انواع ابزارهای پوشش سرمایه‌ای

دارایی و بدهی چیست

مدیریت مالی و سرمایه گذاری

اموزش سرمایه گذاری در بازار سرمایه و ارایه مشاوره های مالی و سرمایه گذاری

قرارداد های آتی و ابزارهای مدیریت ریسک در تامين مالي پروژه ها بخش دوم

1.قرار داد معاوضه يا تاخت swap contracts

قرارداد تاخت در ابتدا در سال 1979 در شهر لندن طراحي گرديد سپس در سال 1981 اولين قرارداد تاخت پول توسط شركت سالومان برادرز Salomon brothers ايجاد و مورد استفاده قرار گرفته كه در ابتدا شركت معتبر IBM و بانك جهاني جزو اولين استفاده كننده گان از اين ابزار پوشش ريسك بوده اند.كه يك معامله تاخت نرخ ارز و بين IBM و بانك جهاني منعقد شد. سرانجام پس از مدت كوتاهي پس از انجام اين معامله كه توانسته بود با موفقیت بسيار زيادي همراه شود. معامله تاخت نرخ سود به سرعت گسترش یافت .

طبق آمارهاي ارايه شده در سال 1982 حجم بازار به مرز 5 ميليارد دلار رسيد واين در حالي است كه در حدود 8 سال بعد يعني در سال 1990 اين ميزان به بيش 2.5 تريليون دلار رسيد كه نشانگر موفقيت و رشد بيش 100% اين معاملات در بازارهاي اروپايی رسيد با اين حال هنوز آمار دقيقي از ميزان معاملات تاخت در بازارهاي خارج از بورس ارايه نشده است.

در سال 1984 بانكهاي تجاري و بانكهاي سرمايه گذاري كه نمايندگاني تحت عنوان معامله گران تاخت در بازارهاي مالي داشته ان كه اقدام به فعاليت ميكردند. به سمت ايجاد فرایند قانون گذاري معاملات تاخت در آمريكا پرداخته اند و نتيجه اين مذاكرات اين شد كه سرانجام انجمن بين المللي معامله گران تاخت در سال 1985 تشكيل شد.

مکانیزم عمل معاملات تاخت :

پرداخت با نرخ ثابت پرداخت با نرخ ثابت

ç ç ç ç ç ç ç ç ç ç

طرف اول è è è è è معامله گر تاخت è è è è è طرف دوم

پرداخت با نرخ شناور پرداخت با نرخ شناور

در واقع شكل بالانمونه ساده اي از مكانيزم عمل معاملات تاخت را در ساده ترين شيوه خود بيان ميكند

به عبارت ديگر در معاملات تاخت 3 عنصر اصلي وجود دارد:

1. طرف اول معامله 2. واسطه اي معامله 3. طرف دوم معامله

در اين حالت طرفين معامله به واسطه كه ان را بازار ساز يا معامله گر تاخت مينمايند مراجعه ميكنند و درخواستهاي خود را ارايه ميكنند در اين حالت طرف اول معامله به دنبال جريان نقدي با نرخ ثابت است و طرف دوم به دنبال جريان نقدي با نرخ شناور است وظيفه بازار ساز پيدا كردن طرف دوم معامله براي طرف اول است و در واقع طرف اول با دريافت اين مبالغ ثابت ريسك ناشي از تغييرات نرخ دارايي خود را از بين خواهد برد

انواع قرارداد تاخت :

در اينجا مختصرا به معرفي انواع قراردادهاي تاخت مي پردازیم.

الف ))تاخت نرخ سود : interest rate swap

به عبارت ساده ميتوان اينگونه تعريف كرد معاوضه مجموعه اي از پرداختهاي نرخ سود ثابت با مجموعه اي از نرخ سود شناور بر اساس نرخ لايبور (LIBOR) و يا هر نوع نرخ مرجع ديگري.. در واقع نرخ سود ما روي يك مبلغ فرضي كه ما انرا اصل سرمايه فرضي محاسه ميكنيم كه اصل سرمايه از يك نوع پول و به يك مقدار مي باشد . و در پايان سررسيد فقط تفاوت ارزش مبادله ميشود.

1 تاخت نرخ سود استاندارد: standard interest rate swap

قراردادي است كه بين دو طرف منعقد ميشود كه هريك متعهد به پرداخت سودي شوند . در واقع يكي از طرفين ملزم به پرداخت سود با نرخ ثابت و ديگري ملزم به پرداخت سود با نرخ شناور ميشود و تنها مبادله بروي مابه التفاوت نرخ سود روي اصل مبلغ فرضي به صورت دورهاي در تاريخهاي از پيش تعيين شده و بر اساس مبلغ فرضي در نظر گرفته شده و با ارز يكسان ميشود.

2 تاخت نرخ سود غير استاندارد :standard interest rate swap -NON

در واقع اين نوع از مبادلات بر خلاف تاخت نرخ سود استاندارد تابع قوانين و مقررات وضع شده نيست و در واقع توافقي است بين طرفين كه هركدام بر اساس نياز خود طراحي ميكنند. كه خود شامل انواع زير ميباشد:

[ تاخت صعودي. نزولي. ومتغيير : accreting & amortising & rollercoaster swaps

د ر اين قراردادها 3 ويژگي كلي وجود دارد:

.Œ اصل مبلغ ثابت نبوده و بر اساس الگوي مشخص شده مي تواند حالت صعودي يا نزولي و يا متغيير پيدا كند.يعني در حالت صعودي پس از پايان دوره ميتواند افزايش در حالت نزولي پس از پايان دوره مي تواند كاهش و در حالت متغيير مي تواند در برخي دوره ها افزايش و در برخي دوره ها كاهش يابد

. تاخت صعودي براي تامين مالي پروژه هاي مفيد است كه نيازهاي مالي و نقدينگي انها در طول زمان افزايش پيدا ميكند.

.Žتاخت نزولي براي ناشر اوراق قرضه اي مفيد است كه براي پرداخت اصل وجوه به دارندگان اوراق قرضه بايد وجوه استهلاكي را نگه داري كندو در طول زمان آن مقدار وجه روند كاهشي پيدا ميكند.

در واقع در اين گونه قراردادها هر دو طرف ملزم به پرداخت جريانهاي نقد شناور هستند اما با اين تفاوت كه با نرخهاي مرجع متفاوت به طور مثال فرض ميكنيم يك شركت در داراييهاي با بازدهي شناور بر اساس نرخ لايبور سرمايه گذاري كرده باشد در حاليكه نحوه تامين مالي اين دارايي ها با استفاده از انتشار اوراق تجاري انجام گرفته شده باشد.شركت براي اينكه بتواند ريسكهاي ناشي از تغييرات نرخ لايبور را در پرداخت سود بدهي خود پوشش دهد از تاخت پايه استفاده مي كند.

[تاخت حا شيه اي margin swaps

زماني كه نرخ بدهي بر طبق حاشيه اي اطراف نرخ شناور باشد براي پوشش ريسكهاي ناشي از آن ما از اين نوع قرارداد استفاده ميكنيم.در اين نوع از قراردادها نرخ شناور مطابق تغييرات مستقيم نرخ لايبور و يا يك نرخ متغيير ديگر نيست.بلكه يك مقدار مشخصي از آن به آن كم يا اضافه ميشود مثلا 7%+LIBOR

[تاخت با كوپن صفر zero coupon swaps

در اين نوع از قراردادها به جاي مجموعه اي از پرداخته با نرخ ثابت تنها يك پرداخت يا در ابتداي قرارداد يا در انتهاي قرارداد صورت ميگيرد.

[ تاخت خارج از بازار : off-market swaps اين نوع قراردادها شرايط قراردادهاي استاندارد را ندارند در واقع در قراردادهاي استاندارد به گونهاي قيمت گذاري ميشوند كه عملا هيچ گونه سود مازادي براي طرفين ايجاد نميشود ولي در اين نوع از قراردادهاي تاخت شرايط متفاوتي از تاخت استاندارد براي طرفين ايجاد ميشود و به همين دليل انها بهاي شرايط جديد را ميپردازند.

[ تاخت آتي : forward- start swap

در اين نوع قرارداد تاخت تاريخ موثر يك يا دو روز بعد از زمان قرارداد نيست بلكه به صورت تاريخهاي يك هفته اي يا يك ماه يا حتي زمان نامشخصي باشد.در واقع در اين نوع قرار داد ريسكهاي مربوط به تغييرات آتي نرخ سود براي دوره اي گوناگون پوشش داده ميشود.

[تاخت متفاوت : diff swaps

نوعي از تاخت پايه است با اين تفاوت كه طرفين معامله بر اساس 2 نوع ارز مختلف مبادله ميكنند .و در نهايت يكي از طرفين با پرداخت كسر يا حاشيه اي تعهد خود را ايفا ميكند. البته شايان ذكر است اصل مبلغ فرضي بر حسب يك واحد ارزي مشخص است.

ب)) تاخت نرخ ارز : currency swaps

در ساده ترين شكل ممكن ميتوانيم ان را قراردادي 2 طرفه براي مبادله 2 ارز مختلف نام ببريم.به عبارت ديگر مجموعه اي از قراردادهاي آتي نرخ ارز است كه ددر واقع تعهد خريد و فروش ارزهاي مختلف در تاريخي مشخص و با قيمت از پيش تعيين شده است. اين تعريف در مورد تاخت ارز يا تاخت همسان ارز از ساختار هم سان ارز برگرفته شده است در مقابل ساختار زوجي نرخ ارز قراردارد كه در اين قرارداد پرداختهاي دوره اي بر اساس ارز مندرج قرارداد مبادله مي گردد. ولي اصل مطابق ارز محلي طرف مقابل پرداخت مي شود. به عبارت ساده تر در تاخت زوجي نرخ ارز پرداختهاي دوره اي بر طبق ارز خارجي انجام ميشود. ولي پرداخت اصل بر اساس ارز محلي دريافت كننده صورت ميپذيرد.

. 3 ويژگي كلي در قراردادهاي تاخت نرخ ارز وجود دارند.

· واحد ارز طرفين مورد معامله يكسان نيست.

· پرداخت نهايي اصل مبلغ در تاريخ سر رسيد انجام ميگيرد

· طرفين مبادله در پرداخت اصل مبلغ مورد مبادله در سررسيد مختارند.

· نفاوت در نرخ شناور يا ثابت بودن ممكن است طرفين در مبادله يا نرخ ثابت بپردازد يا نرخ شناور

ج)) تاخت كالا: oil swaps

اين نوع قراردادها عمدتا بر روي كالاهاي مثل نفت يا محصولات پتروشيمي . انرژي . فلزات . يا فلزات گرانبها انجام ميپذيردو شايد بيشترين حجم مبادله آن مربوط به قراردادهاي بين شركتهاي پتروشيمي و شركتهاي توليدي و يا شركتهاي نفت و پالايشگاها باشد. كه خود شامل 2 نوع قرارداد ميباشد.

1. مبادله نرخ ثايت قرارداد و نرخ شناور شاخص و قيمت يك كالاي خاص

2. مبادله دو نوع جريان نقدي يكي بر اساس شاخص قيمت نوعي خاص از كالا و ديگر جريان نقدي ناشي از يكي از دارايهاي بازار پول

د)) تاخت مالكيت: Equity swaps يكي ديگر از انواع مبادلات تاخت كه به تازگي مورد توجه بسياري از بازارهاي مالي قرار گرفته است.مبادلات تاخت مالكيت است. در واقع سود ناشي از سرمايه گذاري سهام به هر نحو از قبيل سودتقسيم شده و يا درآمد ناشي از تغيير قيمت سهام را میتوانیم جزو انواع جریانها ي نقدي قابل مبادله با ساير جریانها ي نقدي دانست .در واقع ما میتوانيم اين مجموعه از جريانهاي نقدي را در مقابل بازدهي كه ناشي از ساير دارايي ها مي باشد كه با نرخ لايبور يا هر نرخ مرجع ديگري قرار دارد مبادله نمود در زمان تسويه در پايان دوره نرخ شناور كه میتوانند بر اساس هر نرخ مرجع ديگري باشدمشخص و جريانهاي نقدي عايدي از تملك سهام مزبور عايد و تعيين مبادله ميشود.

ن)) تاخت اعتباري: credit swaps

بازهم از انواع جديدي قراردادهاي تاخت است كه هر روزه بر اهمیت آن افزوده و بیشتر و بیشتر مورد استفاده قرار ميگيرد. در واقع در اين مبادله يكي از طرفين خريدار ريسك اعتباري و ديگري فروشنده آن است به گونه اي كه جريان هاي نقدي با درجه اعتباري متفاوت مورد مبادله قرار ميگيرد.

تاخت اعتباري براي پوشش ريسك اعتباري شركت در تامين مالي پروژه مورد استفاده قرار ميگيرد.كه به دو نوع اصلي تقسيم ميشود.

· تاخت با بازدهي كامل total return swaps

· تاخت نكول يا تاخت اعتباري خالص pure credit or default swaps

با توجه به اينكه كليه مباحث و مبادلات مربوط به معاملات تاخت به طور اجمالي بررسي شده همانطور كه اطلاع داريد مباحث بسيار گسترده تري در هريك از موارد گفته شده وجود دارد لذا به دليل اينكه هدف اين مقاله آشنايي مختصر با ابزارهاي مدیریت ريسك بوده ونحوه پوشش ريسك در تامين مالي پروژها بوده است. سعي شده كه تنها به موارد مورد بحث پرداخته شود.لذا ار مباحثي مورد بررسي قرار نگرفته صرفا به دليل عدم نياز به مطرح شدن بحث بوده است.

قيمت گذاري قراردادهاي تاخت.

همانطوري كه اطلاع داريم زماني كه يك قرارداد تاخت منعقد ميشوند طرفين ملزم به توافق بر سر جريانهاي نقدي كه از يك طرف به صورت ثابت و از طرف ديگر به صورت نرخ شناور است هستند.

در ابتدا چون هيچ مبلغي پرداخت نميشود بنابراين ارزش فعلي تمامي پرداختها بر اساس نرخ شناور با ارزش فعلي تمامي پرداختها بر اساس نرخ ثابت بربر است. و قيمت قرارداد در ابتدا صفر است و در طول دوره قرارداد بر اساس تغييرات نرخ شناور قيمت قرار داد مثبت يا منفي خواهد شد.در نتيجه اساس قيمت گذاري قرارداد تاخت برابري ارزش فعلي جريانهاي نقدي است كه طرفين قرارداد متعهد به پرداخت ميشوند. براي قيمت گذاري 2 مرحله وجود دارد:

· نخست آنكه نرخ قرار داد تاخت را محاسبه كنيم.

در اين حالت 3 نكته مهم وجود دارد :

1. مجموعه جريانهاي نقدي كه با نرخ ثابت پرداخت ميشود از ابتدا معلوم چون از ابتدا نرخ ثابت در قرارداد ذكر شده است.

2. مجموعه جريانهاي نقدي كه با نرخ شناور پرداخت ميشوند به علت اينكه تغييرات نرخ مرجع معلوم نيست قابل پيش بيني نيست اما همانطور كه ميدانيم قراردادهاي تاخت مجموعه اي از پيمانهاي آتي است و با نرخهاي متفاوت لايبور قابل اندازه گيري است در نتيجه نرخ شناوري كه جريانهاي نقدي شناور را بر اساس آن محاسبه مي شود ارزش فعلي برابر با ارزش فعلي جريانهاي نقدي ثابت ايجاد مي كنند.

3. مجموعه جريانهاي نقدي با استفاده از فرمول ارايه شده توسط داتاتريا كه در سال 1994 براي محاسبه عامل تنزيل ارايه شد محاسبه مي گردد/

پس از محاسبه نرخ تنزيل اينك نوبت به محاسبه قيمت قرار داد تاخت ميباشد.

همانطوري كه اطلاع داريم در ابتداي دوره مجموع جريانهاي نقدي شناور و ثابت در ابتداي دوره برابر است در نتيجه قيمت قرارداد صفر است . و در طول دوره تا سررسيد با تغيير نرخ مرجع نرخ شناور تغييز يافته و باعث تغيير در قيمت قرارداد تاخت ميشود.بنابرين قيمت قرارداد در طول دوره برابر است با تفاضل جمع ارزش فعلي جريان نقدي شناور و ثابت و به طور كلي رابطه قيمت گذاري اين قرارداد با فرمول زير قابل محاسبه است

V Si= ∑[ƒ i-1 *ni/360*Ni][D­ƒ i-1 /1+(ƒ i-1 *ni/360)]-∑[r x *ni/360*Ni][D­ƒ i-1 /1+(ƒ i-1 *ni/360)]

ضرورت هماهنگی نهادهای متولی بازار پول و بازار سرمایه

یکی از کارشناسان بازار سرمایه معتقد است به منظور افزایش سهم این بازار از نقدینگی موجود و سپرده ‌های بانکی، می‌توان با همکاری سازمان‌ها و نهادهای مربوط اقداماتی انجام داد که طراحی و پیاده‌‌سازی انواع ابزار‌ها و نهاد‌های مالی متناسب با نیاز و سلیقه آحاد جامعه، افزایش آگاهی‌ بخشی به جامعه درباره سرمایه‌گذاری از طریق بازار سرمایه، مقاوم‌‌سازی بازار سرمایه در مقابل شوک‌‌های خارجی و داخلی و از همه مهم‌تر تعامل با سایر نهاد‌ها و سازمان‌های اقتصادی به ویژه در حوزه بازار پول از جمله مهم‌ترین آنها است. حبیب رضا حدادی، مدیرعامل سرمایه‌گذاری امید ضمن بیان مطلب فوق به سنا، گفت: کاهش سود سپرده‌های بانکی و تغییر معیار پرداخت سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی (از روزشمار به ماه‌ شمار)، زمینه بسیار مناسبی برای جذب سپرده‌های بانکی به بازار سرمایه کشور فراهم آورد. وی ادامه داد: اما در این بین، وجود بازارهای مختلف دیگری همچون بازار طلا، ارز، مسکن و بازارهای کالایی بسیاری که خارج از حیطه بازار سرمایه در جریان هستند سبب شده تا بسیاری از سرمایه‌گذاران به جای استفاده از سرمایه خود در جهت ایجاد رونق اقتصادی از طریق بازار سرمایه، به سایر بازارها روی آورند. مدیرعامل سرمایه‌گذاری امید افزود: یکی از مهم‌ترین کارکردهای بازار سرمایه و ابزارهای مالی قابل معامله سپر تورمی است که علاوه بر جذب منابع سرگردان در بازار و کاهش هجوم نقدینگی به بازارهای غیر مولد، ابزاری کارآمد برای حفظ قدرت خرید در مقابل تورم است. وی ادامه داد: از آن جایی که با افزایش نرخ تورم، میزان سود اسمی شرکت‌‌ها به دنبال افزایش ارزش فروش افزایش می‌یابد، به تبع آن قیمت سهام شرکت‌‌ها در تابلوی معاملات بورس نیز رشد خواهد کرد و از این طریق بخش قابل‌ توجهی از کاهش قدرت خرید از محل رشد شاخص‌‌های بازار سرمایه جبران می‌شود. حدادی افزود: گواه این موضوع نیز روند شاخص‌های بازار سرمایه در سال‌های اخیر در مقایسه با روند نرخ تورم است که نشان می‌دهد فعالان بازار سرمایه از محل سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌‌ها از تورم و کاهش قدرت خرید مصون مانده‌اند. مدیرعامل سرمایه‌گذاری امید در پاسخ به سوال که آیا می‌توان با هماهنگی بیشتر دستگاه‌های مسوول در انتظار رونق بهتر تولید بود؟ عنوان کرد: در صورت ایجاد هماهنگی کارآمد میان اقدامات بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان نهادهای متولی دو بازار پول و بازار سرمایه در کشور، می‌توان شاهد حمایت هر چه بیشتر از تولید و بخش واقعی اقتصاد از طریق بازار سرمایه بود. وی افزود: این مهم در سه سال‌ اخیر کاملا مورد توجه بوده اما در صورت همکاری هر چه بیشتر بین این دو نهاد و تعیین ساز و کارهای مناسب برای هدایت بخشی از نقدینگی به بازار سرمایه جهت حمایت از بنگاه ‌های اقتصادی و جلوگیری از انحراف این منابع به سمت سایر بازارها و همچنین تعیین زمان مناسب برای اعلام و اجرایی کردن تصمیمات اتخاذ شده می‌توان شاهد رونق اقتصادی هر چه بیشتر در کشور باشیم.

انواع دارایی در حسابداری چیست

در این مقاله اطلاعات جامعی درباره انواع دارایی در حسابداری ارائه شده است و شما در انتهای این مقاله اطلاعات کافی در مودر دارایی ثابت ، دارایی جاری ، داریی مشهود ، استهلاک پذیر، استهلاک ناپذیر و انواع دارایی در ترازنامه و مفاهیمی در این حوزه بدست خواهید آورد. اگر برای انجام امور مالی و حسابداری به دنبال مرکزی معتبر هستید میتوانید از خدمات تخصصی حسابداری و مالیاتی شرکت حسابداری آریا تهران بهره مند شوید.

تعریف دارایی

در ابتدای این مقاله تصمیم گرفتیم شما را با تعریف دارایی آشنا کنیم تا در انتهای این مقاله بتوانید مفهوم دارایی را متوجه شوید و درک گسترده تری از انواع دارایی پیدا کنید و پاسخ جامعی از دارایی چیست داشته باشید.

بر اساس استاندارد های حسابدارید تعریف دارایی عبار است از:

همه اموال و منابع اقتصادی که در معاملات اقتصادی کسب میشوند و یا به بیان ساده تر در عملیات اقتصادی و مالی یک سری منابع اقتصادی به مالکیت واحد تجاری در میاید که بر حسب فاکتور پول مورد سنجش قرار میگیرند و به آن دارایی گفته میشود.

برای مثال میتوان از پول نقد، موجودی کالا، زمین ، ساختمان، ماشین الات، اسبغاب و اثاثیه اداری و اوراق بهادار نمونه هایی از دارایی در حسابداری هستند.

دارایی به انگلیسی Asset میباشد و در واقع منابعی میباشند که دارای ارزش اقتصادی هستند. در ادامه مقاله شما را با انواع دارایی آشنا میکنیم و تعریف دارایی و بدهی را به زبان ساده به شما توضیح میدهیم.

انواع دارایی در حسابداری

برای اینکه بدانیم انواع دارایی در حسابداری چیست ابتدا لازم است با تعریف دارایی آشنا شویم.

دارایی یا Asset به منابعی اطلاق می شود که دارای ارزش اقتصادی هستند و شرکت یا افراد از آنها منفعت می برند و در آینده می توانند ایجاد درآمد کنند.

دارایی ها در ترازنامه به ثبت می رسند و ستون سمت راست ترازنامه مربوط به دارایی های شرکت و سمت چپ مختص بدهی ها است.

معرفی انواع دارایی در حسابداری

ویژگی دارایی ها در حسابداری

دارایی ها دارای سه ویژگی هستند که به تفکیک به توضیح هر کدام می پردازیم.

منبع، طبق تعریف دارایی، دارایی ها منابعی هستند که در آینده برای شرکت منفعت اقتصادی دارند.

ارزش اقتصادی، دارایی ها ارزش اقتصادی دارند، به عبارتی دیگر دارایی ها قابلیت مبادله شدن دارند و میتوانند خرید و فروش شوند.

مالکیت، دارایی ها مالکیت دارند بدین معنا که می توانند به وجه نقد یا و یا معادل های آن تبدیل شوند.

طبقه بندی انواع دارایی

اکنون می خواهیم انواع دارایی از منظر حسابداری را بررسی کنیم تا انواع دارایی در حسابداری را بشناسید. دارایی ها به طور کلی به سه روش طبقه بندی می شوند :

طبقه بندی براساس سهولت تبدیل آنها به پول

طبقه بندی براساس وجود فیزیکی و ملموس آنها

طبقه بندی براساس روش استفاده یا به عبارتی هدف از فعالیت تجاری آنها

انواع دارایی در حسابداری بر مبنای وجود فیزیکی

دارایی ها بر مبنای وجود فیزیکی به دو دسته ی مشهود (ملموس) و غیر مشهود تقسیم بندی می شوند. در این قسمت انواع دارایی ها را بر مبنای فیزکی طبقه بندی کرده ایم تا به راحتی با ویژگی های خاص هرکدام آشنا شوید.

معرفی انواع دارایی در حسابداری بر مبنای وجود فیزیکی

دارایی مشهود یا Tangible Asset

همانطور که از نام دارایی های مشهود برمی آید دارایی های مشهود دارایی هایی هستند به صورت فیزیکی قابل دیدن یا لمس کردن هستند.

دارایی های مشهود به دو دسته ی جاری و ثابت تقسیم بندی می شوند.

دارایی های ثابت مشهود مانند زمین، ساختمان ها، ماشین آلات و… که به اسم اموال نیز معرفی می شوند. این دارایی ها اغلب تضمین کننده ی بقا و قدرت شرکت را دارند.

بنابراین حفاظت از آنها یکی از اصلی ترین و مهم ترین وظایف بخش حسابداری یک شرکت است.

دارایی جاری مشهود به اقلامی مانند لیست کالاهای موجود اطلاق می شود. همچنین دارایی های ثابت مشهود خود دارای سه نوع هستند که به توضیح و توصیف هر یک می پردازیم.

دارایی استهلاک پذیر

دارایی های استهلاک پذیر دسته ای از دارایی های مشهود هستند که در طی زمان، پس از طی کردن عمر مفید خود دچار استهلاک می شوند و عمر مفید اقتصادی شان به پایان می رسد.

دارایی استهلاک ناپذیر

دارایی های استهلاک ناپذیر دسته ای از دارایی های مشهود هستند که با گذر زمان دچار استهلاک نمی شوند و در اصطلاح دارای عمر نامحدود هستند. مانند زمین

دارایی نقصان پذیر

دارایی های نقصان پذیر دسته ای از Tangible Asset هستند که قابل استخراج هستند و بر اثر استخراج تهی می شوند.

این دارایی ها پس از استخراج تبدیل به به موجودی مواد یا کالا می شوند. مانند معادن، جنگل ها و… . این دسته از دارایی های مشهود در ترازنامه با نام معادن و ذخایر قید می شوند.

طبق این دسته بندی به اهمیت طول عمر مفید اقتصادی، استفاده در روال عادی عملیات و منابع آتی قابل اندازه گیری در دارایی های ثابت مشهود پی می بریم.

دارایی نامشهود یا Intangible Asset

دارایی های نامشهود دارای ماهیت فیزیکی نیستند و قابل لمس نمی باشند.

دارایی های نامشهود در طبقه بندی دارایی های ثابت قرار می گیرند و اگرچه قابل دیدن نیستند اما سود آتی شرکت را تضمین می کنند.

از مثال های دارایی نامشهود می توان به حق ثبت اختراع، حق چاپ ، سرقفلی، برند و نام تجاری و حق رای و روش منحصر به فرد یک شرکت اشاره کرد.

این دارایی ها می توانند در بازه ی انواع ابزارهای پوشش سرمایه‌ای زمانی محدود یا به طور نامحدود در اختیار یک شرکت باشند.

اما چیزی که مبرهن است، آنها راه را برای موفقیت و مطرح بودن شرکت هموار می کنند.

انواع دارایی در حسابداری بر اساس نوع کاربرد دارایی

طبق این دسته بندی دارایی ها بر اساس عملیات های تجاری به دو دسته ی دارایی های عملیاتی و دارایی های غیر عملی تقسیم می شوند. در ادامه با ما همراه باشید تا با نوع های مختلف داریی در حسابداری بر اساس نوع کاربرد دارایی بیشتر آشنا شوید.

معرفی انواع دارایی در حسابداری بر اساس نوع کاربرد دارایی

دارایی عملیاتی

دارایی های عملیاتی در معاملات روزانه قابل استفاده هستند. در حقیقت دسته ای از دارایی ها که یک شرکت برای تولید محصولات خود و همچنین ارائه خدمات از آنها بهره می برد، دارایی های عملیاتی هستند.

به طور مثال وجه نقد، موجودی انبار و کارخانه، مانده ی حساب های بانکی، تجهیزات و… شامل این دسته از دارایی ها می شوند.

دارایی غیر عملی

پیش تر اشاره کردیم که دارایی های عملیاتی دارایی هایی هستند که در معاملات روزانه استفاده می شوند.

اما دارایی های غیر عملی در معاملات تجاری روزانه جایی ندارند و نقش خود را در برطرف سازی نیازهای آینده ایفا می کنند.

به طور مثال املاک و مستغلاتی که برای ارزش آنها توسط شرکت خریداری شده اند نمونه ای از دارایی های غیر عملی هستند.

انواع دارایی در حسابداری بر اساس قابلیت تبدیل یا همگرایی

انواع دارایی در حسابداری بر اساس قابلیت همگرایی و نقدشوندگی به دو دسته ی جاری و ثابت تقسیم بندی می شوند که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

تعریف انواع دارایی در حسابداری بر اساس قابلیت تبدیل یا همگرایی

انواع دارایی ثابت

دارایی های ثابت دارایی هایی هستند که به آسانی تبدیل به وجه نقد نمی شوند، و برای خرید و فروش آنها باید مراحل و مدت زمانی را طی کرد.

دارایی های ثابت با نام های دیگر مانند دارایی غیرجاری، بلند مدت و دارایی های سخت نیز یاد می شوند.

ارزش دارایی های ثابت به مرور کم شده و به جز زمین، دچار استهلاک می شود.

لیست دارایی ثابت

در دارایی های مشهود به دارایی های ثابت نیز اشاره کردیم و آنها را از نظر استهلاک پذیر بودن، استهلاک ناپذیری و نقصان پذیری مورد بررسی قرار دادیم؛ اکنون از دیدگاه دارایی های ثابت به بررسی آنها می پردازیم.

زمین تنها دارایی استهلاک ناپذیر است.

ساختمان می تواند، انبار، شرکت و یا محل سکونت باشد. از این دارایی برای پوششی جهت نگهداری از ماشین آلات، تجهیزات، محصولات، انجام خدمات و… استفاده می شود. بنابراین تمام فعالیت های شرکت به نوعی وابسته به ساختمان هستند.

ماشین آلات، دستگاه ها یا ابزاری هستند که با نیروی محرکه ی خود به تنهایی یا توسط محرک های دیگر در فعالیت اصلی و خط تولید شرکت دخالت دارند.

این دارایی استفاده ی خدماتی دارد، به طوریکه برای راه اندازی یا تعمیر سایر لوازم و دارایی ها بهره برداری می شوند.

این دارایی از دسته دارایی های غیر مشهود است که به شرکت حق خرید و فروش و استفاده از یک اختراع در مدت زمان معین را می دهد.

علائم تجاری یا برند ها از دارایی های غیر مشهود هستند که نشانه ی یک محصول هستند و می توانند بارِ کیفی داشته باشند.

علائم تجاری یا برند ها از دارایی های غیر مشهود هستند که نشانه ی یک محصول هستند و می توانند بارِ کیفی داشته باشند.

نحوه ثبت انواع دارایی در حسابداری

نحوه ثبت انواع دارایی در حسابداری دارایی ها و بدهی ها در ترازنامه به ثبت می رسند.

دارایی ها در سمت راست ترازنامه و بدهی ها در سمت چپ آن به ثبت می رسند. همچنین برای منظم شدن و دسترسی راحت تر معمولا بخش دارایی خود به طبقه بندی حساب ها مانند حساب های دریافتی، سود حفظ شده و… تفکیک می شود.

همچنین همانطور که میدانید دارایی خود به سه دسته تقسیم می شود و هر کدام از دسته ها شامل دو نوع هستند.

به طور مثال دسته ی وجود فیزیکی به مشهود و غیر مشهود تقسیم می شود.

حال اگر یک شرکت دارایی های غیر مشهود ندارد نیازی به ذکر آنها در ترازنامه ی مالی نیست.

در کنار ترازنامه، شرکت ها صورت حساب های سود و زیان نیز دارند که توضیح آنها در این مقال نمی گنجد.

انواع دارایی در ترازنامه

دارایی های ثابت مشهود در ترازنامه با سر فصل های دارایی های سرمایه ای، دارایی های بلند مدت، دارایی های ثابت یا اموال، ماشین آلات و تجهیزات، عنوان می شوند.

معرفی انواع دارایی در ترازنامه

انواع دارایی جاری

دارایی های ثابت دارایی هایی هستند که می توانند به آسانی تبدیل به وجه نقد شوند. این نوع از دارایی ها به نام دارایی های نقدی نیز یاد می شوند و نسبت به دارایی های ثابت از طول عمر کوتاه تری برخوردار هستند.

لیست دارایی جاری یا Current Asset

در این قسمت به لیست دارایی های جاری اشاره می کنیم:

وجه نقد اسکناس هایی است که یک شرکت در اختیار دارد و توسط آن می تواند نیازهای اساسی خود را تامین و کالا و خدمات خود را عرضه کند.

شبه نقد جایگزین وجه نقد است و به سپرده های غیردیداری و مدت دار اطلاق می شود

این دسته از سپرده ها توسط شرکت برای بهره انواع ابزارهای پوشش سرمایه‌ای برداری از سود سپرده ایجاد می شود.

موادی که در انبار شرکت تحت عنوان مواد اولیه، مواد نیمه آماده یا محصول آماده در مدت زمان مشخص نگهداری می شوند.

به اسنادی که مالک آن می تواند آن را خرید و فروش کند، اطلاق می شود.

بدهی هایی که شرکت های دیگر به شرکت دارند، از جمله دارایی های جاری است.

از دیگر دارایی های جاری می توان به طور مختصر به درآمد های حساب شده، قبض های دریافتی، هزینه های پیش پرداخت شده و… نیز اشاره کرد.

اهمیت طبقه بندی دارایی ها

اکنون که طبقه بندی دارایی ها را به طور کامل مورد بررسی قرار دادیم، اهمیت دسته بندی آنها مشخص می شود.

یک طبقه بندی درست نه تنها به نظم شرکت کمک می کند بلکه باعث پیشرفت آن نیز شده و فرصت های تازه ای برای آن ایجاد می کند.

دانستن دارایی های مشهود و نامشهود در یک کسب و کار پر ریسک به ارزیابی مقدار ریسک و توانایی پرداخت آن کمک می کند.

برای دانستن سهم درآمدهای هر دارایی و تعیین درصد سود و درآمد یک شرکت باید با دارایی های عملیاتی و غیرعملی و انواع آن به خوبی آشنا باشیم.

و در نهایت تشخیص و تمییز دارایی های جاری و ثابت از یکدیگر نقش موثری در درک سرمایه در گردش خالص شرکت دارد.

تفاوت دارایی ودارایی خالص

کل دارایی ها از جمع کل بدهی ها و حقوق صاحبان سهام به دست می آید. در حالیکه دارایی خالص به طور کلی با حقوق صاحبان سهام تقریبا یکسان و برابر است؛ و مقدار آن از تفاوت کل بدهی ها از کل دارایی به دست می آید.

کل دارایی = کل بدهی + حقوق صاحبان سهام

دارایی خالص = کل دارایی – کل بدهی

مفهوم دارایی در حقوق

در حقوق، تعریف دارایی با اموال متفاوت است و مفهوم دارایی در حقوق گسترده تر از اموال می باشد.

در نتیجه دارایی جز مثبت اموالی که متعلق به یک شخص یا شرکت است و جز منفی که شامل بدهی ها می شود را پوشش می دهد.

تعریف دارایی و بدهی

اکنون می خواهیم دارایی ها و بدهی ها را بیشتر بشناسیم. پیش از این با تعریف دارایی و انواع دارایی به طور کامل آشنا شدیم و آنها را شرح دادیم و می دانیم که دارایی در حسابداری چیست.

بدهی ها در کنار سرمایه مجموع دارایی یک شرکت را تشکیل می دهد. اما تعریف بدهی چیست؟

بدهی به طور کلی بدهی کلیه مبالغی است که شرکت متعهد شده است در یک مدت زمان مشخص آنها را بازپرداخت کند.

دارایی و بدهی چیست

انواع بدهی

بدهی ها به دو دسته ی جاری یا کوتاه مدت و غیرجاری یا بلند مدت تقسیم می شوند.

بدهی های غیرجاری یا بلند مدت

بدهی های بلند مدت به آن دسته از بدهی ها اطلاق می شود که مهلت و فرآیند پرداخت آن از یک دوره ی مالی طولانی تر است. مانند اسناد یا وام های پرداختنی بلند مدت، کمک های بلاعوض دولت به شکل دارایی بلندمدت

بدهی های جاری یا کوتاه مدت

بدهی های کوتاه مدت بدهی هایی هستند که شرکت موظف به پرداخت آنها در یک سال مالی است.

بدهی های جاری یا کوتاه مدت

بدهی های کوتاه مدت بدهی هایی هستند که شرکت موظف به پرداخت آنها در یک سال مالی است.

انواع بدهی های جاری در حسابداری

که بدهی شرکت به دیگران هستند

به چک و سفته هایی که شرکت به دیگران داده است، اطلاق می شود.

وجهی که در ازای ارائه ی کالا یا خدمات شرکت از دیگران دریافت شده است

این حساب شامل تمام واریزها و برداشت ها توسط شرکا است.

شرکت ها مبلغ بعضی از بدهی های خود را مانند مزایای پایان خدمت یا مالیات بر درآمد را برآورد می کنند که در دسته ی بدهی های جاری قرار می گیرد.

سوالات متداول

همه اموال و منابع اقتصادی که در معاملات اقتصادی کسب میشوند و یا به بیان ساده تر در عملیات اقتصادی و مالی یک سری منابع اقتصادی به مالکیت واحد تجاری در میاید که بر حسب فاکتور پول مورد سنجش قرار میگیرند و به آن دارایی گفته میشود.

در این مقاله انواع دارایی ها را به تفکیک توضیح داده ایم به طور مثال برای انواع دارایی ها میتوان به دارایی های مشهود، نامشهود، استهلاک پذیر و استهلاک ناپذیر و دارایی ثابت و غیره اشاره کرد

صندوق های سرمایه گذاری چیست؟

صندوق سرمایه گذاری یکی از فرصت های مناسب سرمایه گذاری است. خصوصا برای افرادی که از بازارهای سرمایه گذاری می ترسند. یا اطلاعات کافی در مورد بازارها ندارند و بازدهی بالاتری هم نسبت به بانک ها نیز دارند.

موفقیت و بهبود وضعیت مالی یکی از هدف هایی است که همه‌ی ما به روش های گوناگون در طول زندگی خود به دنبال آن هستیم.

برای موفقیت در حوزه مالی و رسیدن به استقلال مالی نیاز است. تا با انواع روش های سرمایه گذاری تا حدودی آشنا شویم. تا بتوانیم ارزش پول خود را در مقابل تورم حفظ کنیم. چرا که سرمایه گذاری یکی از راه هایی است که می توانیم از طریق آن ارزش دارایی های خود را حفظ و آن ها را بیشتر کنیم.

به قول رابرت کیوساکی: پس انداز شما را نابود و سرمایه گذاری شما را ثروتمند می کند.

حال این سرمایه گذاری روش های گوناگون دارد. یکی ازآن ها سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس یعنی معامله گری به کمک صندوق های سرمایه گذاری است.

صندوق سرمایه گذاری (Investment funds) چیست؟

امروزه تعداد زیادی از افراد به دلایل گوناگون مانند نداشتن وقت یا نداشتن اطلاعات گزینه‌ای که برای پس انداز پول خود انتخاب می کنند بانک است. در نتیجه فرصت های زیادی را از دست می دهند.

صندوق سرمایه گذاری (Investment funds) نهادی مالی است که به منظور مدیریت حرفه‌ای سرمایه انواع ابزارهای پوشش سرمایه‌ای افراد، با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار، تشکیل شده و تحت نظارت آن سازمان فعالیت می‌نماید. صندوق‌ های سرمایه گذاری با جمع آوری وجوه سرمایه‌ گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص، تلاش می‌کند این امکان را برای سرمایه‌ گذاران فراهم ‌کند. تا با دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مالی سرمایه‌ گذاری نموده و از مزایای آن بهره‌مند شوند.

مزایای سرمایه گذاری در صندوق ها

۱- مدیریت حرفه ای دارایی ها: مهم‌ترین مزیت، مدیریت حرفه ای سرمایه هاست. سرمایه گذاران به این دلیل در صندوق ها سرمایه گذاری می کنند که معمولا زمان و یا علم کافی را برای سرمایه گذاری ندارند. اینکار را به صندوق ها می سپارند که دارای تیم های حرفه ای هستند.

۲- کاهش ریسک سرمایه گذاری: براساس قوانین سازمان بورس، صندوق ها ملزم به تشکیل سبدی متنوع از دارائی های نقدی و اوراق بهادار هستند. بخشی از این دارایی ها شامل دارایی های با درآمد ثابت همچون سپرده های بانکی و اوراق مشارکت می شود. در این حالت، ریسک سرمایه گذاری را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهد.

۳- نظارت و شفافیت اطلاعاتی: صندوق سرمایه گذاری در بازه های زمانی مشخصی توسط سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می‌گیرند و تمامی فعالیت های آنان به صورت شفاف اطلاع رسانی می‌شوند.

۴- نقد شوندگی بالا: سرمایه گذاری در صندوق این امکان را به شما می دهد خیلی زود پول خود را نقد کنید. شما برای فروش واحدهای سرمایه گذاری خود با هیچ مشکلی مواجه نمی شوید.

انواع صندوق سرمایه گذاری

یکی از ویژگی های صندوق های سرمایه گذاری متنوع بودن آن‌هاست. یعنی شما باتوجه به میزان ریسک پذیری خود می‌توانید در صندوق های مختلف سرمایه گذاری کنید. در ادامه با انواع صندوق ها آشنا خواهیم شد.

۱- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

صندوق های با درآمد ثابت، بین ۷۰ تا ۹۰ درصد از دارایی خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می نمایند. باقیمانده دارایی نیز به اختیار مدیر (تا سقف ده درصد) در بورس سرمایه گذاری می‌شود.

این نوع برای افرادی مناسب است که ریسک پذیر نیستند. چرا که بیشتر سرمایه آن در دارایی با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود. همچنین قابلیت نقد شوندگی بالایی دارند و بازدهی بالاتری از بانک ها نیز دارند.

صندوق های امین یکم، پیروزان و… از این نوع هستند که بصورت تضمین شده سالانه سودی بالاتر از ۱۸ درصد (بین ۲۰ تا ۲۴ درصد) می‌دهند.

۲- صندوق سرمایه گذاری در سهام

صندوق های سرمایه گذاری در سهام، حداقل ۷۰ درصد از دارایی های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. سی درصد باقیمانده نیز به اختیار مدیر، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود.

بخش زیادی از دارایی های این صندوق ها در بورس سرمایه گذاری می‌شود. ریسک آن نسبت به صندوق های با درآمد ثابت بیشتر و سود تضمین شده ندارند.

این صندوق ها بیشتر مناسب افرادی هستند که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند. اما فرصت و یا اطلاعات کافی برای این کار را ندارند. با سرمایه گذاری در این نوع صندوق ها سرمایه شما توسط یک تیم تحلیلگر با مدیریت حرفه ای و آشنا به مسائل مالی، در بورس سرمایه گذاری می‌شود. به همین دلیل ریسک بیشتری نیز دارند.

این صندوق ها، هم قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند. و دارای بازده بالاتری نسبت به صندوق های بادرآمد ثابت نیز هستند.

صندوق های سهام بزرگ کاردان و ارزش کاوان آینده از این نوع هستند.

۳- صندوق سرمایه گذاری مختلط

صندوق سرمایه گذاری مختلط، حداکثر ۶۰ درصد از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰ درصد از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده های بانکی سرمایه گذاری می شود. بطور کلی می‌توان گفت از نظر سطح ریسک بین ۲ نوع صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری در سهام قرار می‌گیرند.

سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مختلط به افراد با سطح ریسک متوسط توصیه می‌شود. چون بیش از نیمی از دارایی آن در سهام سرمایه گذاری می‌شود. این صندوق ها هم نقد شوندگی بالایی دارند.

صندوق های گنجینه مهر و ارمغان یکم ملل از این نوع هستند.

۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

فعالیت اصلی صندوق های قابل معامله ETF، سرمایه گذاری در اوراق است. می‌توان گفت مهم‌ترین ویژگی آن قابل معامله بودن آن در بازار سرمایه است.

به این صورت که معامله واحدهای این نوع از صندوق ها به شیوه معاملات سهام عادی در سامانه معاملاتی بازار فرابورس ایران انجام می‌شود. صندوق های قابل معامله ETF می‌توانند از هرکدام از ۳ نوع صندوق ها که گفتیم باشند.

ریسک متفاوتی که صندوق ETF نسبت به سایر موارد گفته شده دارند، این است که واحد های سرمایه گذاری آن‌ها در بورس خرید و فروش می شوند. پس عرضه و تقاضای بازار و شرایط بورس نیز می‌تواند بر قیمت آن‌ها تاثیرگذار باشد. همچنین خرید و فروش این صندوق ها از طریق بورس می تواند به نقد شوندگی بیشتر آنها کمک کند.

صندوق بادرآمد ثابت کمند و تصمیم از نوع صندوق های قابل معامله ETF هستند.

مقایسه صندوق های سرمایه گذاری

اکثر این صندوق ها یک سایت مخصوص به خود دارند. شما در سایت می توانید اطلاعاتی از قبیل قیمت صدور، قیمت ابطال، تعداد واحدهای دراختیار سرمایه گذاران، مدیران و همچنین اساسنامه و امیدنامه صندوق را ببینید.

قیمت صدور: یعنی قیمتی که شما اگر بخواهید صندوق را خریداری نمایید، باید بپردازید.

قیمت ابطال: یعنی قیمتی که اگر بخواهید یک واحد سرمایه گذاری صندوق را به فروش برسانید، بدست می آورید. این قیمت ها معمولا نزدیک به NAV صندوق می‌باشند.

برای مقایسه صندوق ها می توانید از سایت شرکت فناوری مدیریت بورس تهران استفاده نمایید. آدرس این سایت www.fipiran.com است. و اطلاعات مختلفی از صندوق ها و بازدهی آن ها به شما می‌دهد.

نتیجه گیری

به عنوان نکته آخر اگر هنوز وارد بازار بورس نشده‌اید و آموزش های لازم را ندیده اید، توصیه می‌کنیم عجله نکنید. با گشت و گذار در سایت کالج تی بورس و مطالعه مقاله های آموزش بورس در حوزه تحلیل بنیادی ، تحلیل تکنیکال و رفتارشناسی سهام به اطلاعات لازم در این حوزه برسید. تا زمان آشنایی کامل با بازار بورس می‌توانید با توجه به ریسک پذیری خود یکی از صندوق هایی که در این مقاله بررسی کردیم را انتخاب کنید و معاملاتتان را در صندوق های سرمایه گذاری شروع کنید.

همه چیز در مورد ابزار یا قرارداد مشتقه

امروزه کاربرد ابزار مشتقه دیگر آنقدر فراوان شده است که تصور اینکه در بازارهای جهانی حضور داشته باشید، حال چه به عنوان یک بازرگان و یا چه عنوان یک معامله گر و با قراردادهای مشتقه آشنا نباشید سخت است و الزامی است که انواع ابزار مشتقه مانند قرارداد آتی قرارداد فوروارد یا پیمان و سواپ و قرارداد آپشن آشنا باشید. در حقیقت رمز موفقیت شما در بازارهای مالی آشنایی با همین مفاهیم پایه ای بازار است.

تعریف ابزار مشتقه

شاید بارها اسم ابزار مشتقه یا اوراق مشتقه را شنیده باشید.اما این بار اسم مشتق که می آید یاد ریاضی دبیرستان و دانشگاه نیوفتید چرا که این اسم هیچ ارتباطی به مشتق و انتگرال ندارد.ابزار مشتقه،به قراردادی گفته می شود که بر اساس یک پایه دارایی مشخص تعریف شده و قابل معامله باشد حال این پایه دارایی ثابت می تواند یک کالا مثل نفت و طلا و نفره باشد و یا یک شاخص گروهی از سهام و اوراق قرضه و یا حتی ارز کشورها باشد.به طور خلاصه در اینجا معنی کلمه مشتق یعنی برگرفته شده از یک دارایی که قابل ترید و معامله باشد.

یک تصور رایج در مورد ابزار مشتقه وجود دارد و آن این است که ابزار مشتقه دارایی محسوب می شوند و دارای ارزش هستند که این تصور غلط می باشد. چرا که ارزش اوراق مشتقه وابسته به ارزش اوراق بهادار،کالا،شاخص و یا ارز است و خود به طور مستقل دارای ارزش نیستند

دو مثال خاص برای اوراق مشتقه

• ابزار مشتقه در خدمت آب و هوا

برای بیساری از شرکت ها، تغییر آب و هوا می تواند ضررهای خیلی بزرگی به سود آوری آن ها بزند.اگر Hب و هوا نامساعد شود می تواند منجر به زیان و یا حتی سود یک شرکت شود.برای مثال برای یک شرکت سرمایه گذاری در محصولات کشاورزی تغییر آب و هوا و سرد شدن هوا در فرودین که معمولا زمان شکوفه کردن درختان است می تواند منجر به از دست رفتن شکوفه ها و ضرر سنگین به شرکت شود.در این نوع از اوراق مشتقه شرکت می تواند ریسک این اتفاقات که از قبل تا حدودی قابل پیش بینی نیست را مدیریت کند.یک شرکت سرمایه گذار در رویدادهای ورزشی می تواند از اوراق مشتقه برای پوشش ریسک خود استقاده کند چرا که، اگر در روز مسابقه باران ببارد بلیط های کمتری به فروش می رسد و شرکت ضرر سنگینی می کند.

• ابزار مشتقه و نرخ برابری یورو به دلار

فرض کنید یک سرمایه گذار اروپایی بخواهد از طریق یک کارگزار سهام یک شرکت آمریکایی را برحسب دلار است بخرد.اگر این سرمایه گذار مدتی این سهم را نگه داری کند در خطر تغییر نرخ ارز(تغییر ارزش یورو در برابر دلار) است.اگر در این حین ارزش یورو افزایش پیدا کند سود حاصل از فروش سهام شرکت آمریکایی به دلار و تبدیل آن به یورو می تواند گاهی اوقات حتی منجر به ضرر سرمایه گذار هم بشود راه حل چیست؟در اینجا سرمایه گذار همزمان به خرید سهام شرکت آمریکایی می تواند از یک قرارداد آتی ارز و یا سوآپ ارزی استفاده کند تا دیگر نگران تغییر نرخ ارز نشود.

معایا و مزایای ابزار مشتقه در چیست؟

هر ابزاری در دنیای واقعی می تواند معایا و مزایای خاص خودش را داشته باشد ابزار مشتقه هم از این قاعده مستثنا نیست و می تواند مثل یک شمشیر دولبه باشد.در اینجا معایب و مزایا را برایتان مشخص می کنیم

مزایای ابزار مشتقه در بازارهای جهانی

• نقد شوندگی بالا

در بازار اوراق مشتقه نسبت به بازار نقدی معاملات سرعت و قدرت نقد شوندگی بالاتری دارند.این به معنا است که شما می توانید به راحتی کالا و یا اوراق بهادار خود را به پول نقد تبدیل کنید.در بازار معاملات روزز دنیا از نظر حجم معاملات می توان گفت روز به روز استقبال از اوراق مشتقه بیشتر می شود چرا که هزینه تامین مالی(به خاطر استفاده از مارجین) کمتر شده و ریسک ورود به بازار هم کمتر می شود.

وجود اهرم در معاملات مشتقه،آن ها را جذاب کرده است.این که شما در معاملات لازم نیست تمام پول آن را پرداخت کنید می تواند به شما کمک کند در معاملات خود از حجم بیشتری استفاده کنید که در صورت درستی تحلیل سود بیشتری عاید شما می شود.البته اهرم مثل یک شمشیر دولبه است چرا استفاده نادرست از آن می تواند منجر به از دست رفتن سرمایه شما شود.

در قراردادهای آتی به طور مفصل به این موضوع همراه با مثال اشاره شد که یکی از بازیگران اصلی در اوراق مشتقه به ویژه قراردادهای آتی تولید کنندگان و مصرف کنندگان هستند که از ابزار مستقه برای پوشش ریسک مانند ریسک نوسانات قیمت استفاده می کنند.