مفهوم بازده در سرمایه گذاری چیست؟

دارایی‌هایی که خرید و فروش آن‌ها به آسانی صورت می‌گیرد، ریسک نقدشوندگی کمتری دارند. سرمایه‌گذاری مطلوب، آن است که سرمایه‌گذار هرزمان که اراده کند بتواند سهام خود را نقد کند. اگر شما سهمی داشته باشید که به دلیل عملکرد نامناسب شرکت کسی آن را نمی‌خرد، شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. در واقع هرچه سرعت خرید و فروش سهام‌تان بیشتر باشد، معاملات آن روان‌تر و ریسک آن کم‌تر است.

مفهوم بازده در سرمایه گذاری چیست؟

یکی از مزیت‌های بزرگ صندوق‌های سرمایه گذاری، متنوع بودن آنها است. تقریبا برای هر نوع سلیقه سرمایه گذاری و هر میزان ریسک‌پذیری، نوعی صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در واقع، تفاوت اصلی انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در ترکیب دارایی‌های آنها است. به این معنی که صندوق‌ها با توجه به ماهیت و نوعشان درصدی از سرمایه خود را در گزینه‌های کم ریسک مثل سپرده بانکی، اوراق مشارکت و در گزینه‌های با ریسک بیشتر در بازار بورس سرمایه گذاری می‌کنند. در ادامه با انواع صندوق‌های سرمایه گذاری آشنا می‌شویم.

۱- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

این نوع صندوق‌ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. باقی‌مانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری می‌شود. این صندوق‌ها مناسب افرادی است که ریسک‌پذیری پایینی دارند چون علاوه بر ریسک کم از یک حداقل سود تضمین شده هم برخوردار هستند. این مفهوم بازده در سرمایه گذاری چیست؟ صندوق‌ها در دوره‌های از قبل معین شده (مثلا ماهانه یا ۳ ماه یکبار) به سرمایه گذاران خود سود پرداخت می‌کنند. قابلیت نقد شوندگی آنها نیز بالا است؛ یعنی شما به راحتی می‌توانید واحدهای صندوق خود را به پول نقد تبدیل کنید. همچنین بیشتر این صندوق‌ها یک رکن به نام ضامن نقد شوندگی دارند که معمولا یک نهاد مالی معتبر است. این ضامن باعث آسودگی خاطر بیشتری برای سرمایه گذاران می‌شود. در نهایت اینکه این صندوق‌ها معمولا بازدهی بیشتری نسبت به بانک دارند. پس برای افراد کم ریسک که پول خود را در بانک نگهداری می‌کنند یک گزینه جذاب برای سرمایه گذاری با ریسک پایین به شمار می‌روند.

ویژگی صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت

با توجه به توسعه ابزارهای مالی در ایران شاهد انتشار اوراق مشارکت، گواهی‌های سپرده بانک‌ها و شرکت‌های مختلف خصوصی و دولتی هستیم. برای اینکه این اوراق جذابیت لازم را نزد سرمایه گذاران داشته باشند معمولا دارای سودی ۳ الی ۴ درصد بالاتر از سپرده‌های بانکی هستند. از طرفی تضمین شده هستند و این موضوع باعث می‌شود تا بسیاری از سرمایه گذاران به سمت این اوراق جذب شوند. صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت نیز بخش قابل توجهی از سرمایه‌های خود را در این اوراق سرمایه گذاری می‌کنند تا از این دریچه بتوانند بازدهی بالاتری نسبت به سپرده‌های بانکی ایجاد کنند. در ضمن، برخی از صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت بانکی نیز به دلیل قوانین حاکم بر آن بانک یک الی دو درصد بالاتر از سایر صندوق‌های مشابه سود پرداخت می‌کنند. مثلا اگر صندوق‌های دیگر سود ۲۰ درصدی بپردازند آن صندوق خاص سود ۲۲ درصدی را پرداخت می‌کند.

۲- صندوق سرمایه گذاری سهامی

این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. ۳۰% باقی‌مانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود. این کار باعث می‌شود که ریسک این نوع صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های با درآمد ثابت بیشتر شود. به دلیل اینکه بخش زیادی از دارایی‌های این نوع صندوق در بورس سرمایه گذاری می‌شود، در نتیجه این نوع از صندوق‌ها حداقل سود تضمین شده ندارند. این صندوق‌ها بیشتر مناسب افرادی هستند که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند، اما فرصت یا اطلاعات کافی برای این کار را ندارند. با سرمایه گذاری در این نوع صندوق‌ها سرمایه شما توسط یک تیم تحلیلی با مدیریت حرفه‌ای و آشنا به مسائل مالی و سرمایه گذاری، در بورس سرمایه گذاری می‌شود. به همین دلیل ریسک بیشتری نیز دارند؛ اما از طرف دیگر این قابلیت را دارند که نسبت به صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، بازدهی بیشتری را نصیب سرمایه گذاران کنند؛ مثلا در مواقعی که وضعیت بورس مناسب است، میزان بازدهی و سودآوری این صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های با درآمد ثابت قابل مقایسه نیست. بسیاری از این صندوق‌ها ضامن نقد شوندگی هم دارند.

بهترین صندوق سرمایه گذاری در سهام

هرگاه یک صندوق سرمایه گذاری سهام یا مختلط، عرضه اولیه شد پیشنهاد می‌گردد تا بخشی از سرمایه خودتان را بابت خرید واحدهای آن تخصیص بدهید. چون تجربه نشان داده که ارزش واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری تازه تاسیس طی سه الی پنج سال بازدهی خارق‌العاده‌ای را محقق می‌کنند و سرمایه گذاری ایمنی محسوب می‌شوند. از طرفی، تعداد صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام کم نیستند و هر کدام از آنها با توجه به قدمتشان قیمت‌های مختلفی – از ۳۰۰ هزار تومان به بالا – دارند. شاید بپرسید: «چگونه یک صندوق را انتخاب کنم؟» شما می‌توانید با مراجعه به سایت «fipiran» سابقه عملکرد صندوق‌های مختلف سرمایه گذاری در سهام یا مختلط را مقایسه کنید. معمولا صندوق‌های سرمایه گذاری مختلف در صنایع خاصی سرمایه گذاری می‌کنند. از آنجایی که حجم بزرگی از سرمایه را در اختیار دارند جابه‌جایی‌های مداومی در بین صنایع مختلف بورسی انجام نمی‌دهند، بنابراین شما ضمن بررسی روند عملکردی صندوق‌ها به سایت آنها هم مراجعه کنید و ببینید که تمرکز سرمایه گذاری این صندوق در چه صنایعی است تا از این دریچه بتوانید واحدهای یک صندوق موفق را خریداری کنید.

۳- صندوق سرمایه گذاری مختلط

این نوع از صندوق‌ها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری می‌شود. به صورت کلی می‌توان گفت این نوع از صندوق‌های سرمایه گذاری از نظر سطح ریسک بین صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری در سهام قرار می‌گیرند. سرمایه گذاری در این نوع از صندوق‌ها به افرادی با سطح ریسک متوسط توصیه می‌شود. چون بیش از نیمی از دارایی‌های آن در سهام سرمایه گذاری می‌شود. همچنین برای تعدیل این ریسک حداقل ۴۰% از دارایی‌های صندوق در اوراقی که درآمد ثابتی دارند سرمایه گذاری می‌شود. این صندوق‌ها نیز پتانسیل بازدهی بیشتری نسبت به صندوق‌های درآمد ثابت دارند. ولی به دلیل سرمایه گذاری بخشی از دارایی‌ها در سهام، حداقل سود تضمین شده ندارند. بسیاری از این صندوق‌ها ضامن نقد شوندگی دارند.

۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

فعالیت اصلی این صندوق‌ها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می‌شود. عملکرد این نوع از صندوق‌ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می‌توان گفت مهم‌ترین ویژگی این صندوق‌ها داد و ستد پذیری واحدهای سرمایه گذاری آنها در بازار سرمایه است. به این صورت که معامله واحدهای این نوع از صندوق‌ها به شیوه معاملات سهام عادی، در سامانه معاملاتی بازار فرابورس ایران صورت می‌پذیرد. صندوق‌های قابل معامله می‌توانند هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری که گفتیم باشند. ریسک متفاوتی که این نوع از صندوق‌ها نسبت به سایر صندوق‌های گفته شده دارند، این است که واحدهای سرمایه گذاری آنها در بورس خرید و فروش می‌شوند. پس عرضه و تقاضای بازار و شرایط بورس نیز می‌تواند بر قیمت آنها تاثیر بگذارد. همچنین خرید و فروش این صندوق‌ها از طریق بورس می‌تواند به نقدشوندگی بیشتر آنها کمک کند.

۵- صندوق‌های سرمایه گذاری در طلا

بسیاری از مردم دوست دارند که با خرید طلا و سکه، ارزش پول خود را حفظ کنند. اما اتفاق‌هایی مانند گم‌ یا ربوده شدن، همیشه پیش روی این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها بوده است. صندوق‌های سرمایه‌ گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته ‌شده‌اند، به کسب بازده می‌پردازند. در نتیجه، سرمایه‌گذاران علاوه بر رهایی از مشکلاتی که برایتان گفتیم، می‌توانند با ارقام خرد در طلا سرمایه‌گذاری کنند. البته این صندوق‌ها می‌توانند مازاد دارایی‌های خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده‌ها و گواهی سپرده بانکی سرمایه‌گذاری کنند.

۶- صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان

برای ایرانی‌ها سرمایه‌گذاری در مسکن همیشه یکی از بهترین گزینه‌ها به شمار می‌رود؛ نوعی از سرمایه‌گذاری که به مبالغ بسیار بالایی نیاز دارد. صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان، صندوق‌هایی هستند که سرمایه‌های کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به‌ منظور سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ ساختمانی جذب می‌کنند. با این کار امکان استفاده سرمایه‌گذاران خرد از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ و درآمدزای مسکن فراهم می‌شود.

۷- صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه

صندوق‌ سرمایه‌ گذاری پروژه، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی سرمایه‌گذاران را برای تأمین مالی پروژه‌های صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب می‌کنند. هدف از تشکیل این نوع صندوق‌ها، جمع‌آوری سرمایه از متقاضیان و اختصاص وجوه جمع‌آوری ‌شده به ساخت و بهره‌برداری انواع پروژه‌های دارای توجیه است.

۸- صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری

صندوق‌های‌ سرمایه‌ گذاری نیکوکاری، امکان نوعی جدید و جذاب از سرمایه‌گذاری نیکوکارانه را فراهم آورده‌اند. در این شیوه، صندوق‌هایی با اهداف خاص مانند حمایت از جایزه بین‌المللی المصطفی (مشهور به نوبل اسلامی)، ورزش کشتی یا حتی باشگاه‌های ورزشی تأسیس می‌شوند. افرادی که قصد حمایت از این اهداف نیکوکارانه را دارند، به‌جای پرداخت پولی که پس از یک‌بار پرداخت و هزینه شدن به پایان می‌رسد، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود ناشی از این سرمایه‌گذاری به‌صورت همیشگی به آن هدف اعطا می‌شود. البته فرد می‌تواند بخشی از سود ناشی از این سرمایه‌گذاری را برای خود و بخش دیگر برای آن هدف در نظر بگیرد.

۹- صندوق سرمایه گذاری جسورانه

بعضی از کسب و کارها به‌ جای طی یک مسیر خطی، مسیری نمایی و شتاب‌گونه را طی می‌کنند. البته یا به سمت رشد و موفقیت یا به سمت افول و ورشکستگی. البته امکان دوم به ‌مراتب بیش از اولی است اما همان تجربه‌های معدود موفقیت مانند «گوگل»، «آمازون»، «دیجی کالا»، «اسنپ» و … به ‌قدری پول‌ساز و سودآور هستند که همه شکست‌ها را جبران می‌کنند. عده‌ای از افراد، سرمایه‌گذاری در چنین صندوق‌هایی را ترجیح می‌دهند؛ صندوق‌هایی که بر ایده‌ها و کسب‌وکارهای نوآورانه سرمایه‌گذاری می‌کنند و ممکن است سودی فراوان عاید افراد کنند.

۱۰- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی

همان‌طور که از نامشان پیدا است نوعی تخصصی از صندوق‌ها هستند که بازارگردانی سهام شرکت یا صنعت از پیش تعیین‌ شده‌ای را بر عهده دارند. بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهم‌های شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگه‌داشتن بازار می‌شود.

۱۱- صندوق سرمایه گذاری شاخصی

صندوق‌‌های سرمایه‌ گذاری شاخصی، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی جمع‌آوری ‌شده را درست به شکلی سرمایه‌گذاری می‌کنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخص‌های بازار سرمایه را به دست بیاورند؛ نه کمتر، نه بیشتر.

انواع ریسک سرمایه‌گذاری چیست؟

ریسک در تعریفی ساده به این معنی است که، با علم بر غیر قابل پیش‌‌بینی بودن موضوعی، دست به عملی بزنیم که اطمینانی از نتیجه بخش بودن آن نداریم. کلمه ریسک مفهوم خطر را تداعی می‌کند اما ریسک الزاما منفی نیست و بیشتر معنای عدم قطعیت دارد. در حقیقت ریسک دارای دو بعد مثبت و منفی است. گاهی اتفاق می‌افتد که ما خود را در معرض ریسک قرار می‌دهیم و با فرصت‌های مثبت روبه‌رو می‌شویم. در مقالات قبلی مفهوم ریسک و بازده در سرمایه گذاری را مفصل بررسی کردیم و در این مقاله، انواع ریسک در سرمایه‌گذاری را بررسی خواهیم کرد.

ریسک سرمایه‌گذاری چیست؟

ریسک در سرمایه‌گذاری نیز عبارت است از عدم اطمینانی که در بازدهی سرمایه‌گذاری‌ وجود دارد. اصل ثابت سرمایه‌گذاری سودآوری آن است؛ تا از سود ده بودن معامله‌ای اطمینان نداشته مفهوم بازده در سرمایه گذاری چیست؟ باشیم تمایلی برای سرمایه‌گذای در آن نداریم. به همین خاطر افرادی که ریسک‌گریز هستند از سرمایه‌گذاری در جایی که احتمال ریسک و خطر از بین رفتن سرمایه وجود دارد امتناع می‌کنند و وارد پروسه‌های سرمایه‌گذاری پر مخاطره نمی‌شوند، مگر آن‌ که سود برآورد شده بسیار زیاد باشد.

ریسک قابل اندازه‌گیری است و شرکت‌‌های بسیاری زمان و منابع مالی خود را برای شناسایی ریسک‌‌های احتمالی قرار می‌دهند تا بتوانند ریسک سرمایه‌گذاری خود را مدیریت و کنترل کنند. برای اندازه‌گیری ریسک سرمایه‌گذاری، معیارهای وجود دارد که از مهم‌ترین آن‌ها انحراف معیار بازده تاریخی است. این که انحراف معیار بازده تاریخی محاسبه‌شده بالا باشد به آن معنا است که ریسک سرمایه‌گذاری بسیار زیاد است.

انواع ریسک سرمایه‌گذاری

در بالا به تعریفی از ریسک سرمایه‌گذاری اشاره کردیم، در ادامه باید بدانیم که هرگاه بخواهیم درباره سرمایه‌گذاری صحیح تصمیم بگیریم باید با انواع ریسک سرمایه‌گذاری آشنایی داشته باشیم. به طور معمول ریسک‌های سرمایه‌گذاری، به دو نوع اساسی تقسیم می‌شود:

• ریسک سیستماتیک: ریسکی را که به شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه مرتبط است، ریسک سیستماتیک می‌گویند. این ریسک محدود به صنعت خاصی نمی‌شود و بر تمامیت بازار تأثیر می‌گذارد و به هیچ عنوان قابل حذف شدن نیست به این معنی که در هر شرایطی باید پذیرای ریسک سیستماتیک باشید.
• ریسک غیر سیستماتیک: این نوع، برخلاف سیستماتیک قابل کنترل است و بستگی به تصمیم سرمایه‌گذار دارد. به عنوان مثال شخص می‌تواند سهام شرکتی را که عملکرد نامناسبی در شرایط بحرانی دارد، خریداری نکند و ریسک خود را کاهش دهد.

انواع دیگری از ریسک وجود دارند که زیرمجموعه ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک هستند و در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

ریسک نرخ سود

زمانی ‌که سرمایه خود را در چند حوزه مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنیم ریسک نرخ سود مطرح می‌شود. تصور کنید مقداری از سرمایه را به اوراق مشارکت با سود ۱۵ درصد اختصاص دهیم، مقداری از آن را در بانک با سود ۱۵ درصد بگذاریم و مقداری را سهام با سود ۲۰ درصد خریداری کنیم. در این جا با برآورد میزان سوددهی این سه حوزه، به نتیجه می‌رسیم که خرید سهام برای ما به صرفه‌تر است و بهتر است پول بیشتری را در این حوزه مالی سرمایه‌گذاری کنیم و عکس این مطلب هم صادق است. در واقع تفاوت نرخ سود این سه سرمایه‌گذاری می‌تواند ما را به یکی از سه گزینه که ریسک کمتری دارد، سوق دهد.

ریسک تورم

ریسک تورم یا به تعبیری ریسک قدرت خرید، به احتمال کاهش ارزش دارایی بر اثر تورم و کم شدن ارزش واحد پول یک کشور در آینده گفته می‌شود. رشد نرخ تورم ارتباط مستقیم با بازدهی سرمایه‌گذاری دارد و عبارت است از ریسک قدرت خرید یا کاهش قدرت خرید. برای توضیح بیشتر، اگر شخصی انتظار بازدهی ۵۰ درصدی از سرمایه‌گذاری خود داشته باشد و تورم سالانه ۲۰ درصد باشد در نهایت ۳۰ درصد بازدهی خواهد داشت بنابراین هرچه نرخ تورم افزایش یابد، میزان بازدهی سرمایه‌گذاری ما کم می‌شود. پس باید گزینه‌ای را انتخاب کنیم که پس از کسر تورم موجود و تورم پیش‌بینی شده، بازدهی قابل قبولی داشته باشد.

ریسک مالی

تعهدات مالی و وام‌های شرکتی که قرار است در آن سرمایه‌گذاری شود برای بسیاری از سرمایه‌گذاران مسئله مهمی است؛ زیرا هرچه تعهدات مالی شرکت و وام‌های دریافتی آن بیشتر باشد، توان شرکت برای توسعه و گسترش و نهایتا افزایش سوددهی کم می‌شود. این تعهدات و تسهیلات در صورت‌های مالی شرکت‌ها موجود است و سرمایه‌گذاران می‌توانند با مطالعه صورت‌های مالی، از شرکت‌هایی که تعهدات مالی زیاد و در نتیجه ریسک مالی بالا دارند حذر کنند و به سراغ شرکت‌های کم ریسک تر ‌بروند.

ریسک نقدشوندگی

دارایی‌هایی که خرید و فروش آن‌ها به آسانی صورت می‌گیرد، ریسک نقدشوندگی کمتری دارند. سرمایه‌گذاری مطلوب، آن است که سرمایه‌گذار هرزمان که اراده کند بتواند سهام خود را نقد کند. اگر شما سهمی داشته باشید که به دلیل عملکرد نامناسب شرکت کسی آن را نمی‌خرد، شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. در واقع هرچه سرعت خرید و فروش سهام‌تان بیشتر باشد، معاملات آن روان‌تر و ریسک آن کم‌تر است.

ریسک نرخ ارز

این نوع ریسک در مورد شرکت‌هایی است که عمده مواد اولیه خود را وارد می‌کنند. با رشد نرخ ارز، این شرکت‌ها درگیر چالش ریسک نرخ ارز خواهند شد و باید هزینه زیادی را متحمل ‌شوند و روشن است که هزینه بالای شرکت، میزان سوددهی آن را کاهش می‌دهد و در نتیجه سرمایه‌گذاری در آن با ریسک همراه خواهد شد.

ریسک تجاری

ریسک تجاری شامل تمامی هزینه‌های یک شرکت برای عملیاتی کردن پروژه‌هایش است. شرکتی که قادر به فروش محصولات و تامین هزینه‌های عملیاتی خود است از ریسک تجاری کمتری برخوردار است. این هزینه‌ها شامل حقوق پرسنل، هزینه تولید، اجاره تسهیلات و هزینه‌های اداری می‌شود.

ریسک اعتباری

ریسک اعتباری یا نکول، مربوط به زمانی است که یک شرکت توانایی وصول سود قراردادی و اصل سرمایه را براساس تعهدات خود نداشته باشد. ریسک اعتباری یا ریسک عدم بازپرداخت سود، برای سرمایه‌گذاران نگران‌کننده است. توجه داشته باشید اوراق قرضه دولتی، کمترین میزان ریسک را دارند و بازدهی آن‌ها نیز کم است و در مقابل اوراق بهادار شرکت، دارای بالاترین میزان ریسک اعتباری و در نتیجه نرخ بهره بالاتری هستند.

ریسک سیاسی

ریسک سیاسی زیرمجموعه ریسک سیستماتیک و نوعی از ریسک مالی به حساب می‌آید. بی‌ثباتی سیاسی، جنگ، کنترل‌های نظامی و تغییر قوانین دولتی سبب می‌شود که دولت یک کشور بصورت ناگهانی سیاست‌های خود را تغییر دهد و این امر روی تصمیم‌های سرمایه‌گذاری اثر می‌گذارد. نام دیگر این نوع ریسک، ریسک ژئوپلیتیک است. برای مطالعه بیشتر در این زمینه، به مقاله «تاثیر ریسک‌های سیاسی بر بازار بورس ایران و جهان چیست؟» مراجعه بفرمایید.

ریسک بازار

ریسک بازار در بین انواع ریسک‌ها، آشناترین ریسک به حساب می‌آید و عبارت است از تغییر بازدهی بر اثر نوسانات کلی بازار. تمامی اوراق بهادار در معرض ریسک بازار قرار دارند، عواملی مانند: رکود، جنگ، تغییرات ساختاری در اقتصاد و… باعث تغییر بازار و پیدایش این نوع ریسک می‌شوند. در بازار سهام، آتی سکه و فارکس و بازارهایی با نوسان بالا، بیشتر از باقی بازارها با این ریسک مواجه هستیم.

طبقه‌بندی افراد از نظر ریسک‌‌پذیری

افراد از نظر پذیرش میزان ریسک به ۳ دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

• افراد ریسک‌گریز: کسانی که در مقابل سرمایه‌گذاری خود سیاستی محافظه‌کارانه پیش می‌گیرند. این افراد تنها در جایی سرمایه‌گذاری می‌کنند که مطمئن باشند که احتمال موفقیت بسیار بالا است.
• افراد ریسک‌پذیر: استراتژی این افراد جسارات و شجاعت در سرمایه‌گذاری است. این افراد پذیرای ریسک بالا هستند و به شانس و هوش مالی خود اعتقاد زیادی دارند.
• افراد خنثی نسبت به ریسک: این گروه نسبت به ریسک کردن در زندگی خود واکنشی خنثی دارند. در مقابل سود و یا زیان پول خود خنثی هستند زیرا ارزش پول را همان ارزش اسمی آن می‌دانند.

نکته دیگر این است که به طور طبیعی به دست آوردن سود بیشتر با پذیرش ریسک بیشتر، امکان‌پذیر است. پس نمی‌توان ریسک نکرد و سود فراوان کسب کرد. زمانی که شما با پذیرش ریسک بالا، سود زیادی به دست می‌آورید این سود پاداش شما است و در اصطلاح به آن صرف ریسک می‌گویند.

سخن آخر

در آخر لازم است به این نکته اشاره کنیم که، مهار کردن همه ریسک‌های سرمایه گذاری عملا ممکن نیست اما با داشتن دانش و تجربه مدیریت ریسک، می‌توان میزان ریسک را کاهش داد. یکی از راه‌‌کارهای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس، تنوع بخشیدن به سبد دارایی است. شنیده‌ایم که از قدیم گفته اند؛ همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید. با تنوع‌بخشی به دارایی‌هایمان در واقع از بالا رفتن ریسک کلی سبد جلوگیری می‌کنیم. سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف مالی باعث می‌شود که با کنار هم قراردادن دارایی‌های مالی متنوع، در مجموع ریسک کمتری را متحمل شویم. تنوع‌بخشی باید با دانش و تجربه کافی همراه باشد و در این زمینه لازم است با تحلیل‌گران و کارشناسان و متخصصان مالی مشورت کرده و از آن‌ها مشاوره دریافت کنیم.

اندازه‌گیری و مقایسه بازده سرمایه‌گذاری‌ها در بورس‌ها

دکتر احمد یزدان‌پناه
با توجه به مفهوم بازده سرمایه‌گذاری‌ها و دو عنصر تشکیل‌دهنده آنها یعنی، درآمد جاری و عایدی سرمایه (Capital gain) و عوامل کلیدی تاثیر‌گذار بر سطح بازده (یعنی ویژگی‌های داخلی و نیروهای خارجی)، سعی می‌شود به طور کوتاه و گویا و.

دکتر احمد یزدان‌پناه
با توجه به مفهوم بازده سرمایه‌گذاری‌ها و دو عنصر تشکیل‌دهنده آنها یعنی، درآمد جاری و عایدی سرمایه (Capital gain) و عوامل کلیدی تاثیر‌گذار بر سطح بازده (یعنی ویژگی‌های داخلی و نیروهای خارجی)، سعی می‌شود به طور کوتاه و گویا و.

با حفظ سادگی و علمی بودن بحث، مقایسه بازده سرمایه‌گذاری در گزینه‌های گوناگون مطرح شود. برای مقایسه بازده سرمایه‌گذاری‌ها، ما نیازمند آن هستیم که به مفهوم ارزش زمانی پول، که آشکارا به تفاوت زمانی درآمد و عایدی سرمایه می‌پردازد، توجه کنیم. همچنین ما باید قادر باشیم که یک ارزش جاری (حال) را جایگزین منافع آینده کنیم. در اینجا به معیارهای گوناگونی که ما را قادر می‌سازند تا سرمایه‌گذاری‌های مختلف را مقایسه کنیم، اشاره می‌شود. ابتدا باید به ارتباط میان نرخ‌های گوناگون بازده سرمایه‌گذاری توجه شود.
نرخ بازده از زوایای گوناگون
سرمایه‌گذاران عقلایی سرمایه‌گذاریی‌هایی را انتخاب می‌کنند که پاداش آنها از بازار ریسک تقبل شده آنها را جبران کند. هرچه ریسک بیشتر باشد سرمایه‌گذاری بازده بیشتری را طلب می‌کند. به بازده‌ای که بطور کامل ریسک یک سرمایه‌گذاری را جبران می‌کند «بازده درخواستی» یا «بازده مورد نظر» می‌گویند. بازده درخواستی هر سرمایه‌گذاری شامل سه عنصر است: نرخ بازده واقعی، صرف، تورم انتظاری و صرف ریسک (همانطور که تساوی 1 نشان می‌دهد).
(۱) صرف ریسک برای سرمایه‌گذاری j + صرف تورم انتظاری+ نرخ بازده واقعی = بازده درخواستی از سرمایه‌گذاری

نرخ بازده واقعی عبارت است از نرخی که در یک دنیای کامل می‌توان آن را کسب کرد، یعنی وقتی که نتایج تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذار معلوم و معین باشند (وقتی ریسک و نااطمینانی وجود ندارند). در چنین دنیایی نرخ بازده واقعی نرخ تعادلی بین عرضه وجوه پس‌انداز و با تقاضا برای آن وجوه را خلق می‌کند. نرخ بازده واقعی سرمایه‌گذاری‌ها با تغییر شرایط اقتصادی، سلیقه‌ها و ترجیحات تغییر می‌کنند. در دنیای صنعتی غرب از نظر تاریخی این نرخ نسبتا با ثبات بوده و دامنه آن بین ۵/۰‌درصد تا ۲‌درصد است. برای سهولت ما فرض می‌کنیم نرخ بازده واقعی ۲‌درصد باشد.
صرف تورم انتظاری بیان گر میانگین نرخ تورم مورد انتظار در آینده است. با اضافه کردن صرف تورم انتظاری به نرخ بازده واقعی نرخ «بازده بدون ریسک» به دست می‌آید. این همان نرخی است که سرمایه‌گذاران از خرید یا سرمایه‌گذاری در سرمایه‌گذاری‌های بدون ریسک مثل اوراق قرضه (مشارکت) دولتی یا در غرب اوراق خزانه (TB) سه ماهه در ایالات متحده بدست می‌آورند. رابطه مزبور را می‌توان به صورت زیر نشان داد:
(۲) صرف تورم انتظاری+ نرخ بازده واقعی= نرخ بازده بدون ریسک

برای مثال، وقتی نرخ بازده واقعی دو‌درصد و صرف تورم انتظاری ۴‌درصد است، نرخ بازده سرمایه‌گذاری بدون ریسک برای سرمایه‌گذاران ۶‌درصد است.
بازده درخواستی یا بازده مورد نظر سرمایه‌گذاران را می‌توان از جمع نرخ بدون ریسک با «صرف ریسک» به دست آورد. این نرخ بسته به خصلت‌ها و ویژگی‌های نشر آن اوراق بهادار یا ناشر آنها تغییر می‌کند. ویژگی‌های نشر عبارتند از نوع ابزار سرمایه‌گذاری (سهام، اوراق قرضه یا مشارکت و غیره)، سررسید آنها (2 ساله،
۵ ساله، سررسید نامحدود و غیره) و ویژگی آن اوراق از نظر حق رای داشتن و نداشتن و قدرت بازخرید داشتن یا نداشتن توسط ناشر. ویژگی ناشر عبارت است از عوامل شرکت و صنعت مربوطه از قبیل حوزه فعالیت و وضعیت مالی ناشر مجموع عوامل مربوط به نشر اوراق بهادار و ناشران آن‌ها موجب می‌شوند که سرمایه‌گذاران مبلغی مفهوم بازده در سرمایه گذاری چیست؟ به عنوان صرف ریسک بالاتر از نرخ بازده بدون ریسک برای سرمایه‌گذاری خود طلب کند.
با جایگزینی نرخ بازده بدون ریسک از تساوی (2) در تساوی (1) بر دو جمله اول سمت راست آن تساوی، ما به تساوی زیر دست می‌یابیم:
(۳) صرف ریسک برای سرمایه‌گذاری j + نرخ بازده بدون ریسک= بازده درخواستی از سرمایه‌گذاری j

برای مثال، اگر بازده درخواستی یا مورد نظر برای سهام IBM، ۱۱‌درصد و نرخ بدون ریسک ۶‌درصد باشند، سرمایه‌گذاران برای جبران ریسک سرمایه‌گذاری یا خرید سهم (ویژگی نشر) از شرکت IBM (ناشر) یک صرف ریسک ۵‌درصدی را طلب می‌کنند (۶‌درصد - ۱۱‌درصد). در قسمت بعد سعی می‌شود به ابعاد مهم اندازه‌گیری بازده سرمایه‌گذاری اشاره شود.
بازده دوره نگهداری یک ابزار سرمایه‌گذاری
بازده یک پس‌انداز‌کننده در بانک میزان بهره‌ای است که در یک دوره زمانی معین کسب می‌کنند. البته، میزان وجه سرمایه‌گذاری شده (invested) در یک حساب سپرده گذاری در بانک مقید به تغییر ارزش آن نیست، برخلاف آنچه در مورد سهام، اوراق قرضه (مشارکت) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک صادق است. ما نیازمند آن هستیم که معیاری برای سنجش بازده سرمایه‌گذاری‌ها به کار بریم که هم منافع دوره‌ای و هم تغییرات ارزش را نشان دهد. یکی از آن معیارها «بازده دوره نگهداری» است.
دوره نگهداری به دوره‌ای از زمان گفته می‌شود که سرمایه‌گذار بازده ناشی از ابزار سرمایه‌گذاری خود را تمایل دارد برای طول آن مدت اندازه بگیرد. وقتی بازده‌ها را مقایسه می‌کنیم باید دقت شود که زمان یا دوره نگهداری آنها یکسان باشند. نمی‌توان بازده سرمایه‌گذاری (خرید) یک سهم و نگه‌داری برای 6 ماه را که منتهی به 30 شهریور 1387 است با بازده اوراق قرضه (مشارکت) یکساله منتهی به 30 مرداد 1387 مقایسه کرد.
این امر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری‌ها را با نتایج نامطلوب مواجه می‌سازد. برای جلوگیری از این مساله باید دوره زمانی نگه داری را تعریف کرد. استاندارد دوره مزبور یکسال است. بنابراین در مقایسه بازده گزینه‌های مختلف ابزارهای سرمایه‌گذاری، باید از نظر زمانی دوره‌های مشابه و یکسان را مد نظر داشت.
شناخت بیشتر از عناصر بازده
همان طور که اشاره شد بازده سرمایه‌گذاری از دو عنصر تشکیل می‌شود:
«درآمد جاری» و «عایدی (یا زیان) سرمایه». به آن قسمت از درآمد جاری که در طول دوره زمانی نگهداری توسط سرمایه‌دار دریافت می‌شود «بازده تحقق یافته» گفته می‌شود. در بیشتر موارد درآمدهای جاری تحقق یافته اند. وقتی اوراق قرضه (مشارکت) فروخته یا سررسید می‌شوند بهره متعلق به آنها که درآمد جاری محسوب می‌شوند به تحقق یافته بدل می‌شوند. از طرف دیگر بازده عایدی سرمایه در سهام فقط وقتی تحقق یافته محسوب می‌شوند که ابزار سرمایه‌گذاری در عمل در پایان دوره نگه داری فروخته شده است. تا آن زمان که ابزار سرمایه‌گذاری، مثلا سهام، فروش نرفته است عایدی سرمایه صرفا یک «بازده کاغذی» (paper return) است.
برای مثال بازده عایدی سرمایه ناشی از یک سرمایه‌گذاری در بورس که ارزش بازار در عرض یکسال از ۵۰ دلار به ۷۰دلار رسیده ۲۰ دلار است. برای آنکه عایدی سرمایه مزبور تحقق یافته محسوب شود، شما مجبورید آن سرمایه‌گذاری را در پایان آن سال به ۷۰ دلار بفروشید. سرمایه‌گذار دیگری که آن ابزار سرمایه‌گذاری را خریده و قصد دارد تا ۳ سال دیگر آن را نگه‌دارد، برای هرسال یک بازده عایدی سرمایه ۲۰ دلاری را تجربه کرده است، اما او بازده تحقق یافته‌ای برحسب جریان نقدی (Cash flow) نداشته است. با وجود این، حتی اگر بازده عایدی (سود) در طول دوره‌ای که کل بازده را اندازه می‌گیرند تحقق نیافته باشد، باز آن را باید در محاسبه بازده منظور کرد.
نکته مهم دیگر درباره بازده سرمایه‌گذاری‌ها آن است که هر دو عنصر بازده یعنی هم درآمد جاری و هم عایدات سرمایه می‌توانند ارزش یا مقدار منفی باشند. گاه و بیگاه، یک سرمایه‌گذاری ممکن است درآمد جاری منفی داشته باشد. یعنی، شما ملزم شوید پول نقد زیادی را برای ایفای تعهدات خود بپردازید. این وضع بیشتر در مورد سرمایه‌گذاری بر روی انواع گوناگون اموال و دارایی‌ها رخ دهد. برای مثال، فرض کنید شما آپارتمانی خریده‌اید که اجاره دریافتی یا بازده از آن کفاف اقساط ماهانه آن را نمی‌نماید. در این شرایط شما مجبورید کسری ماهانه آن را بپردازید، پرداخت‌های شما درآمد جاری منفی محسوب می‌شوند.
در سرمایه‌گذاری بر روی ابزارهای سرمایه‌گذاری یا ابزارهای مالی بجای «عایدی یا سود» سرمایه شما در سرمایه‌گذاری خود برروی سهام، اوراق قرضه (مشارکت)، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اختیار معامله، قراردادهای آتی، مستغلات و طلا دچار «زیان سرمایه» به خاطر افت ارزش بازار آنها در طول دوره نگهداری آن دارایی‌ها شوید.
محاسبه بازده دوره نگهداری HPR
بازده دوره نگهداری HPR عبارت است از کل بازده به دست آمده از نگه‌داری یک سرمایه‌گذاری در طول یک دوره زمانی خاص (دوره نگهداری). HPR را به طور مرسوم و معمول برای یک دوره یکساله یا کمتر در نظر می‌گیرند (چرا؟) «بازده دوره نگهداری» بیان گر مجموع درآمد جاری و عایدی، سود یا زیان سرمایه است که در طول دوره نگهداری از سرمایه‌گذاری عاید شده تقسیم بر ارزش سرمایه‌گذاری در اول دوره (قیمت بازار) تساوی (۸) HPR را نشان می‌دهد.

که در آن:
(5) ارزش آغازین سرمایه‌گذاری- ارزش پایانی سرمایه‌گذاری = عادی یا زیان سرمایه در طول

ROA یا بازده کل دارایی شرکت ها یک تکنیک بنیادی ساده

یک شاخص از چگونگی سودآوری شرکت وابسته به کل دارایی‌های آن شرکت می باشد.
ROA در واقع به ما اطلاع از توانایی مدیریت شرکت در رابطه با استفاده از دارایی‌های خود در جهت سود سازی به ما می‌دهد. میزان ROA هر شرکتی به صورت درصد محاسبه می شود. پس هر چه در صد این شاخص بالا تر باشد نشان دهنده سودآوری بیشتر از یک پایه دارایی ثابت می باشد. همین امر باعث می شود تا سرمایه گذاران یک شرکت باشاخص ROA بالاتر را بر شرکتی با شاخصه پایین تر ترجیح دهند.
در واقع ROA یک شرکت، از تقسیم درآمد خالص شرکت به کل دارایی های شرکت به دست می آید.
مقدار شاخص ROA در بورس شناخت دقیقی از سود خالص شرکت مورد نظر به سرمایه گذار میدهد. به عنوان مثال اگر درآمد خالص یک شرکت 20 میلیارد تومان باشد و دارایی های آن برابر با100 میلیارد باشد، شاخص ROA آن عدد 0.2 یا همان ۲۰ درصدی را به عنوان سود نشان می دهد.
این شاخص به شدت وابسته به صنعت و گروه می باشد. به همین دلیل زمانی که از این شاخص به عنوان مقیاسی برای محاسبه استفاده می شود بهتر است از شاخص های ROA سال های گذشته شرکت یا شرکت های مشابه هم صنعت یا هم گروه نیز استفاده شود و در هر صنعت این شاخص با سهام های موجود در آن صنعت مقایسه شود چونکه صنایع مختلف بورسی حاشیه سود های مختلفی دارند.
حال طریقه ی محاسبه ی دقیق یک سهم مثل فولاد را از سامانه کدال به شما آموزش میدهیم

ابتدا وارد سامانه کدال میشویم و از قسمت جستجو نماد مورد نظر مورد نظر را پیدا میکنیم سپس از گزارش ها و صورتهای مالی موجود آخرین صورت مالی را باز میکنیم سپس از قسمت سود و زیان باید سود و زیان خالص را بر جمع دارایی ها تقسیم کنیم که این قسمت در سربرگ صورت وضعیت مالی قرار دارد عدد به دست آمده شاخص roa میباشد.

مفهوم بازده در سرمایه‌گذاری چیست؟

به گزارش پول نیوز، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه‌ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روز‌ها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

اگر یک دارایی اعم از دارایی واقعی یا دارایی مالی را به قصد سرمایه گذاری بخرید، سود یا زیان ناشی از این سرمایه گذاری به‌عنوان بـازده شناخته می‌شود. بازده به طور معمول دو جزء داد، نخست وجه نقدی است که مستقیماً از محل درآمد حاصل از سرمایه گذاری دریافت می‌کنید و یا منفعت یا زیانی است که به علت تغییر قیمت آن دارایی نصیب افراد می‌شود.

فرض کنید مدتی قبل ۱۰۰۰ سهم شرکت فرضی قارون را خریده‌اید. در پایان سال مالی در مجمع عمومی سالیانه شرکت به هر سهم ۵۰ تومان سود نقدی تعلق می‌گیرد. همین‌طور شما سهم را در قیمت ۲۲۰ تومان خریده‌اید و حالا ۲۶۰ تومان شده است. بـازده نقدی یا ریالی شما عبارت است از:

اما به طور معمول وقتی صحبت از بـازده به میان می‌آید، منظور نرخ بازده‌ای است که به‌صورت درصدی بیان می‌شود. اگر سهامداران بخواهند بـازده درصدی یا نرخ بازده سرمایه گذاری را به دست آورند لازم است بازده نقدی یا ریالی را بر سرمایه گذاری اولیه تقسیم کنید. نرخ بـازده در مثال فوق عبارت است از:

در مورد اوراق بهاداری نظیر سهام که درآمد ثابت ندارند تفاوت‌هایی در مورد نحوه محاسبه بـازده با اوراق بهادار با درآمد ثابت نظیر اوراق مشارکت وجود دارد. قانون کلی این است که هرچه ریسک بیشتری بپذیرید، سود و زیان بالقوه شما هم بیشتر می‌شود.

۲ – تعریف بازده اضافی چیست؟

بازده سرمایه گذاری اوراق بهادار یا سبد سهامی که از یک معیار یا شاخص با سطح ریسک مشابه بهتر عمل می‌کند بیشتر می‌شود، بازده اضافی می‌گویند این بازده به طور گسترده برای اندازه‌گیری ارزش افزوده‌ای که پرتفوی یا مدیر سرمایه گذاری ایجاد کرده، مورداستفاده قرار گرفته و یا توانایی مدیریت را در غلبه بر بازار رامی سنجند. نام دیگر بازده اضافی آلفا است.

به طور مثال، فرض کنید که یک صندوق سرمایه گذاری مشترک با سرمایه زیاد دارای سطح یکسانی از ریسک (در اینجا بتا=۱) در مقایسه با شاخص بورس است. اگر صندوق بازده ۱۲% در یک سال تولید کند و شاخص فقط ۷% رشد کند، این تفاوت ۵ درصدی به عنوان بازده اضافی، یا آلفای تولیدشده به‌وسیله مدیر صندوق در نظر گرفته می‌شود.

منتقدین صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک و سایر پرتفوی‌هایی که به صورت فعال مدیریت می‌شوند عقیده دارند که تولید بازده اضافی به صورت مداوم و در بلندمدت تقریباً غیرممکن است. به همین دلیل بیشتر مدیران صندوق‌های سرمایه گذاری در طول زمان عملکرد پایین‌تری نسبت به شاخص معیار دارند. این امر باعث محبوبیت فوق‌العاده صندوق‌های سرمایه گذاری در شاخص و صندوق‌های قابل معامله در بورس شده است.

۳ – تعریف بازده سود سهام نقدی چیست؟

بازده سود سهام نقدی یک نسبت مالی است که نشان می‌دهد شرکت چقدر به صورت سالانه و به نسبت قیمت سهامش، سود سهام پرداخت می‌کند. بازده سود سهام نقدی به شکل درصد نشان داده شده و می‌تواند با تقسیم مقدار سود سهام پرداخت شده به ازای هر سهم بر قیمت یک سهم محاسبه شود. فرمول محاسبه بازده سود سهام ممکن است به شکل زیر نمایش داده شود:

فرمول بازده سود سهام

بازده سود سهام نقدی روشی برای اندازه‌گیری مقدار جریان نقدی است که شما برای هر یک ریال سرمایه گذاری شده در سهام به دست می‌آورید. به‌بیان‌دیگر، این کار میزان ارزشی را که شما از سود سهام نقدی می‌گیرید، اندازه‌گیری می‌کند.

سرمایه گذارانی که به یک جریان نقدی حداقلی از پرتفوی سرمایه گذاری خود نیاز دارند می‌توانند این جریان نقدی را با سرمایه گذاری در سهامی که بازده سود سهام نقدی به نسبت بالا و با ثباتی ارائه می‌کنند، به دست می‌آورند، ولی سود سهام نقدی بالا ممکن است اغلب به قیمت از دست دادن پتانسیل رشد شرکت تمام شود. هر یک ریالی که شرکت به صورت سود سهام نقدی به سهامداران خود پرداخت می‌کند، پولی است که شرکت نمی‌تواند دوباره سرمایه گذاری کند و به‌این‌ترتیب امکان ایجاد پتانسیل رشد برای شرکت و افزایش قیمت سهام و کسب سود سرمایه برای سهامداران از بین می‌رود.

درحالی‌که گرفتن سود نقدی برای بسیاری از سهامداران و سرمایه گذاران جذاب است، ولی سهامداران می‌توانند با افزایش ارزش سهامشان نیز سود‌های بالا دریافت کنند. به‌بیان‌دیگر، وقتی شرکت‌ها سود سهام نقدی بالایی پرداخت می‌کنند، ممکن است در بلندمدت برایشان هزینه بر باشد.

۴ – تعریف بازده غیرعادی چیست؟

بازده غیرعادی اصطلاحی است که برای توصیف بازده به‌دست‌آمده از اوراق بهادار یا پرتفوی در یک بازه زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که متفاوت از نرخ بازده مورد انتظار است. نرخ بازده مورد انتظار، بازده محاسبه شده‌ای است که بر اساس مدل قیمت گذاری دارایی‌ها و با استفاده از میانگین بلندمدت بازده یا سایر ارزیابی‌ها به دست می‌آید.

بازده غیرعادی می‌تواند هم خوب و هم بد باشد، چون خودش به تنهایی خلاصه‌ای است از اینکه چگونه بازده واقعی از بازده مورد انتظار متفاوت است. به طور مثال، کسب ۳۰% در یک صندوق سرمایه گذاری که بازده میانگین ۱۰% در هر سال برای آن پیش‌بینی شده، یک بازده غیر عادی ۲۰% تولید خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر بازده واقعی ۵% بود، این امر باعث تولید یک نرخ غیرعادی منفی پنج‌درصدی می‌شد.

۵ – تعریف بازده مورد انتظار چیست؟

مقدار پولی که یک فرد انتظار دارد تا از سرمایه گذاری‌های خود دریافت کند بازده مورد انتظار گفته می‌شود. به طور مثال، اگر یک نفر در سهامی که ۵۰% شانس تولید سود ۱۰ درصدی و ۵۰% شانس تولید زیان ۵ درصدی دارد سرمایه گذاری کند، بازده مـورد انتظار او ۲٫۵% خواهد بود (۰٫۰۵- * ۰٫۵ + ۰٫۱ * ۰٫۵)؛ اما لازم به ذکر است که بازده مورد انتظار معمولاً بر اساس اطلاعات مربوط به گذشته بنا شده و تضمینی برای تحقق آن وجود ندارد.

در اکثر بخش‌ها، بازده مورد انتظار ابزاری است برای تعیین اینکه آیا یک سرمایه گذاری دارای میانگین درآمد خالص منفی است یا مثبت.

در کنار بازده مـورد انتظار سرمایه گذاران باهوش باید احتمال تحقق بازده را برای محاسبه درست ریسک در نظر بگیرند. نمونه‌های فراوانی وجود دارد که در مسابقات بخت‌آزمایی بازده مـورد انتظار مثبت، اما در مقابل احتمال تحقق بازده پیش‌بینی‌شده، بسیار پایین است.

۶ – تعریف بازده واقعی چیست؟

سود یا زیان واقعی یک سرمایه گذار بازده واقعی گفته می‌شود. این بازده می‌تواند به شکل زیر بیان شود:

بازده مورد انتظار به‌علاوه تأثیر عوامل خاص مربوط به شرکت و اخبار مربوط به اقتصاد، بـازده واقعی را ایجاد می‌کند.

بـازده واقعی که در برابر بازده مورد انتظار قرار دارد، چیزی است که سرمایه گذاران در واقعیت از سرمایه گذاری‌های خود دریافت می‌کنند. اختلاف بین بـازده واقعی و بازده مورد انتظار به دو عامل ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک بستگی دارد.