بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس

اخبار

محمد عطایی، مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس و اوراق بهادار بابیان «هیچ بخشنامه‌ای از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار در ارتباط با تسویه اعتبارات کارگزاران صادر نشده است.» گفت: این شائبه که تسویه اعتبارات شرکت‌های کارگزاری با اعمال فشار از سوی واحدهای نظارتی توسط شرکت‌های کارگزاری در انتهای شهریورماه انجام‌شده، درست نیست. محمد عطایی تصریح کرد: با توجه به اینکه سال مالی بسیاری از شرکت‌های کارگزاری ۳۱ شهریورماه است، آنها از مشتریان خود می‌خواهند تا اعتبارات خود را تسویه کنند. البته این موضوع فراگیر نیست و سازمان بورس در این زمینه نیز هیچ ابلاغیه‌ای صادر نکرده است. وی در ارتباط با مقررات سازمان بورس در خصوص فعالیت شرکت‌های کارگزاری در حوزه معاملات اعتباری اوراق بهادار اظهار کرد: این مقررات شامل الزامات دستورالعمل‌های خرید اعتباری و کفایت سرمایه در تمام سال (و نه در ماه یا روزهای خاص) می‌شود که به‌طور مستمر و یکسان اعمال‌شده و تحت نظارت سازمان است.

سررسید جدید در قرارداد آتی واحدهای صندوق طلا

بازار قراردادهای آتی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق پشتوانه طلای لوتوس در بورس کالای ایران از روز یکشنبه ۲۱ شهریورماه میزبان راه‌اندازی سررسید جدید برای تحویل آذرماه است. معاملات این سررسید جدید تا تاریخ ۲۴ آذرماه قابل معامله خواهد بود. قراردادهای آتی در نخستین روز معاملاتی بدون حد نوسان قیمتی، با دوره پیش گشایش به مدت ٣٠ دقیقه در ابتدای جلسه معاملاتی آغاز و پس از انجام حراج تک‌قیمتی رأس ساعت 10:30 با دوره عادی معاملاتی و اعمال حد نوسان قیمت روزانه ادامه می‌یابد. قیمت پایه قرارداد آتی، همان قیمت کشف‌شده در حراج تک قیمتی خواهد بود که بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس مبنای حد نوسان قیمت روزانه برای ادامه معاملات در حراج پیوسته قرار خواهد گرفت. بدیهی است در صورت انجام نشدن معامله در حراج تک قیمتی، قرارداد آتی متوقف و مجدداً همین فرآیند، روز کاری بعد تکرار خواهد شد. بر اساس این گزارش، قراردادهای آتی واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری طلا از روز شنبه ۱۲ تیرماه امسال در بورس کالای ایران راه‌اندازی شد. دارایی پایه این قراردادها، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس (طلا) اعلام‌شده و همچنین اندازه هر قرارداد نیز ۱۰۰۰ واحد سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه‌گذاری طلا در نظر گرفته‌شده است. حد نوسان قیمت روزانه این قراردادها حداکثر مثبت و منفی ۵ درصد با توجه به قیمت تسویه روزانه روز قبل و حداکثر حجم هر سفارش ۲۵ قرارداد خواهد بود. در خصوص سقف مجاز موقعیت‌های تعهدی باز و معاملات نیز باید گفت که سقف مجاز موقعیت‌های تعهدی باز مشتریان برای اشخاص حقیقی و حقوقی ۲۰۰ موقعیت در هر نماد معاملاتی و برای بازارگردانان ۴۰۰ موقعیت در هر نماد معاملاتی و قابل‌افزایش تا ۱۰ درصد موقعیت‌های تعهدی باز در آن نماد در بازار است.

«فرابورس» اختیاری شد

فرابورس ایران از 19 مردادماه شاهد آغاز به کار بازاری جدید در بستر خود بود، به‌این‌ترتیب که از تاریخ 19 مردادماه برای اولین‌بار اوراق اختیار خریدوفروش ذوب‌آهن اصفهان در این بازار منتشر و معاملات آن کلید خورد تا این بازار در فرابورس به‌طور رسمی کار خود را آغاز کند. از آن تاریخ تا امروز که کمتر از یک ماه می‌گذرد فرابورس زمینه معاملات اوراق اختیار خریدوفروش حدود 8 شرکت را در بازار فراهم کرده و همچنین قرار است از امروز (سه‌شنبه 16 شهریورماه) معاملات اختیار نماد سهام «فرابورس» هم در بازار آغاز شود. گفتنی است طی هفته آینده نیز حدود 5 نماد معاملات اوراق اختیار خریدوفروش را آغاز می‌کنند تا جمع شرکت‌هایی که به این بازار پیوسته‌اند طی یک ماه به 8 نماد برسد. بر اساس برنامه‌ریزی‌ها قرار است در راستای توسعه و عمق‌بخشی به این بازار، به سرعت تعداد نمادهایی که شرایط انتشار اوراق اختیار رادارند افزایش یابد تا بازار آتی سهام فرابورس بتواند ابزاری جدید و جذاب با عمق مناسب را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد. لازم به ذکر است قراردادهای اختیار خریدوفروش روی سهام، از نمونه‌ ابزارهای پرطرفدار مشتقات در دنیای مالی محسوب می‌شوند. این ابزارها با فراهم کردن امکان پوشش ریسک در بازار و نیز امکان کسب سود در شرایط مختلف بازار ازجمله شرایط صعودی و نزولی (بازار دوطرفه) به تعمیق بازار، تقویت ثبات در بازار سهام از طریق انتقال رفتارهای هیجانی از بازار نقد به بازار مشتقات و نیز تنوع‌بخشی به ابزارهای موجود در بازار کمک شایانی می‌کنند. در قراردادهای اختیار، با توجه به قیمت اعمال و زمان اعمال، این قرارداد می‌تواند باقیمت‌های متنوعی مورد معامله قرار بگیرد، وجهی که در معامله قرارداد اختیار خرید از سمت خریدار به عرضه‌کننده اوراق پرداخت می‌شود برای به دست آوردن حق خرید دارایی باقیمت اعمال مشخص است و این نرخ به‌مراتب کمتر از قیمت دارایی پایه است. سرمایه‌گذار با خرید اوراق اختیار خرید، می‌تواند با پرداخت مبلغی اندک، در مزایای افزایش قیمت دارایی پایه سهیم باشد و هم‌زمان از افزایش قیمت اوراق اختیار خرید خود در بازار یا امکان اعمال اختیار خود در سررسید، بهره‌مند شود. قرارداد اختیار فروش به دارنده این حق را می‌دهد که مقدار معینی از دارایی درج‌شده در قرارداد را باقیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد. در حالی در قرارداد اختیار خرید، سرمایه‌گذار به امید افزایش قیمت آن را می‌خرد، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.

جاده بورس دو طرفه می‌شود/ کام سهامداران با عملیات فروش تعهدی شیرین می‌شود؟ / چشم انداز بازار و رمزگشایی از چرایی روز‌های سبز بورس

سرمایه گذاران بورس ایران، که با توجه به یکطرفه بودن معاملات تنها از خرید سهم منتفع می‌شدند، تا چند وقت دیگر با دو طرفه شدن بازار و راه اندازی معاملات فروش استقراضی می‌توانند شیرینی سود از فروش سهم را نیز بچشند، لیکن با توجه به اینکه قیمت سهام به طور طبیعی تمایل به افزایش دارد، انجام معاملات فروش تعهدی نیازمند تحلیل و بررسی درست از مولفه‌های مختلف است.

سرمایه گذاران بورس ایران، که با توجه به یکطرفه بودن معاملات تنها از خرید سهم منتفع می شدند، تا چند وقت دیگر با دو طرفه شدن بازار و راه اندازی معاملات فروش تعهدی می توانند شیرینی سود از فروش سهم را نیز بچشند، لیکن با توجه به اینکه قیمت سهام به طورطبیعی تمایل به افزایش دارد، انجام معاملات فروش تعهدی نیازمند تحلیل و بررسی درست از ارزش فعلی و قیمت نماد و پیش بینی قیمت آتی آن هم نزولی دارد.

به گزارش «بورس تابناک»؛ فروش تعهدی یکی از ابزارهای مالی در بورس‌های جهانی است که با استفاده از آن، می‌توان در صورت افت قیمت سهم سود کسب کرد. سازوکار معاملات فروش تعهدی به شرح زیر است؛

در فروش تعهدی، سهامدار سهمی را قرض کرده و در قیمت بالا به فروش می رساند، سپس در قیمت پایین همان تعداد سهم را از بازار خریداری کرده و به قرض دهنده (سهامدار عمده) پس می‌دهد.

در واقع فروش تعهدی در پنج گام خلاصه می‌شود؛

1. قرض کردن سهم
2. فروش سهم در قیمت جاری بازار
3. منتظر ماندن برای کاهش قیمت سهم
4. خرید آن سهم از بازار
5. بازگرداندن سهم به صاحب آن و شناسایی سود

دو طرفه شدن معاملات بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس با نگرانی هایی از سوی برخی فعالان بازار سرمایه همراه بوده است. در همین زمینه مدیرعامل بورس تهران در پاسخ به سوال خبرنگار بورس تابناک در خصوص فروش تعهدی گفت: چنانچه شاخص (کل و هم وزن) بیش از ۱.۵% افت داشته باشند، عملیات فروش تعهدی متوقف می‌شود؛ ضمن آنکه سهامداران عمده شرکت‌ها در نماد، اجازه فروش تعهدی در همان نماد را نخواهند داشت.

علی صحرائی در خصوص راه اندازی فروش معاملات فروش تعهدی گفت: این معاملات محدود و تنها در پنج نماد در بورس تهران شروع می‌شود و مکانیسم‌های کنترلی پیش‌بینی شده و بر این اساس در حد ۰.۵% نسبت به آخرین قیمت، امکان فروش تعهدی وجود دارد. همچنین بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس اگر شاخص (کل و هم وزن) بیش از یک و نیم درصد افت داشته باشند این عملیات متوقف می‌شود، همچنین سهامداران عمده شرکت‌ها در نمادی که سهامدار عمده هستند اجازه فروش تعهدی را نخواهند داشت.

عرضه اولیه ای دیگر در راه است

مدیرعامل بورس تهران در پاسخ به انتقادات در خصوص عدم عرضه اولیه از سوی این شرکت پس از عرضه کویر نیز گفت: هفته آینده عرضه اولیه شرکت پدیده شیمی قرن را در بورس تهران شاهدیم که شرکت نسبتاً بزرگی بوده و ۱۰ درصد آن چهارشنبه آتی به بازار تخصیص داده می‌شود.

صحرائی در خصوص درخواست فعالان بازار برای تخصیص درصد بیشتری درعرضه های اولیه با توجه به افزایش کد‌های معاملاتی نیز گفت: در بورس تهران این اتفاق افتاده و این برای شرکت‌های کوچک ۲۰ درصد آنها در عرضه اولیه دو بازار و ۲ درصد مازاد بر عرضه عمومی به صندوق‌ها تخصیص داده می‌شود.

وی در پاسخ به اینکه به جز شرکت پدیده شیمی قرن چه شرکت‌های دیگری در نوبت عرضه اولیه هستند، نیز گفت: شرکت سرمایه گذاری کوثر که به محض آماده شدن و واجد شرایط شدن با توجه به تاکیدات وزیر اقتصاد مبنی بر شفافیت و دقت در ورود شرکت‌ها به بازار، عرضه اولیه خواهد شد.

مدیر عامل بورس تهران در خصوص شستا نیز گفت: این شرکت نیز مشروط پذیرفته شده و در حال طی کردن مراحل باقی مانده برای اخذ مجوز نهایی و عرضه اولیه است.

صحرایی در خصوص وضعیت بازار سرمایه و رشد آن با توجه به شرایط اقتصادی نیز گفت: پس از شهادت سردارسلیمانی و متعاقب آن واکنش کشور به این اقدام، بازدارندگی دفاعی کشور به دنیا ثابت و در نتیجه برخی صاحبان پول‌های کلان که نگران جنگ بودند، پس از این اتفاق با آسودگی خیال منابع را با حجم انبوه وارد بازار کردند و چنانچه مشهود است پس بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس از آن تاریخ رشد بورس قابل توجه بوده است.

بورس بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری

مدیرعامل بورس تهران در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار بورس تابناک در خصوص چشم انداز بازار با بیان اینکه وضعیت بورس به مولفه های زیادی بستگی دارد، ادامه داد: نوسانات نرخ کامودیتی ها در جهان و رشد اقتصاد جهانی از جمله این عوامل هستند ولی مردم در شرایط کنونی به درستی بورس را به عنوان بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری برگزیده اند، چون در دیگر بازارها به سبب برخی محدودیت‌ها، نقدشوندگی پایین و عدم شفافیت، سرمایه گذاری به صرفه نیست.

صحرائی افزود: در اقتصاد کشور، بورس شفاف ترین بخش اقتصاد است و با توجه به زیرساخت‌های الکترونیکی که طی ده سال اخیر ایجاد شده، امکان دسترسی هم وطنان آنلاین به اطلاعات و معاملات فراهم آمده است.

وی با بیان اینکه اولویت برای فردی در بازار سرمایه قائل نیستیم و شخصی که امروز کد معاملاتی گرفته با فردی که سی سال در بازار فعالیت داشته تفاوتی ندارد، گفت: طعم این عدالت را مردم در عرضه های اولیه نیز می چشند که همه از شرایط یکسانی برخوردارند و مجموعه این عوامل بازار را برای مردم جذاب کرده است.

بازار سهام از امروز دوطرفه می‌شود / جزئیات فروش تعهدی در بورس

ابزار خرید و فروش تعهدی بازار بورس تهران امروز راه‌اندازی می‌شود و پنج نماد به صورت آزمایشی در این فرایند حضور خواهند داشت.

به گزارش تجارت‌نیوز، امروز با حضور رئیس سازمان بورس و مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران از ابزار فروش تعهدی در بورس رونمایی می‌شود. البته رونمایی از این ابزار به صورت آزمایشی بوده و تنها در پنج نماد آغاز می‌شود. به گفته علی صحرایی، مدیر عامل بورس تهران مکانیسم‌هایی نیز برای کنترل بازار پیش‌بینی شده که بر این اساس در حد 0.5 درصد نسبت به آخرین قیمت، امکان فروش تعهدی وجود دارد.

بر اساس اعلام علی صحرایی همچنین اگر شاخص (کل و هم‌وزن) بیش از یک و نیم درصد افت داشته باشند این عملیات متوقف می‌شود، همچنین سهامداران عمده شرکت‌ها در نمادی که سهامدار عمده هستند اجازه فروش تعهدی را نخواهند داشت.

به گفته شاپور محمدی دلیل تغییر نام این ابزار از فروش استقراضی به فروش تعهدی این است که در این ابزار فرد متعهد می‌شود تا سهامی را که فروخته شده از بازار خریده و برگرداند که این موضوع از نظر عقد وکالت نیز قابل‌قبول‌ترین شکلی است که می‌تواند برای فروش تعهدی اتفاق بیافتد.

بر اساس برخی شنیده‌ها، نمادهای سفارس ( سیمان فارس و خوزستان)، وتجارت (بانک تجارت)، وساپا (بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس سرمایه‌گذاری سایپا)، فاراک (ماشین‌سازی اراک) و فملی( صنایع ملی مس ایران) نمادهایی هستند که ابزار فروش تعهدی به صورت آزمایشی در آنها انجام خواهد شد.

محمدی همچنین با تاکید بر امنیت سرمایه‌گذاری برای سهامداران در مکانیزم طراحی شده اعلام کرد بر اساس کارشناسی‌های صورت گرفته در طراحی فروش تعهدی، ساز و کار به نحوی طراحی شده که از زیان سهامداران جلوگیری شود.

ابزار فروش تعهدی یا فروش استقراضی در حالت متعارف با دو هدف راه‌انداز می‌شود. نخست اینکه معامله‌گران می‌توانند از بازار منفی و افت قیمت سهام نیز سودآوری داشته باشند و دوم اینکه قیمت یک سهم می‌تواند روی یک رقم قفل شده و ثابت بماند. بدین صورت که فردی که دارای موقعیت مالکیت بلندمدت یا عینی است ( سازوکار فعلی بازار سهام تهران) با افزایش قیمت از سود برخوردار خواهد شد اما از طرف دیگر، فردی که سهمی خاص را در اختیار ندارد ولی با تحلیل‌هایی که روی روند سهم انجام داده پیش‌بینی می‌کند روند قیمت سهم کاهشی است اقدام به فروش تعهدی سهم می‌کند و پس از پایین ‌آمدن قیمت با بازخرید سهم و رفع تعهدش از اختلاف قیمت فروش و خرید سود کسب می‌کند.

در حالت دیگر نیز، فردی که سهمی در اختیار دارد که قیمت آن را ارزنده می‌پندارد و تمایل به حفظ همین قیمت فعلی در کنار حفظ مالکیت سهم دارد، تعداد مشابه سهمی که در اختیار دارد را به صورت استقراضی می‌فروشد. در این حالت سهامدار خود را در مقابل بالا یا پایین آمدن قیمت پوشش داده است.

با وجود این، بر اساس اطلاعیه سازمان بورس اوراق بهادار تهران، با توجه به بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس توصیه های اکید بهداشتی در شرایط کنونی مبنی بر اهمیت پیشگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا و در راستای حفظ بهداشت و تندرستی همگانی و صیانت از سلامت شهروندان، آیین رونمایی از سازوکار فروش تعهدی که قرار بود در روز چهارم اسفند ماه نود و هشت، به صورت حضوری در بورس تهران برگزار شود لغو و این آیین با عنایت به زیرساخت الکترونیکی بازارسرمایه، به صورت مجازی برگزار خواهد شد.

اختیار معامله چیست؟

به صورت کلی، اختیار معامله، قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است.

خریدار قرارداد اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ مشخص شده ای، حق خرید یا فروش دارایی ذکر شده در قرارداد را در زمانی مشخص با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، دارد.

خریدار قرارداد اختیار معامله این حق را دارد که یا قرارداد خود را اعمال کند یا کلاً بیخیال شود؛ ولی فروشنده موظف است به قرارداد پایبند باشد (درصورت اعمال قرارداد).

به مثال زیر توجه کنید.

برای مثال، یک سهم از قیمت 2700 تومان طی دو ماه آینده با رشد 300 تومانی همراه می شود و به 3000 تومان می‌رسد. بر اساس این تحلیل، سرمایه گذاران می‌توانند اختیار معامله دو ماه آینده این سهام را با قیمت 100 تومان بخرند؛ در صورتی که پس از دو ماه قیمت سهام 300 تومان یا بیشتر، افزایش پیدا کرده باشد، سهامداران می‌توانند قیمت 2700 تومان را بدهند و سهام را بخرند. در صورتی که قیمت سهام کاهش پیدا کند، سهامداران همان 100 تومانی را ضرر میکنند که در ابتدا بابت خرید اختیار معامله خرید پرداخت کرده‌ بودند.

درک اختیار معامله

اختیار معامله با افزودن حرف “ضـ” به ابتدای بخشی از نماد شرکت‌ های مذکور ایجادمی‌شود. برای مثال: ضخود (اختیار خ خودرو)، ضفملی، ضفولا. نمادها علاوه بر حروف مذکور شامل تاریخ اعمال و قیمت اعمال نیز هستند. به عنوان مثال “اختیارخ خودرو-3000-1395/11/27 (ضخود۰۰۵)” نشان دهنده اختیار خرید خودرو در تاریخ ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ با قیمت ۳,۰۰۰ ریال است. قیمت ۳۰۰۰ ریال قیمت پیش بینی شده در تابلوی معاملاتی روز ۲۷ بهمن ۹۵ است. اما قیمت خرید اختیار خرید ضخود ۰۰۵، ۲۵۰ ریال است.

هر اختیار خرید شامل چند سهم نماد است؟

در حال حاضر، هر اختیار خرید شامل 1000 عدد سهم از نماد مورد نظر در تاریخ اعمال است.

نکته:

معاملات اختیار خرید بدون دامنه نوسان است.

از مفهوم اختیار فروش در چه جایی استفاده می کنند؟

اختیار فروش برای زمانی است که فعالان بازار سرمایه بر اساس تحلیل‌های بورسی خود، پیش‌بینی می‌کنند که قیمت سهامی در آینده کاهش پیدا می‌کند.

اختیار فروش با قیمت چیست؟

در این بازار دوطرفه و فروش تعهدی در بورس میان اگر قیمت سهام کمتر از قیمت اعمال باشد، اختیار فروش را باقیمت گویند. از طرفی ذکر این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که گاهی از مواقع بهتر است اختیار فروش باقیمت را قبل از انقضاء اعمال نمود. اگر قیمت سهام بیش از قیمت اعمال باشد، آن اختیار فروش را بى‌قیمت گویند؛ این نوع اختیار معامله هیچ‌گاه نباید اعمال شود و بالاخره اگر قیمت سهام برابر قیمت اعمال شود، اختیار فروش را به قیمت گویند.

به صورت کلی از نظر نحوه اعمال، اختیار معاملات به سه دسته تقسیم می شوند:

• دسته اول، اختیار معامله آمریکائى است که در هر زمانى از طول دوره خود قابل اعمال است.
• دسته دوم نیز اختیار معامله اروپائى است که فقط در تاریخ انقضاء قابل اعمال است.
• دسته سوم اختیار خرید برمودایی است که نوعی دیگر از ا‌‌ختیار معامله است که ممکن است در تاریخ‌های مشخص شده از قبل، و یا قبل از سررسید اعمال شود (ترکیبی از آمریکایی و اروپایی)

ذکر این نکته نیز بسیار حائز اهمیت است که اگر سهام شرکت بورسی افزایش سرمایه دهد یا سود نقدی اعلام کند، در تعداد سهام استاندارد قرارداد استثنائى رخ مى‌دهد؛ در این صورت، تعداد سهم‌هایى که توسط قرارداد استاندارد مشخص مى‌شوند، با توجه به تغییر سرمایه شرکت تعدیل مى‌شوند.

به‌عنوان نمونه اگر در مثال قبل شرکت ایران خودرو ۱۵ درصد افزایش سرمایه بدهد، تعداد سهم‌هاى قرارداد از ۱۰,۰۰۰ به ۱۱,۵۰۰ سهم تغییر پیدا مى‌کند.

بیمه سهم (قرارداد اختیار فروش تبعی)

اوراق اختیار فروش تبعی موسوم به بیمه سهام طرحی است که علاوه بر تضمین اصل سرمایه افراد، سود آوری را برای سرمایه‌گذاران تضمین می‌کند. فرض کنید شما دارنده سهامی هستید که برای آن بیمه سهام نیز عرضه می‌شود. اگر بیمه سهام را خریداری نکنید، ممکن است چند ماه بعد سهام مزبور با افزایش یا کاهش قیمت مواجه شود و شما نیز در صورت تمایل به فروش ممکن است سود کرده یا متحمل ضرر شوید اما اگر اقدام به خرید بیمه سهام نمایید، حداقل سود سالیانه 20 درصدی در سررسید مربوط تضمین می‌شود.

توجه کنید که:

فرض کنید سهامی به قیمت 1000 ریال در بازار موجود است که شما می‌توانید با پرداخت 150 ریال آن را بیمه کنید. بر این اساس، اگر 6 ماه بعد که زمان سررسید بیمه است، قیمت سهام به 800 ریال تنزل یابد، می‌توانید با ارائه بیمه و سهام به کارگزاری، سهام را به قیمت 1100 ریال به فروش رسانید. (سود سالیانه معادل 20 درصد است که برای 6 ماه 10 درصد خواهد شد). اگر هم خود سهام مثلاً به قیمت 1200 ریال بود، بدون استفاده از اوراق بیمه،‌ سهام را عرضه می‌نمایید.

باید توجه داشت که بیمه سهام برای برخی سهم‌ها عرضه شده است و بعلاوه برای استفاده از آن باید سهم مربوطه را تا زمان سررسید نگهداری نمایید. بدین ترتیب اگر پیش از تاریخ اعمال بیمه (یعنی تاریخی که در آن زمان می‌توان از بیمه استفاده کرد) بنا به صلاحدید اقدام به فروش سهم خود نمایید، بیمه آن نیز از بین می‌رود.

بیمه کردن سهام در اصل اوراق اختیار فروش تبعی است و به این معنی است که در این ابزار حرکات، نوسانات و زیان سهام بیمه می‌شود. یعنی سهامدار عمده اوراق را می‌فروشد و کسی که این اوراق را خریداری می‌کند، در صورت پایین‌تر آمدن قیمت سهم، ‌زیان آن جبران می‌شود.

نکته مهم این است که تنها سهامدار عمده می تواند از این ابزار استفاده کند. امکان بیمه کردن سهم ابزار خوبی است و اطمینان در بازار را فراهم می‌کند و سهامداران عمده می‌توانند از این ابزار که هزینه ندارد، استفاده کنند.

طرح بیمه سهام از طریق “عرضه اختیار فروش تبعی برای سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران” در روز ۱۶ مرداد ۹۱ توسط شورای عالی بورس به تصویب رسید.

بیمه سهام

خریدار نمی تواند بیش از تعداد سهام پایه ای که در اختیار دارد، از اوراق اختیار فروش تبعی خریداری کند لذا تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر در پایان هر روز معاملاتی حداکثر می تواند معادل دارایی سهامدار در سهم پایه باشد. در صورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان هر روز بیشتر شود، اوراق اختیار فروش تبعی مازاد، باطل شده و عرضه کننده تعهدی در قبال آن نخواهد داشت.

بازار اوراق فروش تبعی در حال حاضر شاهد جابجایی عمدتاً بلوکی میان سهامداران حقوقی بزرگ است و ردپای خریداران حقیقی در این معاملات کمتر دیده می‌شود. عدم آشنایی برخی سهامداران با این ابزار در کنار عرضه محدود و خریدار از پیش تعیین شده می‌تواند از اصلی‌ترین دلایل فراگیر نشدن این اوراق در میان اهالی بورس باشد.

جمع بندی

در این مطلب با مفهوم اختیار معامله در بازار بورس ایران آشنا شدیم. به طور خلاصه اختیار معامله، مشتقات مالی هستند که به خریداران حق خرید یا فروش یک دارایی پایه در قیمت و تاریخ توافق شده را می دهند. همچنین مطالبی نیز درباره ی بیمه سهام و قرارداد اختیار فروش تبعی گفته شد که می توانید آنها را نیز در متن مقاله مطالعه نمایید.

آخرین وضعیت پذیرش و عرضه‌ اولیه سهام/ ایرانسل و چند شرکت دیگر در راهند

مدیرعامل بورس تهران با اشاره به لزوم تقویت زیرساخت‌ های فنی برای معاملات دو طرفه بازار مشتقه درباره آخرین وضعیت پذیرش و عرضه اولیه شرکت ها توضیح داد.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمود گودرزی با اشاره به دستور کار بورس تهران برای پذیرش شرکت های بزرگ به صدا و سیما گفت: به عنوان مثال مذاکراتی با شرکت ایرانسل انجام شده تا با کمک سازمان بورس بتوان در کوتاه ترین زمان ممکن روند پذیرش را پیش برد. مکاتباتی با سازمان بورس انجام شده و متناسب با شرایط بازار طی هفته های آینده عرضه اولیه سهام شرکت ها از جمله سیمان اردستان، سرمایه گذاری تدبیر، شرکت معدنی زیر مجموعه غدیر و . در بخش عملیات بازار اطلاع رسانی و انجام می پذیرد.

وی افزود: با توجه به اهمیت معاملات مشتقه و فروش تعهدی باید ارکان بازار سرمایه بالاخص سازمان بورس، بورس تهران و نهاد ناظر برای تقویت زیرساخت‌ های فنی، همکاری لازم را انجام دهند تا بیش از پیش معاملات دو طرفه بازار مشتقه تقویت شود. رضایتی از شرایط فنی معاملات ابزارهای مشتقه وجود ندارد.

این مقام مسئول ادامه داد: با توجه به وجود 29 تا 30 دارایی پایه، بازار سرمایه ظرفیت توسعه دارایی‌های پایه را دارد و از آنجایی که بخش عمده جوانان تحصیلکرده، بازار را پوشش می‌دهند از این رو باید به توسعه این بازار بیش از پیش توجه کرد.

گودرزی به مردم توصیه‌ کرد: بصورت غیر مستقیم در بورس سرمایه گذاری کنند و همکاران سازمان بورس نیز در تلاش هستند تا نهاد‌های مالی دارای مجوز را به صندوق‌ها بصورت‌ ETF پذیرش کنند و تسریع بخشند تا بتوان عرضه را متناسب با جریان ورودی پول تقویت کرد و جلوی رشد غیر عادی و شکست‌های ساختاری در روند‌های بازار را گرفت.