دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر

A = مقدار سود کسب شده در سرمایه‌گذاری p = سرمایه اولیه r = میزان سود سالیانه (به صورت رقم اعشار است، مثلاً برای ۲۰ درصد سود سالیانه عدد ۰٫۲ وارد می‌شود) n = تعداد دفعاتی که سود در طول سال مرکب می‌شود t = تعداد سال‌هایی که سرمایه‌گذاری طول می‌کشد

نرخ تنزیل چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

نرخ تنزیل (Discount rate) می‌توان به زبان ساده به این صورت که مقدار نرخ تنزیل درواقع میزان افتی است که ارزش یک سرمایه در طول زمان نسبت به ارزش امروز آن تجربه می‌کند، تعریف کرد. در این مقاله از اکو ساختمان در ابتدا به تعریف نرخ تنزیل پرداخته‌ایم و در ادامه درباره متغیرهای آن و پارامترهای مؤثر بر آن صحبت شده است.

تنزیل چیست؟

تنزیل در حقیقت روشی است که برای تخمین زدن ارزش فعلی جریان وجوه نقدی که در دوره‌های زمانی مشخصی در آینده قابل دریافت و دسترسی هستند، استفاده می‌شود. پایه تئوری و منطق این روش بر این حقیقت استوار است که «هر یک ریال امروز، بیشتر از یک ریال فردا ارزش دارد.»

دلایل مختلفی که ازاین‌بین می‌توان به وجود تورم، استهلاک دارایی، قانون‌گذاری‌های جدید، هزینه نگهداری پول و دیگر موارد ازاین‌دست اشاره کرد؛ بر حق بودن این ادعا کامل واضح به نظر می‌رسد. از سوی دیگر می‌توان این‌طور توضیح داد که تنزیل راهی برای به‌روز کردن ارزش پولی است که در آینده می‌توانیم آن را به دست آوریم.

نرخ تنزیل چیست؟

حالا که با مفهوم تنزیل آشنا شدیم، در ادامه به نرخ تنزیل که موضوع اصلی این مقاله است و همینطور مشخصه‌ای است که در مطالعات امکان سنجی و طرح‌های توجیهی به آن توجه می‌شود، پرداخته می‌شود.

با توجه به این که هزینه‌های مربوط به هر پروژه در طول سال‌های مختلفی انجام می‌شود و همچنین درآمدهای مربوط به آن سرمایه گذاری هم در طول سال‌های مختلف تحقق یافته و به دست می‌آید. نتیجه می‌شود که خواسته یا ناخواسته، اختلاف زمانی میان هزینه‌ها و درآمدها به وجود می‌آید. در واقع همین اختلاف زمانی است که نهایتاً باعث می‌شود، ارزش واقعی هر واحد پول برای انجام هزینه‌ها و یا درآمد به دست آمده در هر دو سال مختلف با هم در ارزش، اختلاف داشته باشد.

درصورتی‌که یک سال خاص به عنوان سال مبنا در نظر گرفته شود، نرخ تنزیل یا به عبارت دیگر حداقل نرخ بازدهی مورد انتظار (MARR) در واقع همان نرخی است که با استفاده از آن می‌توانیم ارزش واقعی هزینه‌هایی که در سال‌های مختلف انجام شده‌اند و یا درآمدهایی که در سال‌های مختلف به دست آمده‌اند را در آن سالی که به عنوان سال مبنا تعریف کرده‌ایم، محاسبه کنیم.

با توجه به توضیحات بالا می‌توان نرخ تنزیل را به‌صورت نرخی که افراد، شرکت‌ها و یا بخش عمومی مایل‌اند تا هزینه‌ها و منافع موجود را با هزینه‌ها، در آینده معاوضه کنند تعریف کرد. این موضوع ریشه در ماهیت تنزیل دارد که به هزینه فرصت سرمایه و قابلیت آن در انجام سرمایه‌گذاری و کسب سود بازمی‌گردد.

درواقع تنزیل فرایندی مالی است که مبنای تحلیل بین زمانی در حوزه‌های مالی و اقتصادی قرار می‌گیرد. بدین صورت که با تبدیل مقادیر ریالی هزینه‌ها و عایدی‌ها در مقاطع زمانی مختلف به ارزش حال و یا بالعکس، این مقادیر را با یکدیگر مقایسه می‌کند.

نرخ تنزیل در بازار مسکن را می‌توان اینگونه تفسیر کرد. فردی را در نظر بگیرید که با رونق گرفتن بازار مسکن مقداری از سرمایه خود را از بازار بورس و سپرده‌های بانکی به بازار مسکن منتقل می‌کند. نرخ تنزیل در این سرمایه گذاری با رشد قیمت مسکن در سال‌های آینده، ثابت ماندن نرخ‌های بهره بانکی، با رکود مواجه شدن بازار بورس و استهلاک مسکن و کاهش ارزش پول رایج می‌توان بسیار کمتر از زمانی باشد که فرد سرمایه خود را در بانک یا در بازار بورس سرمایه گذاری کرده بود. نرخ تنزیل در این سرمایه گذاری کاهش پیدا می‌کند و به اصطلاح سرمایه گذاری اقتصادی به نظر می‌رسد.

نرخ تنزیل بر اساس منطق نرم افزاری

نرخ تنزیل (Discounting Rate) یا همان هزینه سرمایه (Cost of Capital)، برای آورده هر سرمایه گذار (Equity Capital) در هر پروژه و طرحی به طور اختصاصی و به تناسب سطح ریسک آن پروژه تعیین می‌شود. به این شکل که هر چقدر سطح ریسک مربوط به یک پروژه یا طرح بیشتر باشد، نرخ تنزیل که در واقع نشانگر حداقل سطح بازدهی مورد انتظار است، به همان نسبت افزایش پیدا می‌کند.

جدول نرخ تنزیل

در جدول زیر ارزش ۱۰۰۰ ریال طی سال‌های متفاوت با نرخ تنزیل جداگانه آمده است. در دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر این جدول، نوسان نرخ تنزیل در کنار نوسان دوره زمانی که موجب تغییر ارزش حال محاسبه شده، دیده می‌شود. در جدول نرخ تنزیل اهمیت دو عنصر زمان و نرخ را در فرایند تنزیل خاطرنشان می‌کند؛ به این صورت که نتیجه تنزیل از این دو عنصر تبعیت می‌کند، لذا هرگونه لغزش در تعیین نرخ تنزیل از سوی محقق و تحلیلگر می‌تواند در نتیجه گزارش‌ها و تحلیل‌های مرتبط بر آن تأثیرگذار باشد.

فرمول نرخ تنزیل

پایه و اساس تجزیه و تحلیل‌های مالی درک مفهوم این جمله است که هر رقم پیش بینی نشده برای جریانات نقدی در سال‌های آینده برابر یک سرمایه گذاری با نرخ سود سالانه در زمان حال است. در تجزیه و تحلیل‌های مالی برای حذف عامل زمان در محاسبات، ارزش جریانات نقدی که در سال‌های آینده کسب می‌شود با استفاده از ضریب تنزیل (i+1) به ارزش روز تبدیل می‌شود.

معمولاً نرخ تنزیل در یک طرح سرمایه گذاری که برای محاسبه ارزش فعلی هزینه‌ها و درآمدهای پیش بینی نشده برای سال‌های آتی طرح مورد استفاده قرار می‌گیرد، معادل حداکثر نرخ سود بدون ریسک (نرخ سود سپرده بلند مدت بانکی و یا اوراق مشارکت) به اضافه چند درصد برای پوشش ریسک سرمایه گذاری است.

نرخ تنزیل که از آن می‌توان به عنوان یک استاندارد شاخص مالی نام برد، تابعی از زمان، مکان و صنعت مورد بررسی است و در شرایط مختلف با در نظر دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر گرفتن مجموع موارد تأثیر گذار بر آن تعیین و در محاسبات از فرمول زیر محاسبه می‌شود.

نرخ تنزیل در ایران

نرخ تنزیل در طرح‌های سرمایه گذاری در ایران با استفاده از فرمولی که در بالا به آن اشاره شده برآورد می‌شود.

(Rf) در این فرمول برابر نرخ سود اوراق مشارکت ارزی و همینطور تسهیلات صندوق توسعه ملی در بخش انرژی است که برابر ۸ درصد است.

(RPm) با توجه به معادله چهار این مؤلفه نرخ بازدهی اوراق بهادار در بازار بورس تهران است که طی آمار مربوط به ۵ سال گذشته ۲۴ درصد بوده است.

برای به دست آوردن نرخ تنزیل در محاسبات دلاری رقـم ۲۴ درصـد را پـس از کسـر تـورم داخلـی (طبـق اعـلام بانـک مرکـزی میـانگین نـرخ تـورم ایـران طـی ۵ سـال گذشـته ۲۰ درصـد بـوده اسـت) و اضـافه نمـودن نـرخ تـورم امریکـا (بـه دلار ۲) (درصد طی ۵ سال گذشته ۸ از) درصد نرخ بهره بـدون ریسـک کـم می‌کنیم. بـا انجـام ایـن محاسـبه میـزان حاشـیه سـود بازار معادل منفی ۲ درصد خواهد بود.

(RPi) به دلیل عـدم وجـود اطلاعـات شـفاف در خصـوص میـزان بـازدهی سـرمایه گـذاری در بخـش بالادسـتی نفـت و گـاز در ایـران، حساسـیت سـنجی ایـن متغیـر بـا اعمـال دامنـه تغییرات مثبت و منفی ۳ درصد انجـام گرفتـه اسـت. بـا تقریبـی معـادل ۳ درصـد بالاتر و پایین‌تر از بازدهی بازار در نظر گرفته شده است.

(RP) بـا در نظـر گـرفتن ارقـام رتبـه بنـدی ریسـک اعتبـاری کشـورها و مقایسـه کشـورهایی بـا اقتصـاد مشـابه ایـران رقم (CRP) برای ایران، معادل ۷ درصد برآورد می‌گردد. (i) بــا توجــه بــه ارقــام فــوق بــا در نظــر گــرفتن (RP) معــادل ۳ درصــد، رقــم نــرخ طبــق معادلــه (۳) تنزیــل برابــر اســت.

بــدیهی اســت در صــورت لحــاظ رقــم (RPi) رقم تنزیل به ترتیب معادل ۱۳ و ۱۰ درصد خواهد بود.

تفاوت نرخ تنزیل با نرخ بهره

نرخ تنزیل در بازار سرمایه بسیار حائز اهمیت است زیرا به وسیله آن می‌توان ارزش آتی شرکت‌ها را بر اساس وجوه نقد آن در آینده تخمین زد. نرخ بهره با ریسک به دست آمدن جریان وجوه نقد آتی رابطه مستقیم دارد یعنی هرچه ریسک به دست آمدن وجوه نقد آتی بیشتر باشد نرخ تنزیل نیز بزرگ‌تر است.

سخن آخر

بــا در نظــر گــرفتن شــرایط کنــونی بــه لحــاظ نــرخ بهــره ارزی، نــرخ تــورم داخلــی، نــرخ بــازدهی بــازار و ریســک اعتبــاری ایــران، نــرخ تنزیــل جهــت محاســبه ارزش فعلــی خــالص طرح‌های سرمایه‌ای، در محــدوده ۱۰ تــا ۱۶ درصــد بــرآورد دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر می‌شود. بــدیهی اســت در صــورت تغییــر شــرایط بــه لحــاظ اقتصــادی، سیاســی و … کــه منجــر بــه تغییــر در هــر یــک از اجــزای محاســبه نــرخ تنزیــل در فرمــول بالا گــردد، رقــم نــرخ تنزیــل تغییر خواهد نمود.

دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر

آزمون تستی بخش 1 اقتصاد دهم انسانی و معارف | فصل سوم: بازار

تیم مدیریت گاما

آزمون آنلاین بخش 4 (مدیریت کلان اقتصادی) اقتصاد دهم مدرسه شهید مصطفی خمینی…

تیم مدیریت گاما

آزمون تستی بخش 1 اقتصاد دهم انسانی و معارف | فصل اول: اقتصاد چیست؟

تیم مدیریت گاما

آزمون نوبت دوم اقتصاد دهم رشته ادبیات و علوم انسانی دبیرستان محمد رسول الله (ص)…

آزمون نوبت اول اقتصاد دهم دبیرستان چهارده معصوم | دی 1395

سوالات امتحان نوبت دوم اقتصاد دهم رشته ادبیات و علوم انسانی - خرداد 96

امتحان ترم اول اقتصاد دهم دبیرستان مبین مشهد | دی 97 + پاسخ

نمونه سؤال امتحان نوبت دوم اقتصاد پایه دهم انسانی |‌ خرداد 96

آیسان میر فاتحی

سوالات امتحان ترم اول اقتصاد دهم دبیرستان فرزانگان اقدس مرتضوی | دی 98

فریبا کریمی لقب

آزمون نوبت دوم اقتصاد دهم دبیرستان شهدای صنعت نفت | خرداد 1398

مجموعه سؤالات تستی تألیفی و کنکوری بخش 2 اقتصاد پایه دهم | فصل سوم: بازار سرمایه

آیسان میر فاتحی

آزمون نوبت اول اقتصاد دهم دبیرستان فرشتگان | دی 1395 + پاسخ

مهدی اسماعیل زاده

ارزشیابی مستمر نوبت دوم اقتصاد پایه دهم دبیرستان شهید مفتوحی | اردیبهشت 97

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟

احتمالا هر موقع به بانک رفتید و دفترچه حساب خود را مشاهده کردید، طریقه محاسبه سود برایتان سؤال بوده است. دانستن اینکه سود ساده و مرکب چه تفاوتی با هم دارند و چگونه می‌توان آنها را محاسبه کرد موضوع جذابی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. گذشته از این، مفهوم سود مرکب در سرمایه‌گذاری نیز اهمیت زیادی دارد.

تعریف سود مرکب به زبان ساده (Compound Interest)

سود مرکب، سودی ترکیب‌شده و مضاعف است. به عبارت دیگر، در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق می‌گیرد، سودی که به خود سودها تعلق می‌گیرد هم در نظر گرفته می‌شود. در محاسبه سود ساده، فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق می‌گیرد مهم است. مرکب کردن بهره، یعنی دریافت بهره از محل بهره؛ نتیجه این کار، بهره مرکب نامیده می‌شود. در بهره ساده، بهره دریافتی سرمایه‌گذاری نمی‌شود و بنابراین بهره‌ای که در هر دوره دریافت می‌شود، فقط از محل سرمایه‌گذاری اولیه خواهد بود. اثر، مرکب کردن در بلندمدت واضح‌تر است و سرمایه رشد زیادی خواهد کرد. برای آنکه تعریف دقیق‌تری ارائه دهیم می‌توانیم بگوییم که سود یا بهره مرکب به نوعی از سود گفته می‌شود که برای محاسبه آن علاوه بر اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهره‌های جمع شده از دوره‌های قبل سپرده یا وام نیز اضافه می‌گردد.

نحوه محاسبه سود مرکب

با استفاده از فرمول زیر، می‌توانیم سود مرکب را محاسبه کنیم.

سود مرکب برابر است با مجموع مبلغ سپرده و سود آن در پایان دوره زمانی مشخص منهای مبلغ سپرده در حال حاضر. عبارت داخل کروشه، همان مبلغ نهایی است که در پایان دوره دریافت می‌کنیم. هرچه n عدد بزرگ‌تری باشد یا دوره دریافت سود بیشتر شود، این سود نیز عدد بزرگ‌تری خواهد شد. مثلا اگر دوره دریافت سود از یک‌بار پرداخت سالانه به دوبار پرداخت هر شش ماه یک‌بار، تغییر کند، n افزایش می‌یابد و سود مرکب نیز به نسبت بزرگ‌تر می‌شود. به همین دلیل، اگرچه بازه زمانی هر دو مورد یک سال است اما مقدار بهره مرکب که به یک وام یک‌ میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق می‌گیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی خواهد بود که به همان وام یک‌ میلیون تومانی ولی با نرخ ۵% و به صورت شش‌ماهه تعلق می‌گیرد. در واقع، محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و این‌گونه سرمایه‌گذاری در بانک سبب افزایش سرعت سود نسبت به سود‌های معمولی می‌گردد. در فرمول بالا اگر دوره دریافت سود سالیانه است باید نرخ بهره هم سالیانه لحاظ شود و اگر دوره دریافت سود ماهیانه است باید نرخ بهره هم ماهیانه لحاظ شود؛ یعنی باید نرخ سود سالیانه را بخش‌ بر دوازده کنید. اگر مجبور باشید، بین دو گزینه زیر کدام یک را انتخاب می‌کنید؟

• دریافت یک‌ میلیون تومان پول نقد همین امروز
• پس‌انداز کردن روزی ۱۰۰۰ تومان به مدت یک ماه با این شرط که هر روز پس‌انداز دو برابر شود.

شاید تا قبل از آشنایی با مفهوم سود مرکب، درک درستی از گزینه دو نداشتید. اما حالا می‌توانید با یک حساب‌‌وکتاب ساده دریابید، سودی که از گزینه ۲ بدست می‌آورید با توجه به مرکب شدن سود، بزرگ‌تر است.

چرا سود مرکب اهمیت دارد؟

استفاده از این سود، سرمایه ما را نسبت به سود ساده، چندین برابر می‌کند. نکته مهم این است که تنها در صورت وجود درآمد پایدار می‌توانیم از بهره مرکب استفاده کرده و سرمایه خود را چندین برابر افزایش دهیم. به عبارت دیگر، برای درآمدهای مقطعی کاربردی ندارد. دو اصل در سود مرکب مهم هستند؛ نخست آنکه به اصل و سود سرمایه‌گذاری خود دست نزنید و به آن اجازه رشد بدهید و نکته دوم داشتن صبر است.

چگونه از سود مرکب بهره ببریم؟

برای بهره‌گیری از این مفهوم نخست باید تعریف مشخصی از دارایی داشته باشیم. دارایی به هر چیز با ارزش مادی گفته می‌شود که با واحد پول، قابل اندازه‌گیری باشد؛ مانند پول، سکه، خانه، ماشین و… . این دارایی می‌تواند برای مرکب شدن در حساب بانکی یا کسب و کار به کار گرفته شود. پس ما هم باید سعی کنیم کسب و کاری داشته باشیم که حتی وقتی در خواب هستیم نیز برایمان سودآوری کند و سود آن را نیز بتوانیم دوباره در کسب و کار فعلی یا سایر کسب و کارها سرمایه گذاری کنیم تا منجر به پیشرفت فوق‌العاده ما در کسب ثروت شود. یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای ایجاد سود مرکب، توجه به سرمایه‌های کوچک است. در واقع، با به‌ کارگیری سرمایه‌های اندک و قرار دادن آن در مسیر درست سرمایه‌گذاری، فرد می‌تواند اندوخته خود را چند برابر کند. ازجمله راه‌­هایی که می‌تواند ما را به این هدف برساند، خرید اوراق بهادار و شرکت در بازار سرمایه است. نظام پرداخت سود بانک‌ها بر اساس سود مرکب نیست. چون اگر از این راه استفاده کنند به سرعت ورشکسته خواهند شد. بنابراین نمی‌توان با پس‌انداز سرمایه در بانک به سود مرکب رسید. اما اگر فرد از دانش و تخصص کافی بهره‌مند باشد می‌تواند با سرمایه‌گذاری و خرید و فروش اوراق و سهام خود در زمان مشخص، به بهره مرکب برسد. روش کار به این صورت است که با هر بار سوددهی در فروش سهام، مبلغ به دست آمده را نیز دوباره سهام می‌خرند و آن را به اصل سرمایه اضافه می‌کنند.

البته برای دست‌یابی به سود مرکب، راه‌های دیگری هم مانند سرمایه‌گذاری در بخش‌های صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، ملک و خودرو وجود دارند که هر یک دانش و تجربه خاص خود را می‌طلبند. در هر روشی نخست باید به سود رسید و سودهای حاصله را به سرمایه اولیه اضافه کرد و سپس به سود مرکب دست‌یافت. در واقع ما به درآمد پایدار و زمان کافی نیاز داریم. اگر بخواهیم اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم و فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم باید از این فرمول استفاده کنیم:

در انتهای فرمول، P که همان اصل سرمایه است از سود حاصل شده کسر می‌شود.

شرح فرمول:

A = مقدار سود کسب شده در سرمایه‌گذاری

p = سرمایه اولیه

r = میزان سود سالیانه (به صورت رقم اعشار است، مثلاً برای ۲۰ درصد سود سالیانه عدد ۰٫۲ وارد می‌شود)

n = تعداد دفعاتی که سود در طول سال مرکب می‌شود

t = تعداد سال‌هایی که سرمایه‌گذاری طول می‌کشد

ساده‌ترین مثال سود مرکب این است که فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اید و ۲۰ درصد سود معادل ۲۰ میلیون تومان بدست آورده‌اید. با اضافه شدن ۲۰ درصد به ۱۰۰ میلیون، ۱۲۰ میلیون تومان خواهید داشت. اکنون با داشتن ۱۲۰ میلیون تومان سرمایه، اگر بازهم ۲۰ درصد سود کنید، سود شما ۲۴ میلیون خواهد بود. ۲۰ میلیون تومان سودی که به ۱۰۰ میلیون اضافه‌شده، دلیل ۴ میلیون تومان سود بیشتر است. آلبرت انیشتین گفته است که بهره مرکب، بزرگ‌ترین کشف ریاضی برای همه زما‌ن‌ها خواهد بود. بهترین تشبیهی که برای بهره مرکب بیان می‌شود، شباهت آن به کاشت درخت است. چون هرچه مدت‌زمان بیشتری صرف سرمایه‌گذاری کنیم، درنهایت ثروت بیشتری خواهیم داشت.

در زندگی روزمره نیز اگر هرماه مبلغ اندکی پس‌انداز کنید و در قالب سیستم سودهای مرکب آن را به جریان بیندازید، می‌توانید پس از چند سال به سرمایه هنگفتی برسید. این معجزه بهره مرکب است. مهم‌ترین نکته در این رشد ثروت، داشتن صبر است. پس بهتر است استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را طولانی‌تر کنید تا بتوانید بهره بیشتری از این مفهوم ببرید. همان‌طور که در کتاب «اثر مرکب» نوشته «دارن هاردی» اشاره‌شده است، هر تغییر مثبت کوچک می‌تواند به نتایج مثبت بزرگ در آینده منتهی شود. این دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر تغییر می‌تواند در مورد سرمایه‌گذاری، نحوه خرج کردن پول، پس‌انداز کردن آن یا تغییر عادت‌های شخصی باشد. پس حتی اگر سرمایه‌تان کم است از سودهای پایین شروع کنید و به قدرت زمان ایمان بیاورید. در بازار سرمایه نیز اگر سود سهام خود را برندارید با استفاده از بهره مرکب می‌توانید سود بیشتری از سهام موردنظرتان برداشت کنید؛ چون در طول زمان هم به اصل سرمایه و هم‌ سود آن اضافه می‌شود. فکر کنید اگر یک‌ میلیون تومان داشته باشید و بتوانید هرماه ۱۰ درصد به سرمایه ماه قبل اضافه کنید و از اصل سرمایه برداشت نکنید، پس از ۱۰ سال بیش از ۹۰ میلیارد تومان ثروت خواهید داشت! به عبارتی بورس، محل انتقال ثروت از سمت عجول‌ها به سمت صبورها و مدبرها است. هرچه بیشتر صبر پیشه کرده و تجربه کسب کنید بهره‌گیری از استراتژی سود مرکب برایتان لذت‌بخش‌تر و ثروت شما بیشتر خواهد شد.

گزارش سود و زیان - پرتفو

پرتفوی یا گزارش سود و زیان، امکانی است که نسبت به بازدهی بازارهای مختلف و معاملات شما، سود یا زیان بدست آمده را محاسبه و به صورت های مختلف (نمودار، ریالی و درصدی) نمایش می‌دهد. با این گزارش می‌توان در یک نگاه وضعیت کلی رمزارزهای موجود، عملکرد مالی در معاملات، و تاثیر تغییرات قیمتی رمزارزها نسبت به موجودی را مشاهده نمود.

معرفی اجمالی

پنل سود و زیان در نسخه بتا آماده شده است. این گزارش در نوبیتکس پس از فعالسازی آن، شروع به رصد و ذخیره سازی اطلاعات مربوطه کرده و سود و زیان را به صورت درصدی و ریالی نمایش می‌دهد. برای مشاهده‌ی این گزارش از داشبورد بخش کیف‌های من، دکمه‌ی «پرتفو. » را کلیک نموده و درخواست خود را برای فعالسازی ثبت کنید. بر اساس نوبت درخواست، گزارش به تدریج برای کاربران فعال خواهد شد.

پرتفوی پس از فعالسازی، خرید و فروش ها و تغییرات قیمتی بازارها، واریزها و برداشت ها را رصد و تاثیر آنها در سبد سرمایه گذاری یا کیف پول های شما را بررسی و در ساعات ابتدایی روز بعد ذخیره سازی می نماید. لذا با توجه به توضیحات، توجه به این نکته حائز اهمیت است که صرفاً اطلاعات سود و زیان مربوط به روزهای ذخیره شده ی پس از فعالسازی قابل ارائه خواهد بود و روزهای قبل قابل بررسی نبوده و در آمار نیز وجود نخواهند داشت.

همچنین با توجه به ساختار و فرایند ذخیره سازی اطلاعات، باید توجه داشت که اطلاعات و داده های مربوط به هر روز در روز بعد از آن قابل مشاهده و بررسی است. در ساعت ۰۰:۳۰ هر شب، محاسبات مربوط به روز گذشته انجام می‌شود. انجام این محاسبات ممکن است تا چند ساعت زمان‌بر باشد که پس از اتمام آن، نتایج در پنل کاربران قابل مشاهده خواهد بود. همچنین اطلاعات سود و زیان که به صورت روزانه ذخیره می شوند پس از اتمام یکماه کامل به صورت ماهانه نیز محاسبه و ذخیره خواهند شد.

توضیحات اجزای مختلف گزارش

پس از فعال‌سازی، در صفحه گزارش سود و زیان بخش‌های مختلفی در اختیار شما قرار می‌گیرند که هر یک اطلاعات خاصی از وضعیت سود و زیان پرتفوی رمزارزی شما را نمایش می‌دهند. در ادامه هر یک از این بخش‌ها معرفی شده‌اند.

وضعیت پرتفو:
ارزش کل موجودی:‌ مجموع ارزش ریالی همه رمزارزهای موجود در کیف پول های نوبیتکس شما تا ساعت ۲۴ روز گذشته
سود و زیان 24h: مجموع ارزش ریالی سود یا زیان حاصل از معاملات شما در روز قبل (از ساعت ۰۰ تا ۲۴ روز گذشته)
سود و زیان ۳۰ روز گذشته: مجموع ارزش ریالی سود یا زیان حاصل از معاملات در بازه ۳۰ روز گذشته (تا ساعت ۲۴ روز گذشته)

نمودار دوناتی کیف‌های شما:
این نمودار درصد هر رمزارز نسبت به کل پرتفوی شما را تا لحظه گزارش‌گیری به تفکیک نمایش می‌دهد. برای مشاهده درصد دقیق هر کدام از آنها نیز کافیست نشانگر ماوس را روی هر کدام از بخش های رنگی نمودار نگه دارید. این نمودار و اطلاعات مربوطه با هر بار نمایش صفحه به‌روز می‌شود.

نمودار سود و زیان تجمیعی:
این گزارش سود یا زیان تجمیعی شما را در هفت روز گذشته نمایش می‌دهد. منظور از «سود یا زیان تجمیعی» جمع تمامی سود و زیان شما از ابتدای فعال‌سازی محاسبات پرتفو تاکنون است. در نتیجه در این نمودار می‌توانید وضعیت کلی موجودی خود را از ابتدا تا کنون مقایسه کنید و بازخوردی نسبت به کارکرد کلی خود در بازار رمزارزها داشته باشید.

نمودار سود و زیان روزانه:‌
این گزارش سود یا زیان روزانه در هفت روز گذشته را نمایش می‌دهد. هر ستون نمایانگر درصد سود یا زیانی است که در همان روز کسب کرده‌اید. برای مشاهده اطلاعات بیشتر می‌توانید نشانگر ماوس را بر روی هر ستون نگه داشته تا اطلاعات ریالی و درصد دقیق آن را نیز مشاهده نمابید.
تعریف دقیق سود و زیان روزانه ارزش ریالی و درصد سود یا زیان بدست آمده از ساعت ۰۰:۰۰ بامداد تا ساعت ۲۴:۰۰ می‌باشد که در پایان آن روز محاسبه و ذخیره شده است. همچنین تعریف سود و زیان ماهانه ارزش ریالی و درصد سود یا زیانی است که از ساعت ۰۰:۰۰ روز یکم ماه تا ساعت ۲۴:۰۰ آخرین روز ماه محاسبه و ذخیره شده است.

نمودار ارزش کل موجودی‌ها:
این نمودار ارزش ریالی موجودی کل شما را در هفت روز گذشته نمایش می‌دهد. در واقع روند تغییرات ارزش ریالی مجموع رمزارزهای موجود شما در کیف پول‌ها در ساعت ۲۴:۰۰ هر روز در این نمودار مشاهده می‌شود. با نگه داشتن ماوس بر روی هر نقطه می‌توانید موجودی دقیق را در هر روز مشاهد کنید.

بازده سهام چیست؟ | بررسی فرمول محاسبه بازده سهام به زبان ساده

واضح است که هر سرمایه‌گذار به دنبال کسب درآمد بیشتر از سرمایه‌گذاری است. اما سرمایه‌گذاری راه و روش خاص خود را دارد و بهتر است به عنوان سرمایه‌گذار، حداقل ایده کلی در مورد میزان بازدهی قابل دریافت، قبل از شروع سرمایه‌گذاری خود را داشته باشید. اما این سوال مطرح می‌شود که چطور سود سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی به خصوص بازار بورس را محاسبه کنیم؟

پاداشی که سرمایه‌گذار به دلیل سرمایه‌گذاری طی دوره‌ای به دست می‌آورد، بازده سرمایه‌گذاری نام دارد. در محاسبه بازده سرمایه‌گذاری برای تمامی گزینه‌های سرمایه‌گذاری باید محاسبه کنیم که چه میزان سود در مقابل چه میزان هزینه پرداختی به دست می‌آوریم. به این ترتیب، می‌توانیم میزان بازده سرمایه‌گذاری را تا حد درستی اندازه‌گیری کنیم.

با وجود اینکه محاسبه نرخ بازده سرمایه‌گذاری، قبل از ورود به بازار ضروری است، اما این محاسبه نمی‌تواند به تنهایی معیار خوبی برای تصمیم‌گیری باشد. زیرا، درصد بازده سرمایه‌گذاری فقط بر سود مالی تمرکز دارد و البته از این جهت نیز مشابه بسیاری از معیارهای سودآوری عمل می‌کند. به این ترتیب، این معیار شرایط جانبی را در نتیجه نهایی در نظر نمی‌گیرد. تحلیلگران متخصص و سرمایه‌گذاران با تجربه، برای محاسبه نرخ بازده مورد انتظار از یک سرمایه‌گذاری مشخص، در کنار بازده سرمایه‌گذاری از اطلاعات و داده‌های اقتصادی نیز استفاده می‌کنند. در این متن قصد داریم تا به طور اختصاصی به بررسی بازده سهام و کارایی محاسبه آن بپردازیم. با ما همراه باشید.

تعریف بازده سهام

بازده سهام (Stock returns) معيار با اهميتي در تصميم‌گيری مالی و به معنای میزان سود و تغییرات قیمتی یک سهام است. در محاسبه بازده سهام تغییرات قیمتی که از مرحله افزایش سرمایه و یا از سود سهمی به وجود می‌آیند، در فرمول وارد نمی‌شوند. بازده سهام به شکل درصد بیان می‌شود. با توجه به درصد بازده سهام می‌توانید برای سهام مورد نظرتان تصمیمات درست، که به کسب سود مناسب یا جلوگیری از ضرر و زیان منجر شود، اتخاذ کنید. بنابراین، بازده سودی است که به صورت مستقیم از محل سرمایه‌گذاری به دست می‌آورید و یا سودی است که از تغییرات قیمت ناشی می‌شود.

سرمایه‌گذار موفق باید بداند که چقدر از سرمایه خود را درگیر سرمایه‌گذاری کرده‌ و چقدر هزینه برای کسب سود از سرمایه‌گذاری پرداخت ‌نموده است. این هزینه‌ها باید با سود به دست آمده مقایسه شوند تا ارزشمندی سرمایه‌گذاری محاسبه شود. در این بین، بازه زمانی درگیری سرمایه نیز بسیار با اهمیت است. اطلاع از بازده سهام یا هر سرمایه‌گذاری دیگر، نوعی ابزار انگیزشی محسوب می‌شود.

همانطور که اشاره کردیم، بازده سرمایه‌گذاری به صورت درصد بیان می‌شود. گاهی این مسئله ممکن است در محاسبات باعث سردرگمی شود.
به عنوان مثال؛ فرض کنید سرمایه‌گذار X مبلغی معادل با 100 تومان و سرمایه‌گذار Y مبلغ 25 هزار تومان سود از یک سرمایه‌گذاری کسب کرده باشند. در نگاه اول به این اطلاعات ممکن است سرمایه‌گذار Y را در سرمایه‌گذاری خود موفق‌تر بدانید. در صورتی که ممکن است با در نظر گرفتن سرمایه اولیه و هزینه‌های مربوط، تصورات به کلی بهم بریزد. اگر هزینه سرمایه‌گذاری فرد X برابر با 500 تومان باشد، او 20 درصد در جریان این سرمایه گذاری بازده دارد. این در حالی است که، در فرد Y اگر هزینه سرمایه‌گذاری 250 هزار تومان بوده باشد، او 10 درصد بازده کسب کرده است.

همانطور که در مثال بالا مشاهده کردید، بررسی میزان موفقیت یک سرمایه‌گذار تنها به درصد سود او اتکا ندارد و درصد بازده اطلاعات کافی برای سرمایه‌گذاری در اختیار شما قرار نمی‌دهد.

فرمول محاسبه بازده در بورس

بازده سرمایه‌گذاری از دو بخش بازده قیمتی و بازده نقدی تشکیل می‌شود که در ادامه نحوه محاسبه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

بازده سرمایه‌ یا بازده قیمتی

بازده سرمایه به تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک ورق بهادار یا دارایی خاص گفته می‌شود و از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود:

قیمت خرید / (قیمت خرید – قیمت فروش) = بازده قیمتی

بازده نقدی سرمایه گذاری

به سودی که به صورت جریانات نقد در دوره به دست سرمایه‌گذار می‌رسد، بازده نقدی می‌گوییم. به عنوان مثال؛ بازده نقدی سهام که به DPS معروف است و سالانه دریافت می‌شود، جریان نقد دوره‌ای محسوب می‌شود. البته، گاهی ممکن است طی دوره سرمایه‌گذاری، جریان نقد دوره‌ای وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی بازدهی نقدی صفر در نظر گرفته می‌شود. بازده نقدی با فرمول زیر محاسبه می‌شود:

قیمت خرید / جریان نقد = بازده نقدی

محاسبه بازده کل سرمایه گذاری

برای محاسبه بازده کل کافیست تا بازده نقدی و بازده سرمایه‌ای که از فرمول‌های بالا به دست آورده شده است را با یکدیگر جمع کنید. پس، فرمول بازده کل نیز به صورت زیر خواهد بود:

بازده نقدی + بازده سرمایه‌ای = بازده کل

همانطور که مشاهده کردید، محاسبه بازده سهام به راحتی انجام می‌شود. البته، این محاسبات مختص به دست آوردن درصد بازده سهام نیست. سرمایه‌گذاران دیگر بازارهای مالی نیز با توجه به نوع سرمایه‌گذاری و استراتژی معاملاتی خود می‌توانند بازده سرمایه‌گذاری‌های مختلف را محاسبه کنند.

محاسبه بازده سهام چه کارایی دارد؟

شاید بتوانیم مهم‌ترین کارکرد درصد بازده سهام را این بدانیم که با این عدد معامله‌گر می‌تواند از این که تا چه اندازه به هدف خود نزدیک شده و بازدهی قابل انتظار خود را کسب کرده است، آگاه شود. این مسئله از آن جهت اهمیت دارد که نتیجه آن می‌تواند نشان دهد که فرد در معاملات خود بر اساس استراتژی انتخابی تا چه میزان موفق بوده است. در صورت عدم موفقیت، مشخصاً مشکلی وجود دارد که سرمایه‌گذار باید در اولین زمان ممکن نسبت به حل آن اقدام کند و یا حتی در مواردی استراتژی خود را تغییر دهد.
به همین دلیل، نیاز است تا محاسبه بازده سهام را دوره‌ای و منظم انجام دهید و نتایج را ذخیره کنید. در طول زمان با مقایسه نتایج می‌توانید روند صعودی و یا حتی نزولی پیشرفت خود را به خوبی مشاهده کنید. این مسئله می‌تواند شما را با واقعیت سرمایه‌گذاری رو‌به‌رو کند.
توجه داشته باشید که، محاسبه بازده سهام تنها برای بررسی سهام خریداری شده نیست. حتی اگر سهمی خاص را برای خرید مد نظر دارید، می‌توانید در یک بازه زمانی مشخص قیمت و سود نقدی تعلق گرفته به آن را محاسبه کنید. اگر عدد به دست آمده بازده مناسبی را نشان می‌دهد، باید برای ورود به سهم مورد نظر شرایط را آماده کنید.

عوامل تاثیرگذار در بازده سهام

در خصوص عوامل تاثیرگذار در بازده سهام باید این را بدانیم که، دستیابی به این عوامل نیاز به بررسی پیشینه سهام بازار دارد. بر این اساس، با توجه به مطالعات صورت گرفته در این زمینه، از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در بازده سهام شرکت‌‏های پذیرفته‌ شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نسبت‏ نقدینگی
• نسبت‏ اهرمی
• نسبت‏ فعالیت
• نسبت‏ سودآوری
• نسبت‏‌های بازار
• نسبت‏ مبتنی بر جریان نقدی
• شاخص‌های ریسک
• مدیریت سود
• پیش‌بینی سود
• سرمایه‌‏گذاری واقعی
• ویژگی‌‏های شرکت
• و .

مشکلات موجود در محاسبات بازده سهام

با وجود این که محاسبه بازده سهام برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس کارایی بسیاری دارد، اما نمی‌توان از مشکلات آن چشم‌پوشی کرد. یکی از آشکارترین عیوب محاسبه بازده سهام وارد نكردن هزينه‌های موثر به محاسبات است. بنابراین، نمی‌توان زمان را که مهم‌ترین هزینه موثر در بازده سرمایه است، عملا در محاسبات تاثیر داد.

جهت دستیابی به اهمیت زمان فرض کنید که سهمی را در بازار خریداری کرده و آن را برای مدت زمان 50 سال نگهداری کرده‌اید. طی مدت 50 سال به سود 100 درصد رسیده‌اید. آیا با گذشت مدت زمان طولانی 50 ساله و در نظر گرفتن تورم، دیگر مسائل اقتصادی و ارزش زمانی پول، این سود ارزش قابل قبولی دارد؟ پس، به طور واضح نسبت سود به هزینه به تنهایی اهمیت ندارد. زمان نیز درصد چشمگیری از موفقیت در سرمایه‌گذاری را درگیر می‌کند. اما با این وجود، در محاسبه بازده سهام به طور کلی نادیده گرفته می‌شود.
البته، این مسئله راه حل دارد. برای حل این مشکل باید به نوعی این فاکتور را در بازده دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر سهام وارد کنید. برای مثال؛ می‌توانید درصد بازده به دست آمده را بر طول دوره تقسیم کنید. با این کار مشخص می‌کنید که در طول زمان مشخص، چه اندازه بازدهی وجود داشته است. این اطلاعات را با سودآوری دیگر بازارهای مالی، بانک و … مقایسه کنید. نتیجه این مقایسه شما را برای ادامه حضور و یا ترک بازار متقاعد خواهد کرد.
بازه زمانی طولانی‌تر برای محاسبه بازده، پاسخ کامل‌تری ارائه می‌دهد و نقش نوسانات معمولی و روزمره در سهام، در نتیجه کم رنگ‌تر خواهد شد. محاسبه در بازه زمانی کوتاه بازده را درگیر نوسانات خواهد کرد.

مشکل دیگر در این مفهوم این است که، اگر تمام هزینه‌ها را به درستی محاسبه نکنید، حاصل درستی برای بازده سرمایه‌گذاری به دست نخواهید آورد. گاهی هزینه‌های مورد انتظار در یک سرمایه‌گذاری عمداً یا سهواً به درستی محاسبه نمی‌شود. به عنوان مثال؛ در ارزیابی نرخ بازده سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، کلیه هزینه‌های مرتبط باید در نظر گرفته شود. این موارد شامل کارمزد کارگزاری‌ها نیز می‌شود. این دسته از هزینه‌ها می‌توانند به میزان چشم‌گیری درصد بازده سهام یا دیگر سرمایه‌گذاری‌ها را کاهش دهند.

ریسک سرمایه گذاری

سرمایه‌گذاری در تمام بازارهای مالی ریسک‌های مربوط به خود را دارد؛ زیرا هر لحظه ممکن است که بازار تحت تاثیر عوامل مختلفی مثل: نوسانات بازار، تورم، مشکلات اقتصادی، مشکلات تجاری و . قرار بگیرد. تمام این موارد ریسک را به سرمایه‌گذاری اضافه می‌کنند. به این ترتیب، هر فرد قبل از ورود به هر بازاری باید به شرایط اقتصادی، روحیات سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری، درجه صبر در شرایط حساس و . توجه کند و متناسب با نتیجه این بررسی، گزینه‌های مختلف در سرمایه‌گذاری را انتخاب کند.

در سیستم مالی احتمال اختلاف بازده مورد انتظار و بازده واقعی را ریسک می‌گوییم. هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، اصطلاحاً ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر می‌شود. ریسک‌ها انواع مختلفی دارند و افراد نیز از لحاظ درجه ریسک‌پذیری به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند.

در تعمیم ریسک به مفهوم بازده سرمایه‌گذاری می‌توانیم بگوییم که، درصد بازده نسبت به ریسک تنظیم نمی‌شود. با این وجود، طبق اصلی که در دنیای سرمایه‌گذاری مشهور است، بازده سرمایه‌گذاری رابطه مستقیمی با ریسک دارد. به این ترتیب، به هر میزان که احتمال بازده سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، ریسک احتمالی نیز بیشتر خواهد بود.
سرمایه‌گذاری بدون ارزیابی ریسک احتمالی و تنها با اتکا بر درصد بازده سرمایه‌گذاری، ممکن است نتیجه نهایی را بسیار متفاوت از نتیجه پیش‌بینی شده کند.

سخن پایانی

امروزه نرم‌افزارهای بسیاری محاسبات بازده سهام را برای سهام شرکت‌های فعال بازار سرمایه انجام می‌دهند. استفاده از درصد بازده سهام، رفتار و استراتژی معاملاتی معامله‌گر را بر اساس یک مقدارِ اندازه‌گیری به چالش می‌کشد. این محاسبات امکان مقایسه بین استراتژی‌های معاملاتی را برای شما فراهم می‌کند. این مسئله می‌تواند برای سرمایه‌گذاران بازار اهمیت زیادی داشته باشد.
بازده سهام به شما نشان می‌دهد که تا چه اندازه سرمایه‌گذاری شما موفقیت‌آمیز بوده و به سمت اهدافتان پیش می‌رود. این ارزیابی به شما کمک می‌کند ترکیب مناسبی از اوراق بهادار و سهام را برای به حداکثر رساندن بازده در افق زمان سرمایه‌گذاری خود انتخاب کنید.

سوالات متداول

آیا انتخاب بازه زمانی در محاسبه بازده اهمیت دارد؟

به طور کلی فاکتور زمان در محاسبه بازده وارد نشده است؛ اما وارد کردن بازه زمانی به شیوه ذکر شده در مقاله، رفتار شما را بهتر و درست‌تر نشان خواهد داد.

کارایی محاسبه بازده سهام چیست؟

شاید بتوانیم مهم‌ترین کارکرد درصد بازده سهام را این بدانیم که با این عدد معامله‌گر می‌تواند از این که تا چه اندازه به هدف خود نزدیک شده و بازدهی قابل انتظار خود را کسب کرده است، آگاه شود.

کارگزاری هوشمند رابین

کارگزاری فارابی

این مقاله به کوشش زهرا هادی زاده و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.