تعادل ریسک و بازده در سرمایه گذاری: حقایقی که کمتر کسی به شما خواهد گفت!
خانه > مقالات آموزشی > سرمایه‌گذاری و معامله‌گری > تعادل ریسک و بازده در سرمایه گذاری: حقایقی که کمتر کسی به شما خواهد گفت!
تعادل ریسک و بازده در سرمایه گذاری چیست؟
تعادل ریسک و بازده در سرمایه گذاری را می‌توان به‌سادگی و تنها با انجام “آزمون توانایی خواب راحت در شب” سنجید. درحالی‌که بسیاری از افراد هنوز سر خود را بر روی بالش نگذاشته به خواب فرو می‌روند، افراد بسیار زیادی نیز هستند که به‌دشواری خوابشان میبرد. سرمایه گذاران بورسی بیشتر در دسته دوم جای دارند تا در دسته اول و علت آن نیز عمدتاً در عدم تعادل بین ریسک و بازده آنها قابل‌مشاهده است.
درحالی‌که بعضی از مردم حاضرند تا بدون ترس و واهمه به دریای متلاطم بورس شیرجه بزنند، اما افرادی هم از اینکه بدون رعایت نکات ایمنی از نردبان بورس بالا بروند، وحشت دارند. تصمیم درباره اینکه چه مقدار ریسک تحمل کنید و در قبال آنچه مقدار سود به دست آورید و خیالتان از سرمایه گذاری‌تان راحت باشد، تصمیم بسیار مهمی است.
اما تعریف ریسک چیست؟
فرهنگ لغت سرمایه گذاری واژه ریسک را اینطور تعریف کرده است: احتمال آنکه بازده واقعی یک سرمایه گذاری ازآنچه قبلاً پیش‌بینی شده است، متفاوت باشد. ازنظر فنی و آماری، این معیار از طریق محاسبه انحراف معیار بازده سرمایه گذاری اندازه‌گیری میشود؛ اما ریسک به زبان ساده و قابل‌فهم یعنی شما علیرغم اینکه پیش‌بینی می‌کنید سود خوبی از خرید سهم شرکت موردنظر خود به دست خواهید آورد، ولی این امکان نیز وجود دارد که بخشی یا حتی همه سرمایه گذاری اولیه خود در سهام شرکت را از دست بدهید.
نکته بسیار مهمی که در ارتباط با ریسک وجود دارید، میزان سود (بازدهی) است که در قبال آن به دست خواهید آورید. وقتی شما پول خود را در حساب های کوتاه‌مدت بانکی قرار می‌دهید، ریسک شما تقریباً صفر است و در قبال آن سود سالیانه کمتر از ۱۰ درصد به دست می‌آورید. حالا تصور کنید پول خود را در بورس سرمایه گذاری کنید. در این بازار هیچ تضمینی برای حفظ اصل و سود سرمایه شما وجود ندارد. پس ریسک بیشتری نسبت به بانک خواهید داشت، اما ممکن است همان سود چند درصدی حساب های بانکی را ظرف مدت سه روز به دست آورید نه یک سال!
رابطه ریسک و بازده در سرمایه گذاری به چه معناست؟
رابطه ریسک و بازده در سرمایه گذاری به ما می‌گوید که ریسک کمتر با بازده بالقوه پایین‌تر همراه است و برعکس ریسک بیشتر با بازده های بالاتر مربوط میشود.
حال تعادل ریسک و بازده معرف توازن بین پذیرش کمترین ریسک و به دست آوردن بیشترین بازده ممکن است. این تعادل به‌صورت گرافیکی در نمودار زیر نشان داده شده است. در این نمودار، انحراف معیار بالاتر به معنی ریسک بیشتر و امکان بازده بیشتر است.
نکته مهمی که باید آن را به خاطر بسپارید یک تصور غلط رایج است که عنوان میکند ریسک بیشتر برابر بازده بیشتر است. درحالی‌که تعادل ریسک و بازده در سرمایه گذاری به شما می‌گوید افرادی که ریسک بالاتری را می‌پذیرند، احتمالاً بازده بیشتری نیز کسب می‌کنند، اما هیچ تضمینی برای آن وجود نخواهد داشت. توجه داشته باشید که درست همانطور که ریسک بالاتر به معنی احتمال بازده بیشتر است، معنی احتمال ضرر بیشتر هم دارد.
اما چطور ریسک و بازده در سرمایه گذاری را باهم مقایسه کنیم؟
برای مقایسه باید محاسبات ساده‌ای را انجام دهیم. برای این کار ما به نرخ بازده بدون ریسک احتیاج داریم که می‌توانیم از نرخ بهره بانکی استفاده کنیم، چون شانس شما برای از دست دادن پس‌اندازتان در بانک تقریباً صفر است. اگر نرخ سود فعلی ۷ درصد باشد، این یعنی، تقریباً بدون هیچ ریسکی می‌توانیم سالیانه ۷ درصد روی پولمان درآمد داشته باشیم.
سؤالی که در اینجا به وجود می‌آید این است که چه کسی سود ۷ درصد می‌خواهد، وقتی صندوق های سرمایه گذاری بورسی طبق آمار مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران به‌طور میانگین سود ۲۵ درصد را در سال گزارش کرده‌اند؟
پاسخ آن است که حتی سرمایه گذاری در صندوق ها هم بدون ریسک نیست. بازده صندوق های بورسی هرسال ۲۵ درصد نیست، بلکه یک سال ممکن است ۱۰ درصد و سال بعد ۲۵ درصد و همین‌طور در نوسان باشد. پس شاید این نوسانات بازده برای شما موردقبول نباشد و ترجیح دهید نرخ ثابتی را به دست آورید. سرمایه گذاران معمولاً هزینه بازگشت صرف ریسک خود را محاسبه می‌کنند و بعد تصمیم می‌گیرند. هزینه بازگشت صرف ریسک در این مورد ۱۸ درصد بوده که رقم نسبتاً چشم‌گیری است. (۷%-۲۵%)
چه سطحی از ریسک برای شما مناسب است؟
تعیین اینکه چه سطحی از ریسک برایتان مناسب است، سؤال آسانی برای پاسخ دادن نیست. پذیرش و تحمل بازدهی سرمایه را بالا میبرد ریسک از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. تصمیمات شما در مورد اهداف و برنامه‌های آتی خود، میزان درآمد ماهیانه و سالیانه و موقعیت شخصی و شغلی شما در میزان ریسک پذیری شما تأثیر بسیاری خواهد داشت. در اقتصادهای پیشرو، معمولاً قبل از هر نوع مشاوره مالی به افراد، آزمون‌هایی از آنها گرفته میشود تا میزان ریسک پذیری و ریسک گریزی آنها مشخص شود.
سپس افراد ریسک پذیر به سمت بازارهایی نظیر بورس، ارز و طلا هدایت می‌شوند و افراد ریسک گریز به سمت سرمایه گذاری در صندوق ها، سهام شرکت‌های بزرگ و همین‌طور اوراق قرضه معتبر می‌روند.
در ایران هنوز این آزمون‌های مقدماتی چندان جدی گرفته نمی‌شوند و معمولاً مشاوران برای همه یک نسخه و آن‌هم سرمایه گذاری در بورس را می‌پیچند. به همین دلیل شما باید بدانید که بورس جای مناسبی برای سرمایه گذاری کوتاه‌مدت نیست. چون در کوتاه‌مدت قیمت‌ها به‌صورت غیرعقلانی بالا و پایین می‌روند و مدام نوسان دارند. اگر می‌خواهید پول خود را برای یک سال در جای مطمئنی سرمایه گذاری کنید، بهتر است به بانک مراجعه کرده و در سپرده‌های کوتاه‌مدت یک‌ساله سرمایه بازدهی سرمایه را بالا میبرد بازدهی سرمایه را بالا میبرد گذاری کنید.
(پایان درس اول دوره آموزشی آشنایی با مفاهیم مالی)
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
افزایش نرخ بهره چه پیامی برای بازارهای مالی دارد؟/ چشم‌انداز طلا تیره و تار است؟
تورم افسارگسیخته در بزرگترین اقتصاد دنیا منجر به افزایش دوباره نرخ بهره شد؛ اقدامی که بازارهای مالی را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.
نگارعلی_ بانک مرکزی ایالات متحده یک افزایش غیرمعمول بزرگ دیگر نرخ بهره را در حالی اعلام کرد که در تلاش برای مهار افزایش قیمت ها در بزرگترین اقتصاد جهان است.
فدرال رزرو اعلام کرد که نرخ بهره خود را ۰.۷۵ درصد افزایش می دهد و محدوده ۲.۲۵٪ تا ۲.۵٪ را هدف قرار می دهد.
این بانک از ماه مارس هزینه های استقراض را افزایش داده است تا بتواند اقتصاد را منقبض کند و تورم قیمت ها را کاهش دهد.
اما نگرانی ها در این خصوص که این اقدامات آمریکا را وارد رکود خواهد کرد نیز شدت گرفته است.
بسیاری انتظار دارند که ارقام رسمی این هفته نشان دهد که اقتصاد ایالات متحده برای دومین سه ماهه متوالی کوچک شده است.
افزایش نرخ بهره چگونه با تورم مبارزه می کند؟
نرخ های بهره بالاتر با افزایش هزینه استقراض و تشویق مردم و کسب و کارها به استقراض کمتر به کاهش حجم پول در گردش و در دست مردم کمک میکند و از طرفی تقاضا مصرف‌کننده را کنترل میکند و مانعی در برابر رشد افسارگسیخته قیمت‌ها است با این وجود احتمال وقوع رکود اقتصادی را بالا میبرد.
اما افزایش نرخ بهره تنها به ایالات متحده آمریکا محدود نمی‌شود و کشورها در برابر تورم افسارگسیخته سیاست مشابهی را اتخاذ کرده‌اند؛ در اوایل ماه جاری، بانک مرکزی اروپا افزایش غیرمنتظره نرخ بهره را اعلام کرد که برای اولین بار در ۱۱ سال گذشته بود. بانک انگلستان از دسامبر نرخ بهره را افزایش داده است و ده ها کشور دیگر نیز اقدامات مشابهی را انجام داده اند.
صعود نرخ بهره و سقوط قیمت طلا
بسیاری از سرمایه گذاران و تحلیلگران بازار بر این باورند که، از آنجایی که افزایش نرخ بهره، اوراق قرضه و سایر سرمایه گذاری های با درآمد ثابت را جذاب تر می کند، پول به سمت سرمایه گذاری های با بازده بالاتر مانند اوراق قرضه می‌رود و از بازار طلا خارج میشود؛ بنابراین، هنگامی که فدرال رزرو نرخ بهره معیار خود را افزایش می دهد، ضعف در طلا را به دنبال خواهد داشت.
با این حال شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد همبستگی طلا و نرخ بهره فدرال رزرو مطلق است؛ رابطه بین قیمت طلا و نرخ بهره نامطمئن و ناپایدار است، زیرا طلا در بازارهای جهانی تحت تأثیر نیروهای بسیار فراتر از دسترس فدرال رزرو معامله می شود.
بررسی قیمت‌ها در بازار جهانی طلا حاکی از آن است که ارزش این فلز گران‌بها از زمانی که فدرال رزرو در سال ۲۰۲۱ برای اولین بار از سال ۲۰۱۸ نرخ بهره را بالا برد، کاهش پیدا کرده است و از هزار و ۸۵۰ دلار امروز به هزار و ۷۶۵ دلار و ۳۲ سنت رسیده است.
بازار رمزارز به کدام سو می‌رود؟
در حالی که داده های تاریخی به وضوح نشان نمی دهد که بازارها در آینده چه واکنشی نشان خواهند داد، به ویژه در بازار بی ثبات و غیرقابل پیش بینی کریپتو، کارشناسان تا حد زیادی موافق هستند که سرمایه گذاران باید منتظر نوسانات جدید در این هفته پس از اعلام افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو باشند.
احساسات در بازار کریپتو برای شروع هفته کمی نزولی به نظر می رسید، اگرچه قیمت کریپتو بلافاصله پس از اعلام افزایش نرخ بهره افزایش یافت؛ بیت کوین از بعدازظهر پنجشنبه بالای ۲۳۰۰۰ دلار و اتریوم بالای ۱۷۰۰ دلار معامله می شود که هر دو بیش از ۱۰ درصد گران شدند و روند صعودی را تا امروز ادامه دادند به طوری که بیت کوین در حال حاضر به قیمت ۲۴ هزار و ۸۴ دلار رسیده است و اتریوم نیز به قیمت هزار و ۷۲۴ دلار رسیده است.
با این حال افزایش نرخ بهره برای بازار رمزارز مثبت نخواهد بود؛ دارایی‌های پرریسکی مانند سهام و کریپتو از ابتدای سال ۲۰۲۲ به شدت با یکدیگر مرتبط بوده‌اند. هر دوی آنها به طور هماهنگ حرکت می‌کنند زیرا سرمایه‌گذاران در واکنش به افزایش نرخ‌های بهره، تورم فزاینده و رکود بالقوه در این بازارها به طور مشابه رفتار می‌کنند. اگر بازار سهام به دلیل افزایش نرخ بهره در این هفته کاهش یابد، احتمالاً بازار کریپتو نیز سقوط خواهد کرد و بالعکس.
افزایش نرخ بهره فدرال رزرو در ماه ژوئن یکی از بسیار عواملی بود که به ویژه بازار ارزهای دیجیتال را تکان داد، بازاری که در حال حاضر در حالت "زمستان کریپتو" قرار دارد و ارزهای دیجیتال در کف قیمتی خود هستند. بیت کوین و اتریوم از زمان اوج روند صعودی سال گذشته بیش از ۷۰ درصد سقوط کردند.
در هر صورت، این یادآوری برای سرمایه گذاران است که دارایی های کریپتو با ریسک و نوسانات بیشتری همراه هستند، به خصوص در زمان عدم اطمینان اقتصادی و سیاسی.
با توجه به سابقه نوسانات کریپتو، قیمت‌ها به همان اندازه احتمال دارد که به روند صعودی خود ادامه دهند و یا کاهش پیدا کنند و پیش‌بینی قطعی اینکه آنها در کجا قرار خواهند گرفت، بسیار دشوار است.
نرخ‌های بهره بالاتر چگونه بازار سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهند؟
در بازار سهام، نرخ‌های بالاتر می‌تواند سرمایه‌گذاران را برای فروش دارایی‌ها و کسب سود تشویق کند، به‌ویژه در زمان‌هایی مانند اکنون که برای سالیان متوالی بازدهی سهام دو رقمی بوده است؛ تصمیمات سرمایه گذاران مانند این می‌تواند قیمت سهام را کاهش دهد.
علاوه بر این، اگر نرخ بهره به اندازه کافی بالا رود، دیگر ابزارهای پس انداز مانند حساب های پس انداز با بازده بالا یا گواهی سپرده ممکن است برای برخی از سرمایه گذاران محافظه کار جذاب تر به نظر برسند.
ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
زمانی که در مورد سرمایه‌گذاری و راههای آن صحبت میکنیم٬ یکی از اولین مسائلی که در ذهن شما تداعی میشود میزان ریسک این برنامه‌ها است. در این زمینه اتفاقا حق با شما است.
شاید بپرسید چرا؟ پاسخ این است که اگر قبل از هر تصمیمی جوانب مختلف آن را در نظر بگیرید احتمالا با گذر زمان اصطکاک کمتری متوجه سرمایه شما خواهد شد. دلیل دیگری که در مورد اهمیت این مسئله می‌توان بیان کرد این است که هرچه بیشتر در مورد احتمالات مختلف بدانیم در زمان مواجهه با آنها اقدامات بهتری در پیش خواهیم گرفت.
اگر بخواهیم در مورد ریسک صحبت کنیم در ابتدا باید بدانید که هر نوعی از سرمایه‌گذاری بازدهی سرمایه را بالا میبرد شامل درجه‌های مختلفی از ریسک میشود. سرمایه‌گذاری در بورس٬ انواع اوراق قرضه٬ صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های قابل معامله در بورس٬ همگی این قابلیت را دارند که ارزش خود را از دست بدهند. حتی ممکن است در صورتی که شرایط بازار نامساعد شود٬ این دارایی‌ها تمام ارزش خود را از دست دهند.
ریسک از دست دادن دارایی‌ها حتی می‌تواند شامل سرمایه‌گذاری‌های محافظه‌کارانه و بیمه هم باشد. چرا که ممکن است در طول زمان به اندازه کافی درآمد نداشته باشند تا با افزایش هزینه‌های ناشی از تورم همگام شوند. به هرحال بهتر است در مورد ریسک بیشتر بدانیم و در مرحله اول باید بتوانیم آن را تعریف کنیم
ریسک چیست؟
با شروع فرایند سرمایه‌گذاری٬ ریسک هم به دنبال آن خواهد آمد. به زبان ساده‌تر ریسک هرگونه عدم اطمینان است که سرمایه‌گذاری شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ریسک می‌تواند بر رفاه مالی شما تاثیر منفی بگذارد.
به عنوان مثال ممکن است ارزش سرمایه شما به دلیل شرایط بازار (همان ریسک‌های بازاری که در آن فعال هستید) افزایش یا کاهش یابد.
در مثالی دیگر می‌توان گفت که تصمیمات سازمانی مانند گسترش حوزه‌های کاری جدید یا ادغام با شرکت‌های دیگر می‌تواند بر ریسک سرمایه‌گذاری شما را در آن سازمان تاثیر بگذارد و ارزش آن را افزایش یا کاهش دهد.
اگر صاحب یک سرمایه‌گذاری بین‌المللی هستید٬ رویداد‌های داخل کشورهای مشترک در سرمایه‌گذاری می‌تواند روی آن تاثیرگذار باشد. ریسک‌های سیاسی و ریسک‌های ارزی در این مثال می‌تواند بر سرمایه شما اثر بگذارد.
انواع دیگری نیز از ریسک وجود دارد. برای مثال اینکه سرمایه‌گذاری خود را چقدر آسان یا چقدر سخت می‌تواندی به پول نقد تبدیل کنید٬ ریسک نقدینگی نامیده میشود. یکی دیگر از عوامل ریسک این است دارایی خود را در چند سبد سرمایه‌گذاری کرده‌اید.
واضح است اگر همه دارایی‌تان در یک واحد سهام سرمایه‌گذاری کنید٬ در صورت کاهش ارزش آن سهام ضرر بزرگتری شامل حالتان خواهد شد و ریسک بیشتری می‌کنید. اما باز هم اگر بخواهید بک تعریف به خصوص از ریسک داشته باشید٬ به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم ریسک احتمال وقوع یک نتیجه مالی منفی است که برای شما از اهمیت بالایی برخوردار است.
چند مفهوم کلیدی در مورد ریسک
چندین مفهوم کلیدی وجود دارد که بهتر است در مورد ریسک‌های سرمایه‌گذاری درک کنید.
سطح ریسک مرتبط با یک سرمایه‌گذاری یا طبقه دارایی خاص معمولا با سطح بازدهی که سرمایه‌گذاری ممکن است در آینده به دست آورد٬ ارتباط مستقیم دارد. اما آیا منطق خاصی برای توضیح این مسئله وجود دارد؟ بله!
منطق پشت ارتباط این است که آن دسته از سرمایه‌گذاران که تمایل به پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری‌های پرخطر دارند و به صورت بالقوه سرمایه خود را از دست می‌دهند٬ باید برای رسسک خود پاداش دریافت کنند.
در زمینه سرمایه‌گذاری٬ پاداش‌ها امکان بازدهی را بالا میبرد. در بین انواع مختلف سرمایه‌گذاری٬ سرمایه‌گذاری‌های سهامی بالاترین بازدهی را در بلندمدت داشته اند. پس از آن اوراق قرضه شرکتی٬ اوراق خزانه و معادل‌های نقدی و برنامه‌های پس‌انداز بانکی هستند.
در مقابل این بازدهی‌های نسبتا بالا همیشه ریسک‌های بیشتر وجود دارد. یعنی سهام به عنوان یکی از طبقات دارایی ریسک بیشتری از دیگر انواع سرمایه‌گذاری‌های یاد شده دارد. در این جا سود بیشتر برنامه‌های سرمایه‌گذاری سهامی به عنوان پاداشی در مقابل ریسک بالای آن در نظر گرفته میشود.
- فراموش نکنید که استثنا بسیار زیاد است
اگرچه سهام در طول تاریخ بازدهی بالاتری نسبت به اوراق قرضه و سرمایه‌گذاری‌های نقدی داشته است (البته در سطح بالاتری از ریسک)٬ اما همیشه اینطور نیست که سهام نسبت به اوراق قرضه عملکرد بهتری داشته است. همه این انواع سرمایه‌گذاری که پیش تر در مورد آنها صحبت کردیم دارای ریسک هستند اما بازدهی و سطح ریسک هر نوع به شرایط بازار٬ شرایط اقتصادی و نحوه به کارگیری سرمایه‌گذاری‌ها وابسته است و می‌تواند نتایج متفاوتی را رقم بزند.
بنابراین بهتر است قبل از سرمایه‌گذاری بدانید که ریسک فقط به نوع سرمایه‌گذاری انتخابی شما وابسته نیست. متغیرهای بسیاری در ریسک سرمایه‌گذاری شما دخیل هستند.
- میانگین‌ها و نوسانات
شاید بپرسید از چه راهی می‌توانیم در مورد ریسک بهتر تصمیم‌گیری کنیم؟ در پاسخ این سوال می‌توان گفت که میانگین وضعیت دارایی در دوره‌های زمانی سابق می‌تواند راهنمای خوبی در مورد میزان ریسک آن باشد. با بررسی میانگین‌ها تا حدودی می‌توانید بررسی کنید که این مسیر برای اهداف و شرایط شخصی شما مناسب است یا خیر.
با این حال باز هم اگر یک سبد سهامی متنوع و گسترده را برای طولانی مدت در اختیار داشته باشید٬ هیچ تضمینی وجود ندارد که نرخ بازدهی این سبد با میانگین بازدهی سرمایه را بالا میبرد دوره‌های زمانی قبل شباهت داشته باشد.
اگر بخواهیم یک عامل تعیین‌کننده دیگر برای بازگشت سرمایه به شما معرفی کنیم٬ می‌توان به زمان درست خرید یا فروش سهام اشاره کرد. در این مورد حتما شما هم مثل «کم بخر و گران بفروش» را شنیده‌اید. اما خوب است بدانید که بسیاری از سرمایه‌گذاران دقیقا برعکس این مثل عمل می‌کنند.
حتی ممکن است با کاهش قیمت یک سهم واحد دو سهامدار به میزان متفاوتی ضرر کنند. می‌پرسید چطور؟ اگر نفر A یک سهام یا سهامی از یک صندوق سرمایه‌گذاری را زمانی که بازار گرم است و قیمت بالایی دارد بخرد٬ در زمان کاهش قیمت (که به هر علتی ممکن است اتفاق بیفتد) در مقایسه با نفر B که همان سهم را با قیمت پایین‌تر خریده‌است ضرر بیشتری را متحمل خواهد شد.
در این وضعیت میانگین بازدهی سالیانه برای نفر A کمتر از بازدهی نفر B خواهد بود و بهبودی او نیازمند زمان بیشتری است.
- زمان می‌تواند مانند یک شمشیر دو لبه عمل کند.
گذر زمان در سرمایه‌گذاری می‌تواند به نفع شما و یا به ضررتان تمام شود. اما چطور ممکن است یک متغیر تا این حد تاثیرات متفاوتی بر سرمایه داشته باشد؟ با بررسی داده‌های تاریخی به وضوح می‌توان دید که نگهداری یک سبد گسترده از سهم‌های مختلف در یک دوره زمانی طولانی به طور قابل توجهی شانس شما را برای از دست دادن اصل سرمایه‌تان کاهش می‌دهد.
با این حال داده‌های پیشین نباید باعث گمراهی شما به عنوان یک سرمایه‌گذار شود و گمان کنید سرمایه‌گذاری در دوره‌های زمانی طولانی ریسک کمتری دارد. برای مثال فرض کنید یک سرمایه‌گذار ۱۰۰۰۰دلار در یک سبد سهان با تنوع گسترده سرمایه‌گذاری میکند و بازدهی سرمایه را بالا میبرد ۱۹ سال بعد شاهد رشد آن به ۲۰۰۰۰ دلار است.
سال بعد پرتفوی سرمایه‌گذار ۲۰درصد از ارزش خود (یا ۴۰۰۰دلار) را به علت رکود بازار از دست می‌دهد. در نتیجه در پایان یک دوره ۲۰ ساله٬ سرمایه‌گذار به جای پرتفوی ۲۰۰۰۰دلاری که پس از ۱۹ سال در اختیار داشت؛ صاحب یک سبد ۱۶۰۰۰دلاری است. پول به دست آمد اما نه به اندازه فروش سهام در سال قبل!
به همین دلیل است که سهام همیشه در دسته سرمایه‌گذاری‌های پرریسک طبقه‌بندی میشود. حتی در بلندمدت هم سهام در دسته سرمایه‌گذاری پرریسک است و هرچه بیشتر آن را نگه دارید نمی‌توانید بگویید که ایمن‌تر شده است.
تا اینجا در تلاش بودیم تا شما را با مفهوم ریسک و عوامل گسترده موثر بر آن آشنا کنیم. برای جلوگیری از آسیب‌های شدید ریسک به سرمایه‌تان بهتر است با دانش کافی وارد بازار سرمایه‌گذاری شوید یا این کار را به متخصصین بسپارید.
اپلیکیشن نزدیک برای شروع فرایند سرمایه‌گذاری میزان ریسک‌پذیری شما را اندازه گرفته و سبذ سرمایه‌گذاری شما را متناسب با محدودیت‌ها و ویژگی‌های خودتان تنظیم میکند. فرایند سرمایه‌گذاری در نزدیک کاملا هوشمند و ساده و در راستای اهداف شما است. در تمام مراحل سرمایه‌گذاری نزدیک شماییم!
اثر پلتزمن چیست و چطور ریسک ما را بالا میبرد؟
دو موتور سوار را در یک شهر مشخص که قوانین و مقررات ثابتی دارد، در نظر بگیرید. تمام قوانین راهنمایی و رانندگی به جز استفاده از کلاه ایمنی برای این دو موتور سوار یکسان است.
یعنی یکی از موتور سوار‌ها باید از کلاه ایمنی استفاده کند و دیگری حق استفاده از کلاه ایمنی را در هنگام موتور سواری ندارد. در این حالت موتورسواری که حق استفاده از کلاه ایمنی را ندارد، هنگام موتور سواری بیشتر احتیاط خواهد کرد زیرا می‌ترسد که اگر اتفاقی بیفتد، حتما آسیب خواهد دید.
اما فردی که باید در هنگام موتور سواری از کلاه ایمنی استفاده کند در هنگام رانندگی ممکن است گاهی اوقات بی‌احتیاطی‌هایی مانند مانور دادن یا سرعت بیشتر از حد مجاز را انجام دهد.
دلیل این کار موتور سوار بر می‌گردد به این که او دارای کلاه ایمنی است و به نحوی این اطمینان را دارد که اگر کمی بی‌احتیاطی کند، اتفاق خاصی نخواهد افتاد. بی‌احتیاطی این موتورسوار برمی‌گردد به این مسئله که او دارای کلاه ایمنی است و به طور کاذب فکر میکند هر ریسکی را می‌تواند پوشش دهد.
این افزایش اطمینان از عدم آسیب دیدن باعث افزایش ریسک‌پذیری موتورسوار شده است. اما فردی که مجاز به استفاده از کلاه ایمنی نیست، به دلیل وجود احتمال آسیب‌دیدگی از کارهای پرریسک اجتناب میکند.
بیایید یک مثال دیگر را با هم بررسی کنیم. در برخی از کشورها مدتی پس از تزریق دو دوز واکسن کرونا، تعداد مبتلایان به کووید-19 افزایش یافت. شاید این نتیجه برای بسیاری از افراد تعجب‌آور باشد.
اما واقعیت این است که تعداد زیادی از افراد پس از واکسن زدن احساس امنیت بیش از حد می‌کردند و مراقبت‌های لازم را به کلی کنار گذاشته بودند. همین موضوع ممکن است توجیه کند چرا وقتی افراد بیشتری واکسن می‌زنند باز هم ممکن است نرخ ابتلا بالا برود. این موارد با استفاده از «اثر پلتزمن» قابل بیان هستند.
اثر پلتزمن چیست؟
یکی از اولین کسانی که به بررسی قوانین و مقررات اجباری و اثر آنها بر زندگی مردم جامعه پرداخت، فردی به نام پلتزمن بود. پلتزمن معتقد است که اجباری کردن مقررات برای کاهش خطرات ممکن است باعث نتیجه معکوسی شود.
در واقع این کار می‌تواند به دلیل این که اطمینان از آسیب ندیدن در برابر حوادث را بیشتر میکند، افراد را ریسک‌پذیرتر کند. این ریسک‌پذیری باعث میشود فرد کارهای پرخطرتری انجام دهد. درست است که این اثر به رفتارهای اجتماعی اشاره میکند اما در رفتارهای دیگری از جمله سرمایه گذاری هم قابل کاربرد است.
در پایان خوب است به این نکته هم اشاره کنیم که نظرات او در برخی موارد از جمله بستن کمربند ایمنی تایید نشده است.
اثر پلتزمن در سرمایه‌گذاری
در بالا به اثر پلتزمن و افزایش رفتارهای پرریسک اشاره کردیم. در حوزه سرمایه گذاری نیز می‌توان برداشت‌های جالبی از این مطلب کرد. یکی از تعابیر این اثر را در ادامه مورد بررسی قرار می‌دهیم.
به عنوان مثال در سال‌های گذشته چند موسسه اعتباری در ایران وجود داشتند که بعد از مدتی اعلام ورشکستگی کردند. افراد زیادی که اقدام به سرمایه گذاری در این موسسات اعتباری کرده بودند، پول خود را کم و بیش از دست دادند.
این موسسات اعتباری سود بالاتر از عرف بازار را به سرمایه گذاران پرداخت می‌کردند و از سویی دیگر سرمایه گذاران فکر می‌کردند که هیچ اتفاقی برای این موسسات نخواهد افتاد و اگر هم اتفاقی برای آنها بیفتد، سرمایه آنها تامین خواهد شد. می‌توان اثر پلتزمن را در این قضیه مشاهده کرد.
در واقع اطمینان کاذب سرمایه گذاران به موسسات اعتباری و این که فکر می‌کردند بانک بدون ریسک است، باعث شد سرمایه گذاران ریسک‌پذیرتر شوند و خطر بالاتری را تحمل کنند. این رفتار مخاطره آمیز که سرمایه گذاری در موسسات اعتباری بود باعث از دست رفتن سرمایه‌های آنان شد.
چند نکته برای کنترل ریسک پایین
درسی که می‌توان از این اثر گرفت این است که قبل از سرمایه گذاری باید از اطمینان کاذب جلوگیری کرد و در جایی سرمایه گذاری کنیم که واقعا دارای مجوزهای لازم از سازمان‌های مسئول باشد. اما صرفا هم نباید به داشتن مجوز اکتفا کرد.
شفافیت یک گزینه سرمایه گذاری، رصد میزان مخارج، بدهی‌ها و درآمدهای آن، وضعیت مالی آن، تغییرات ماهانه سبد سرمایه گذاری و چارچوب کلی‌اش، در کنار مجوزهای لازم باید مورد بررسی قرار گیرند. در مورد موسسات اعتباری، اطمینان کاذب ناشی از عدم شفافیت آنها بود.
به عنوان مثال، شما به عنوان یک سرمایه گذار حقیقی امکان دسترسی به صورت‌های مالی موسسات و بانک‌های غیربورسی را به صورت آنلاین ندارید. به همین دلیل هم نمی‌توانید ریسک واقعی آنها را ارزیابی کنید.
حال آن که در مورد گزینه‌هایی مانند صندوق‌های سرمایه گذاری، می‌توانید به تمام موارد فوق دسترسی داشته باشید و وضعیت مالی دقیق آنها را از سایت‌های رسمی و معتبر و نهادهای مسئول بررسی کنید. در ادامه به معرفی یک گزینه سرمایه گذاری بسیار کم‌ریسک اشاره میکنیم.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت کیان و ندای ثابت کیان
صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت کیان و ندای ثابت کیان گزینه مناسبی برای سرمایه گذارانی است که خواهان ریسک کم هستند. این صندوق‌ها بازدهی بالاتری از بانک دارند.
هرکدام از این صندوق‌ها ویژگی خاصی دارند. صندوق درآمد ثابت کیان یک صندوق قابل معامله است که می‌توان مستقیما آن را از بورس خریداری کرد اما صندوق ندای ثابت کیان یک صندوق غیر قابل معامله است و باید از طریقی مانند اپلیکیشن کیان دیجیتال آن را خریداری کرد.
صندوق ندای ثابت کیان به صورت ماهانه به سرمایه گذاران سود ثابت پرداخت میکند اما صندوق درآمد ثابت کیان اصل پول و سود را یک جا و به هنگام ابطال صندوق توسط سرمایه گذار، پرداخت میکند.
جمع بندی
اثر پلتزمن می‌گوید اگر افراد اطمینان پیدا کنند خطری تهدیدشان نمی‌کند، رفتارهای پرخطرتری انجام می‌دهند. این موضوع ریسک‌پذیری آنها را بالاتر میبرد. این اثر در سرمایه گذاری نیز وجود دارد. برای دوری کردن از این اثر بهتر است ابتدا بررسی‌های لازم در خصوص گزینه موردنظر سرمایه گذاری خود را به دقت انجام دهیم.
سهام ارزشمند را در به کمک EPS و P/E در بورس پیدا کنیم
در بررسی ارزندگی سهم با توجه به p/e و eps قیمت سهم به سود تقسیم میشود تا ارزندگی سهم مشخص شود به عبارتی این نسبت بیان میکند که به ازای قیمت سهم سهامداران انتظار چه میزان سودی دارند
نسبت بالای این عدد ریسک سرمایه گذاری را بالا میبرد و به عبارتی دیگر نشان میده که سرمایه گذاران انتظارات بالایی از بازدهی سهم در آینده دارند
و به بیان ساده تر یعنی سرمایه گذاران حاضرهستند چند ریال به ازای1 ریال سود پرداخت کنند پس هر چه این عدد بیشتر باشد یعنی سرمایه گذاران انتظار بیشتری از سهم خود دارند و همانطور که در مقاله های قبل به آن اشاره کردیم وقتی بازار در این شرایط به اصلاح میره سرمایه گذاران خوشبین و دارای ریسک بالا که سهام با نسبت p/e بالایی گرفتند نا امید و سهم آن ها شروع به اصلاح شدیدتری میکند
برای محاسبه ی p/e در حالت معمول سود محقق شده در آخرین گزارش سالیانه مورد استفاده قرار میگیرد اما ما باید بتوانیم سود آینده سهم را پیش بینی کنیم و با استفاده از پیش بینی سود آینده سهم و استفاده از قیمت سهم متوجه بشویم که سهم ما بیشتر از ارزش واقعی یا کمتر از ارزش واقعی در حال معامله است پس نکته ی بسیار مهم پیش بینی EPS آینده شرکت است که سعی میکنیم راههای ساده برای محاسبه ی آن به شما دوستان عزیز آموزش بدهیم
پس تشخیص ارزنده بودن و تصمیم به خرید یک سهم با استفاده از نسبت p/e امکان پذیر است بدین صورت که قیمت به دست آمده با استفاده از نسب p/e حال حاضر و eps پیش بینی شده ما بیشتر تر تابلوی سهم باشد سهم ارزنده بوده و در غیر اینصورت سهم گران و احتمال افت قیمت آن بیشتر است البته پس ما باید به دنبال eps آینده سهم با بررسی صورت های مالی آن باشیم.
ارزش سهم برابر است با eps پیش بینی شده ضربدر p/e
دیدگاه شما