‌تر

هزینه‌های عملیاتی صندوق بورسی نسبت به صندوق سرمایه گذاری غیرقابل معامله کمتر است. دلیل آن انتقال هزینه‌های ارائه خدمات مشتری از صندوق به کارگزاری است، برای مثال صندوق قابل معامله نیازی به ارائه خدمات خرید و فروش، ارتباط با مشتریان و … ندارند، چون این کارها توسط کارگزاری انجام می‌شود.

معایب صندوق های سرمایه گذاری ETF چیست؟

امکان خرید و فروش لحظه ای در بورس همانطور که می تواند به عنوان مزیت این نوع صندوق ها مطرح شود اما در شرایطی می تواند برای سرمایه گذاران نوپا که کمتر توانایی کنترل هیجانات خود را دارند زیان آور باشد چون برای دستیابی به بازدهی مطلوب نیاز به صرف زمان مناسب است. اما افراد تازه کار شاید کند بودن و یا ضرر کوتاه مدت احتمالی صندوق را نتوانند تحمل کنند و با ضرر سرمایه خود را خارج کنند. در صورتیکه ذات سرمایه گذاری در صندوق های غیر قابل معامله در بورس بر اساس سرمایه گذاری میان مدت و یا بلند مدت است.