شاخص کل بورس به کدام سمت میرود؟
اقتصاد نیوز: بازار سهام همچنان وضعیت وخیمی دارد. با وجود گذشت دو روز از بسته حمایتی ۱۰ بندی توسط سازمان بورس، اما سرمایه گذاران توجه خاصی به این موضوع نکرده اند و همچنان سهام خود را می فروشند.
کاهش بزرگ قیمت مسکن در آمریکا
دنياي اقتصاد، گروه اقتصاد بينالملل: به دنبال فشار افزایش نرخ وام مسکن بر تقاضای خرید، قیمت مسکن در آمریکا در ماه اوت بزرگترین کاهش ماهانه خود را در طول بیش از یک دهه گذشته تجربه کرده است. براساس گزارشی از نیویورکتایمز، شاخص قیمت مسکن کورلاجیک کیسشیلر اساندپی که متوسط قیمت مسکن را در مناطق شهری مهم آمریکا اندازهگیری میکند، در ماه اوت نسبت به ماه قبل با ۱/ ۱ درصد کاهش مواجه شده است. این کاهش دومین افت پیدرپی قیمت مسکن در آمریکا است و همچنین بزرگترین کاهش ماهانه قیمت مسکن از ۲۰۱۱ محسوب میشود.
سرنوشت دلار در دستان بازارساز
دنياي اقتصاد: روز یکشنبه نرخ شاخص ارزی در معاملات غیررسمی بازار ارز تهران مجددا در محدوده قیمت مرز ۲ کانال ۳۲ و ۳۳ هزار تومانی به نوسان پرداخت. این در حالی است که بر اساس مشاهده روند نرخها در معاملات فردایی میتوان دریافت که سمت و سوی تلاش معاملهگران در جهت افزایش نرخ این ارز است. در همین راستا برخی از کارشناسان نیز بر این باورند که انتظارات تورمی قابل توجهی در فضای بازار وجود دارد که خود میتواند نیرو محرکه افزایش قیمت شاخص ارزی باشد.
سود بین بانکی به ۹۸/ ۲۰درصد رسید
ایسنا: بر اساس آخرین تغییرات جدول سود بین بانکی، این نرخ به ۹۸/ ۲۰درصد رسیده است. سود بین بانکی که بهعنوان یکی از انواع نرخهای بهره در بازار پول به نرخهای سود یا بهره در سایر بازارها جهت میدهد، در واقع قیمت ذخایر بانکهاست و زمانی که آنها در پایان دوره مالی کوتاهمدت اعم از روزانه یا هفتگی دچار کسری ذخایر میشوند، از سایر بانکها در بازار بین بانکی یا از بانک مرکزی استقراض میکنند. این نرخ در بازار بین بانکی در حال حاضر به ۹۸/ ۲۰درصد رسیده است. در ماههای گذشته سود بین بانکی نوسانات زیادی…
روند صعودی شاخص اعتماد مصرفکننده آمریکا
ایسنا: اعتماد مصرفکننده ایالاتمتحده در ماه اکتبر صعودی شد. به گزارش بیزنس، طبق گزارشی که دانشگاه میشیگان منتشر کرد، شاخص احساسات مصرفکننده در ایالاتمتحده طی ماه اکتبر به ۹/ ۵۹واحد رسید که ماهانه ۲/ ۲درصد افزایش داشت. این رقم در حالی منتشر شد که گزارش نهایی سالانه ۵/ ۱۶درصد کاهش شاخص را نشان میدهد.
سوسیالیزم بورسی
از اقتصاد ایالاتمتحده آمریکا میتوان بهعنوان اقتصادی آزاد و باز یاد کرد که جزو ۱۰ اقتصاد برتر دنیاست. زمانیکه فدرالرزرو نرخ بهره بینبانکی را افزایش میدهد، رئیس سازمان بورس و اوراقبهادار این کشور در صورتیکه خود را شرحهشرحه هم بکند، نمیتواند مانع از کاهش تورم نشود و از ورود اقتصاد آمریکا به رکودی عمیق جلوگیری نکند. درخصوص اقتصاد ایران هم چنین تصوری که سازمان بورس میتواند دخل و تصرفی در کلیت بازار سهام داشته باشد، اشتباه است، چراکه این بازار در اوج خود حدود ۸هزارهزار میلیاردتومان…
فشار گازانبری بر«صنایع»
بهناز رحیمیان: بر اساس آمار، تورم سالانه ساخت مواد شیمیایی و فرآوردههای شیمیایی در سال ۱۴۰۰ حدود ۷۴درصد بوده است. به این معنا که تولید در این بخش بیشترین افزایش هزینه را در این سال در مقایسه با سالهای قبل و در قیاس با سایر بخشهای صنعتی داشته است.
۲۴۵ نماینده مجلس به رئیسی نامه نوشتند
ايسنا: یک عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی نامه ۲۴۵ نفر از نمایندگان به رئیس جمهور در خصوص ضرورت رفع مشکل مسکن روستائیان را قرائت کرد.
افت دلار در مرز ۳۳
دنياياقتصاد: نرخ شاخص ارزی در معاملات روز گذشته مجددا در نزدیکی مرز کانال ۳۳هزار تومانی نوسان کرد. به عقیده بسیاری از کارشناسان بازار تهران سطوح قیمتی کانال ۳۳هزار تومانی به یکی از مهمترین مقاومتهای نرخ اسکناس آمریکایی تبدیل شده است. همچنین این افراد بر این باورند که بر اساس شواهد موجود بانک مرکزی با قدرت در مقابل انتظارات بازار ایستادگی کرده و تمایلی به تسلیم شدن در برابر روند افزایشی نرخ دلار غیررسمی ندارد. گفتنی است که حرکت دلار به سمت کانال ۳۳هزار تومانی در روزهای پایانی هفته گذشته سومین تحرک…
پایان زمستان بیتکوین؟
دنياي اقتصاد: تحولات بازارهای جهانی در روز گذشته نشان میدهد که همزمان با صعودی شدن شاخص دلار، روند معاملاتی بازارهای ریسکی نیز روند صعودی به خود گرفته است. در حالی که بیتکوین روز سهشنبه موفق شد سطح ۲۰ هزار دلاری را به دست آورد، حفظ این قیمت در چهار روز اخیر امید تازهای به معاملهگران این بازار داده است. به دنبال رشد بیتکوین، اتریوم نیز شاهد افزایش قیمت بود و به سطح ۱۶۰۰ دلار رسید. این در حالی است که بازار طلا هفته گذشته را با کاهش یک درصدی به پایان برد. بیتکوین که حدود ۷۰ درصد از ارزش خود در بالاترین…
اقتصاد چین در جا زد
ايسنا: فعالیت کارخانههای چین در نظرسنجی رویترز در ماه اکتبر متوقف میشود. نظرسنجی رویترز نشان داد که فعالیت کارخانههای چین در ماه اکتبر رشدی نداشته است، زیرا تولید تحت تاثیر محدودیتهای کووید-۱۹ قرار گرفت و صادرات به دلیل کاهش تقاضای جهانی کاهش یافت. بر اساس پیشبینی میانگین اقتصاددانان مورد نظر رویترز، شاخص مدیران خرید (PMI) در ماه اکتبر ۵۰ پیشبینی شد که کمتر از ۱/ ۵۰ در ماه سپتامبر بود. اگرچه بسیاری از کشورها محدودیتهای همهگیری را کاهش دادهاند، اما دومین اقتصاد بزرگ جهان با آزمایشهای…
تورم ایتالیا به بالاترین سطح در ۳۸ سال اخیر رسید
فارس: تورم در ایتالیا در حال افزایش است و به بالاترین سطح خود در ۳۸ سال گذشته رسیده است. به گزارش اینترفکس، بر اساس دادههای رسمی ایتالیا، تورم در ایتالیا در ماه اکتبر شتاب گرفت و به ۹/ ۱۱ درصد رسید و این شاخص بالاترین سطح خود را در نزدیک به ۳۸ سال گذشته ثبت کرد. آژانس آمار ایتالیایی Istat روز جمعه اعلام کرد که قیمت مصرفکننده در ایتالیا ۹/ ۱۱درصد بهطور سالانه در ماه اکتبر جهش کرد که سریعترین سرعت در ۳۸ سال گذشته است. تورم نسبت به ۹/ ۸ درصد در سپتامبر، سه واحد درصد شتاب گرفت و فراتر از انتظار…
وصول ۹۲درصد چکها در شهریور
دنیایاقتصاد: در شهریورماه سال جاری بیش از ۷/ ۶میلیون فقره چک مبادله شد که نزدیک به ۹۲درصد این چکها وصول شده است. «دنیایاقتصاد» در روزهای آتی به شرح کامل جزئیات مربوط به چکهای مبادلهشده در شهریور ماه خواهد پرداخت. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی طی شهریورماه۱۴۰۱، در سامانه چکاوک بیش از ۷/ ۶میلیون فقره چک به ارزش حدود ۳۳۵۱هزار میلیارد ریال مبادله شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب ۹/ ۴درصد و ۴/ ۳درصد کاهش نشان میدهد. از کل تعداد و مبلغ چکهای مبادلهشده در شهریور ماه به ترتیب ۸/…
سریال« ۱۰ بندی»های بینتیجه
دنیایاقتصاد: در نتیجه زمزمههایی که از انتهای هفته گذشته از سوی سازمان بورس برای حمایت از بازار سهام به گوش میرسید، امروز از یک بسته حمایتی ۱۰بندی برای بازار سرمایه رونمایی شد. به گفته مسوولان سازمان بورس این بسته از صبح روز گذشته به مرحله اجرا گذاشته شدهاست، با اینوجود بازار سهام شنبه بیشترین خروج پول از انتهای فروردین تا به امروز را تجربه کرد و تمامی صنایع منفی بودند و شاخص هموزن نیز در کمترین مقدار از اوایل فروردینماه سالجاری تاکنون بود.
ناامیدی از تقاضای نفتی چین
دنیایاقتصاد: قیمت نفت در هفتهای که گذشت روند صعودی و مثبتی داشت اما دلایلی همچون تمدید سیاست کوویدصفر چین و همینطور تقاضای پایین این کشور باعث شد بهای دو شاخص نفت در روز جمعه بهطور میانگین کاهش یابد. البته کشورهای اوپک پیشبینی کرده بودند تقاضای نفت در دهه آینده افزایش قابلتوجهی خواهد داشت.
تامین مالی؛ پاشنه آشیل اجرای طرحهای پتروشیمی
دنياي اقتصاد: تعداد زیادی طرح و پروژه در صنعت پتروشیمی وجود دارد که هنوز فاصله زیادی تا مرحله اجرایی شدن دارند. کارشناسان این حوزه معتقدند که دلیل اصلی این وقفه یا مهمترین مانع عینیتیابی طرحهای یاد شده به «تامین مالی» برمیگردد.
«شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران» واحد نمونه مهرماه ۱۴۰۱ شد
شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران و مدیرعامل این شرکت بهعنوان واحد صنعتی نمونه و مدیر شایسته در مهرماه ۱۴۰۱ انتخاب شدند. به گزارش «شانا»، علی سرپاک، مدیر برنامهریزی و کنترل طرحهای شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در این باره گفت: این شرکت بهصورت داوطلبانه خود را در معرض ممیزی مجموعهای متشکل از «مجمع وحدت صنعتگران ایران مقتدر» بهعنوان سازمانی مردمنهاد، «گروه مهندسان مشاور مدیریتی OSP » و «شرکت ارزیابی بینالمللی ALLIANCE» قرار داد تا در دو حیطه سازمان و مدیر شایسته ارزیابی شود.
از التهاب «پپ» تا کیفیت حکمرانی اقتصادی
هر بازار داستان خود را دارد؛ اما برخی موارد آنقدر مهم و ملموس است که میتواند نشانهای از رخدادهای بزرگی باشد که سرریز آن به یک بازار خاص همچون پپ سرایت کرده و ردپایی است از کیفیت حکمرانی اقتصادی در کشور. پلیپروپیلنها موسوم به «پپ» از مواد اولیه مهمی هستند که کاربردهای متنوعی دارند و این پیچیدگیها تا جایی پیش رفته که بررسی شرایط تولید و مصرف آن در بر گیرنده نشانههای مهمی از وضعیت و شیوه حکمرانی اقتصادی و همچنین رفتار مصرفکننده است؛ همانگونه که مس در دنیا بهعنوان شاخص وضعیت…
سبزی که به تنظیم قند خون کمک میکند
بهداشت نیوز: لوبیا سبز یکی از سبزیجات سرشار از آب، ویتامینها و املاح است که بهعنوان منبع پروتئین نیز شناخته میشود. مزیت دیگر لوبیا سبز مقدار بسیار کم چربی و کربوهیدرات نسبتا پایین آن در مقایسه با سایر سبزیجات است.
بورس در برزخ انتظار
دنیایاقتصاد: اصلاح بیپایان نماگرهای بورسی ورود به عصر جدیدی را آغاز کرده است. پس از افت پیدرپی قیمت سهام بهنظر میرسید با فرارسیدن نیمسال دوم، کارنامه عقبگرد قیمت سهام بسته شود اما تداوم حرکت بازارسهام بر مدار نزولی نشان میدهد ابرمشکلات بازارمذکور بزرگتر از آن است که رخدادهای کوچک و حاشیهای بتوانند مسیر قیمت سهام را تغییر دهند.
سومین حرکت دلار پاییز به سمت ۳۳
دنياي اقتصاد: در روزهای پایانی هفته گذشته نرخ دلار در معاملات غیررسمی بازار تهران برای سومین بار از ابتدای پاییز ۱۴۰۱ به سمت سطوح قیمتی کانال ۳۳ هزار تومان به حرکت درآمد. این در حالی است که در روزهای گذشته نرخ اسکناس آمریکایی در معاملات توافقی بازار تهران از کریدور ۳۱ هزار و ۳۰۰ تا ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومانی خود خارج نشده و آرامش نسبی در فضای اینگونه از معاملات برقرار است.
بانک سپه قدردان اعتماد عمومی در ارائه خدمات کارتهای بانکی
شادا: بانک سپه بر اساس گزارش شهریور شبکه شاپرک، ۹/ ۱۵درصد از تراکنشهای کارتخوانهای سراسر کشور را به خود اختصاص داده است. در گزارشی که بر اساس شاخص سهم بازار هر یک از بانکهای پذیرنده از تعداد و مبلغ تراکنشهای شبکه پرداخت منتشر شده، بانک سپه با ۹/ ۱۵درصد، توانسته سهم قابلتوجهی از تراکنش کارتخوانهای سراسر کشور را به خود اختصاص دهد. بر اساس گزارش شبکه شاپرک، در شاخص گستره فعالیت هر یک از بانکها در پذیرش تعداد و مبلغ تراکنشهای پشتیبانی شده این شبکه، بانک سپه و دو بانک دیگر دارای بیشترین تعداد…
۱۰هزار و ۴۹۰ میلیارد ریال سود خالص در ۶ ماه
دنياي اقتصاد: بانک اقتصادنوین در ششماهه نخست سال ۱۴۰۱ با ادامه مسیر رو به رشد خود توانست ۱۰ هزار و ۴۹۰ میلیارد ریال سود خالص کسب کند که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته ۴/ ۹ درصد رشد نشان میدهد. براساس گزارش منتشرشده در سامانه جامع اطلاعرسانی ناشران(کدال)، بانک اقتصادنوین به عنوان نخستین بانک خصوصی جمهوری اسلامی ایران، گزارش فعالیت ششماهه دوره مالی منتهی به شهریور ۱۴۰۱ را منتشر کرد که حاکی از رشد این بانک در اغلب شاخصهای کلیدی است.
بانک صادرات ایران به ٥٢ هزار نفر وامقرضالحسنه فرزندآوری پرداخت کرد
دنياي اقتصاد: مدیرعامل بانک صادرات ایران گفت: بانک صادرات ایران برای تحقق سیاستهای دولت برای حمایت از طرح جوانی جمعیت در نیمه اول سال ١٤٠١ بیش از ٥٢ هزار فقره وام قرضالحسنه فرزندآوری پرداخت کرد.
وضعیت مشارکت زنان
شکاف بین زنان و مردان به نابرابری در دستیابی به فرصتهای شغلی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، آموزشی و بهداشتی برای زنان و مردان اطلاق میشود. شاخص جهانی شکاف جنسیتی از سال ۲۰۰۶ توسط مجمع جهانی اقتصاد منتشر میشود. این شاخص وضعیت فعلی و تکامل برابری جنسیتی را در چهار بعد کلیدی مشارکت و فرصتهای اقتصادی، پیشرفت تحصیلی، سلامت و بقا و توانمندسازی سیاسی برای ۱۴۶ کشور مورد بررسی قرار میدهد. این گزارش در هر دوره این مورد را نیز تحلیل میکند که رسیدن به برابری کامل در همه شاخصها و برای همه کشورها به چند…
فناوری و یادگیری در جهان توسعه نیافته
دنیایاقتصاد-امیررضا انگجی: لزوم توسعه یک چارچوب تحلیلی برای توسعه شاخص کل بورس به کدام سمت میرود؟ فناوری، بر اساس رویکردهای تکاملی و با استفاده از استراتژیهای توسعه آسیایی بیشتر از گذشته از اهمیت برخوردار است. این تحلیل بر مفهوم «سیاستهای فناوری محرک بازار» استوار است که شامل مجموعه وسیعی از سیاستها برای ارتقای توسعه صنعتی و فناوری است که برخی را بازارها و برخی دیگر را دولت تعیین میکند. این سیاستها ممکن است عملکردی، افقی یا عمودی باشند و در سه سطح ملی، استراتژیک و خاص قابلتحلیل باشند. این گزارش پیشنهاد میکند که انتخابهای استراتژیک در تمام…
هوای تهران قابل قبول شد
ايسنا: بنا بر پیشبینیهای انجامشده در شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، حاکمیت جو نسبتاً پایدار و آرام همراه با انباشت آلایندهها طی ساعات گذشته و نیز افزایش ترافیک صبحگاهی سبب افزایش غلظت ذرات معلق خواهد شد و کیفیت هوا در مناطق پرتردد در محدوده ناسالم برای گروههای حساس قرار میگیرد.
بسته شدن بقاع متبرکه کشور تکذیب شد
ایلنا: مدیرکل بقاع متبرکه سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: طبق روال هر روز درهای حرم امام زاه صالح(ع) و بقاع متبرکه سراسری کشور از اذان صبح تا پاسی از شب به روز مردم باز است.
طلا بر قله دوهفتهای
اکوایران: تداوم داده های اقتصادی ضعیف بخش مسکن همراه با افت شاخص مدیران خرید و تنزل اطمینان مصرف کننده همگی دست به دست هم داده اند تا گمانه زنی ها در خصوص کاهش سرعت سیاست های پولی سخت گیرانه فدرال رزرو افزایش یابد و دلار آمریکا را از اوج های تاریخی اش به پایین ترین ارزش خود در سه هفته شاخص کل بورس به کدام سمت میرود؟ اخیر برساند.
تکذیب خبر بسته شدن بقاع متبرکه کشور در پی حادثه تروریستی امروز
ایرنا: حجت الاسلام محمد نوروزپور گفت: با توجه به حادثه تروریستی عصر امروز(چهارشنبه) که در حرم مطهر شاهچراغ شیراز رخ داد و منجر به شهادت تعدادی از هموطنان شد، به لحاظ حفظ امنیت جان زائران و پیشگیری از احتمال هر گونه حادثه مشابه در حرم مطهر امام زاده صالح(ع) تهران در میدان تجریش، درهای این حرم مطهر چند ساعت زودتر از روزهای عادی به روی مردم بسته شد.
ورود شاخص کل بورس به یک کانال پایینتر/ روند فعلی بازار سهام خلاف سودآوری شرکتهاست
ادامه روند نزولی در بازار سرمایه موجب شد شاخص کل بورس امروز به کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد عقبگرد کند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بازار سرمایه امروز نیز با نزول همراه شد تا بار دیگر جریان خروج پول حقیقی از بازار سهام روند افزایشی به خود بگیرد.
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند، بورس در آبان ماه روند نسبتا متعادلی خواهد گرفت. یعنی در نیمی از ماه بازار مثبت و نیمه بعدی متعادل خواهد بود.
از سوی دیگر، برخی از کارشناسان میگویند که با توجه تحولات سیاسی و اقتصادی انتظار میرود که بازدهی این ماه بورس نیز منفی باشد. البته با توجه به افزایش قیمت دلار و انتشار گزارش های 6 ماهه انتظار میرود که شاخص کل بورس روند نسبتا متعادلی داشته باشد.
* می توان انتظار روند صعودی بورس را داشت
راضیه آرمند ، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، گفت: در هفته گذشته اغلب شرکتها، گزارش های فصلی خود را منتشر کردند و وضعیت عملیاتی و سودآوری آنها ادامه دار بوده است. اگرچه برخی نیز با چالش مواجه شدهاند.
وی ادامه داد: ریزش بازارهای جهانی از یک سمت و توقف روند افزایشی تورم طی ماه های اخیر از سمت دیگر تاحدودی موجب شده است که شرکت های بزرگ تا حدودی در نرخ فروش محصولات و شرکت های کوچک با افزایش هزینه های تولید مواجه شوند. اما فعلا شرایط بهتر از فصول ابتدایی سال قبل دنبال می شود. به عبارت دیگر، روند فعلی بازار سرمایه با روند سودآوری شرکت ها تناسبی ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: بازار سهام در ۲ سال گذشته سیر نزولی داشته و ارزش بازار اغلب شرکت ها با افت بسیار زیادی مواجه شده است، نسبت P/E TTM که شاخص بسیار تاثیرگذار بر بازار سهام شناخته می شود به زیر ۶ واحد افت کرده است که در تاریخ آن بی سابقه است. با وضعیت قیمت های جهانی چنانچه ریسک محیطی مانند تغییرات بودجه ای و ریسکهای تحمیلی بر بورس، بازار سهام را تهدید نکند، شرایط برای سرمایه گذاری یک ساله در آن مناسب است. همچنین می توان انتظار بازدهی بهتری را نسبت به دیگر بازارهای موازی از بازار سهام داشت.
* افت دسته جمعی شاخص های بورس
در پایان معاملات روز یکشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل 12 هزار و 161 واحد ریزش کرد و به رقم یک میلیون و 296 هزار و 798 واحد رسید؛ آخرین بار در اسفند 1400، شاخص در این محدوده قرار داشت. بازدهی این شاخص منفی 93 صدم درصد بوده است.
شاخص کل هموزن بورس با افت هزار و 298 واحدی در سطح 377 هزار و 696 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز منفی 34 صدم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس 71 واحد پائین آمد و در سطح 17 هزار و 782 واحد قرار گرفت.
* افت ارزش کل معاملات بازار سرمایه
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام با کاهش 16 درصدی نسبت به روز شنبه به رقم 17 هزار و 473 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه نیز با کاهش 13 درصدی نسبت به روز گذشته 12 هزار و 790 میلیارد تومان بود که 73 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل میدهد.
ارزش معاملات خرد سهام با افزایش 9 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 2 هزار و 303 میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس نیز 13 درصد بوده است.
* افزایش 51 درصدی خروج پول حقیقی از بازار سرمایه
امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای شانزدهمین روز متوالی منفی شد و 170 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز گذشته رشد 51 درصدی را نشان می دهد.
در معاملات روز یکشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان)، حفارس (شرکت حمل و نقل بین المللی خلیج فارس) و ونوین (بانک اقتصاد نوین) اختصاص داشت و نمادهای فسوژ (سوژ میران)، حکشتی (کشتیرانی جمهوری اسلامی) و غشهد (شهد ایران) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.
* رشد ارزش صف های فروش بازار سهام
در جریان معاملات امروز، 36 درصد نمادها با رشد قیمت و 64 درصد سهم ها با کاهش قیمت روبرو شدند. در پایان معاملات روز یکشنبه 60 نماد صف خرید داشتند و 64 نماد با صف فروش مواجه بودند.
مجموع ارزش صفهای خرید با افت 20 درصدی به 183 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صفهای فروش 46 درصد افزایش یافت و 123 میلیارد تومان بود.
در پایان معاملات نمادهای وآذر (شرکت سرمایه گذاری توسعه آذربایجان)، بالبر (شرکت کابل البرز) و خموتور (شرکت موتورسازان تراکتورسازی ایران) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد گدنا (تهیه توزیع غذای دنا آفرین فدک)، فخوز (فولاد خوزستان) و کمرجان (بازرگانی و تولیدی مرجان کار) تعلق داشت.
شاخص بورس ایران چطور اندازهگیری میشود؟ آیا به شاخص جدید نیاز داریم؟
آیا بورس ایران به یک شاخص جدید نیاز دارد؟
برای آنکه بفهمیم هر روز در بازار بورس چه میگذرد، میتوانیم نگاهی به شاخصهای مختلف این بازار بیندازیم. یعنی همان اعداد و ارقامی که قرار است آیینهی تمامنمای وضعیت بازار باشند. اما آیا واقعا شاخص میتواند وضعیت بازار را با دقت و وضوح منعکس کند؟ این دقیقا همان مسئلهای است که منتقدان روی آن بحث میکنند. آنها معتقدند که شاخص کل بورس ایران نمیتواند دقیقا گویای وقایعی باشد که در روز اتفاق افتاده است. برای اینکه بدانیم آیا واقعا این انتقاد بهجاست یا نه، در این مقاله از اخبار بورس نگاهی به نحوه محاسبه شاخص بورس ایران میاندازیم تا ببینیم که چرا بحث یک شاخص جدید مطرح شد. همچنین پس از معرفی کوتاهی از انواع شاخص بورس در ایران به مقایسه آنها با شاخص بورسهای جهان خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
انواع شاخص بورس بازار ایران
شاخص بورس یا نماگر معیاری است که میتواند میزان رشد یا ریزش بورس را به ما نشان بدهد. مثلا اگر در یک روز از افت شاخص صحبت به میان میآید، به آن معناست که در آن روز، معاملات بازار در جهتی پیش رفتهاند که شاهد ریزش بازار بودهایم. در بورس ایران چند شاخص مختلف وجود دارد که به شرح زیر هستند:
شاخص قیمت یا TEPIX
در این شاخص تنها تغییر قیمتها را بررسی میکنیم و سود تقسیمی شرکتها را در محاسبات لحاظ نمیکنیم. در اینجا با وزن شرکتها سروکار داریم و شرکتهایی که وزن بیشتری دارند در شاخص بیشتر اثر میگذارند. برای محاسبهی این شاخص، ارزش جاری بازار سهام را بر ارزش جاری آن در یک تاریخ مبدا تقسیم میکنند و نتیجه را در عدد ۱۰۰ ضرب میکنند.
این مسئله را هم در نظر بگیرید که اگر سهامی برای مدتی معامله نشوند، آخرین قیمت آنها در شاخص لحاظ میشود. موارد زیر باعث میشوند که تعدیلهایی در این شاخص صورت بگیرد:
- افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
- افزایش و کاهش تعداد شرکتهای شاخص
- تجزیه و یا ادغام شرکتها
شاخص قیمت هموزن
همان شاخص قیمت است که در آن دیگر وزن شرکتها اهمیتی ندارد و تمام آنها با وزنی یکسان بررسی میشوند. از جمله کاربردهای این شاخص این است که آن را در مقایسه با شاخص کل میسنجند. به عنوان مثال اگر شاخص هموزن عملکردی مثبتتر از شاخص کل داشته باشد، نشان از آن دارد که توجه به سمت سهام شرکتهای کوچکتر معطوف بوده است. یعنی همان شرکتهایی که در شاخص کل اثرگذاری کمتری داشتهاند. یا وقتی شاخص کل صعودی است و شاخص هموزن روندی نزولی دارد نشان میدهد که بازار به طور کلی وضعیتی نزولی دارد و فقط چند سهم مهم و به اصطلاح شاخصساز هستند که با رشد قیمت مواجه شدهاند.
شاخص کل یا TEDPIX
این شاخص که از آن با نام شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) یاد میشود، همان شاخص معروفی است که در اخبار و رسانهها از آن صحبت میکنند. این شاخص تنها به بازده و سطح عمومی قیمت شرکتهای بورسی توجه دارد. هرچه ارزش بازار یک شرکت بیشتر و به طور کلی شرکت بزرگتر باشد، اثرگذاری بیشتری بر روی شاخص خواهد داشت. در این شاخص با قیمت و سوددهی سهام کار داریم. یعنی مطالعهی این شاخص نشان میدهد که میزان قیمتها و سوددهیها چقدر تغییر کرده است.
شاخص کل هموزن
تفاوت این شاخص با شاخص کل، در این است که دیگر اندازهی شرکتها باعث نمیشود که سهام شرکتهای بزرگ اثرگذاری بیشتری شاخص کل بورس به کدام سمت میرود؟ بر شاخص داشته باشند. یعنی در این شاخص تمام شرکتها وزن یکسانی دارند. به بیان دیگر شاخص کل هموزن وضعیت کلی بازار را بیان میکند؛ بدون آنکه به ارزش بازار شرکتها توجه داشته باشد.
شاخص بازده نقدی یا TEDIX
این شاخص به بازده میپردازد و تغییرات سود نقدی شرکتها را به نمایش میگذارد. مثلا زمانی که شاخص کاهش پیدا میکند میفهمیم که میانگین سود نقدی تقسیمی میان سهامداران کمتر شده است.
شاخص سهام آزاد شناور یا TEFIX
این شاخص به میزان سهامی اشاره دارد که دارندگان آن قصد ندارند که آن سهام را برای طولانیمدت نگه دارند و هر لحظه آمادهی فروش و عرضهی آن هستند. یعنی سهام شناور میزان سهامی است که در اختیار سهامداران حقیقی قرار گرفته است. این شاخص هم به نوعی با شاخص کل مشابه است و فقط در محاسبهی آن به سهام شناور آزاد شرکتها توجه میشود.
شاخص بازار اول و بازار دوم
این دو شاخص هم تغییرات قیمتی سهام شرکتهای حاضر در بازار اول و دوم را نشان میدهد.
فرمول محاسبه شاخص کل بورس
محاسبه شاخص کل از طریق فرمول زیر انجام میشود:
در این فرمول متغیرها به شرح زیر هستند:
- Pit= قیمت سهام شرکت i در زمان t
- Qit= تعداد سهام شرکت i در زمان t
- RDt= پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t
در این شاخص تمامی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس حضور دارند و وزن آنها هم مطابق شاخص TEPIX در نظر گرفته میشود. اما آنچه باعث تفاوت این شاخص با شاخص قیمت میشود، روشی است که برای تعدیل آنها به کار گرفته میشود. برای این شاخص یک عدد پایه به تاریخ اول فروردین ۱۳۷۷ در نظر گرفته شده است که برابر است با ۱۶۵۳.۰۸. همان تعدیلهایی که بالاتر برای شاخص قیمت گفتیم، اینجا هم کاربرد دارند و البته سود نقدی نیز در صورت پرداخت، در تعدیل شاخص لحاظ میشود. تعدیل پایه این شاخص مطابق فرمول زیر محاسبه میشود:
که در آن متغیرها به این شکل تعریف میشوند:
- RDt+۱= پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t+۱ بعد از تعدیل
- RDt= پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t قبل از تعدیل
- Pit= قیمت سهام شرکت i در زمان t
- Qit= تعداد سهام شرکت i در زمان t
- DPSit+۱= سود نقدی پرداختی شرکتی i در زمان t+۱
- Dt+۱= پایه شاخص کل قیمت در زمان t+۱ بعد از تعدیل
- Dt= پایه شاخص کل قیمت در زمان t قبل از تعدیل
مسئلهای که وجود دارد این است که سودهای نقدی که در سالهای گذشته پرداخت شده است، همچنان در این شاخص وجود دارد. پس با تغییرات قیمت کنونی همخوانی ندارد و به همین دلیل است که شاخصهای دیگری فراهم شده است که میتوان به آنها استناد کرد.
معایب شاخص کل
مسئلهای که باعث میشود شاخص کل کارایی واقعی نداشته باشد و نتواند به خوبی منعکسکنندهی واقعیت بازار باشد، به اهمیت سهام شاخصساز مربوط است. سهام شاخصساز همان سهام با ارزش بازار بالا هستند که تغییراتشان بیشتر از هر سهم دیگری روی شاخص اثر میگذارد. این یکی از مواردی است که به عنوان معایب شاخص از آن یاد میشود.
مسئلهی دیگری که منتقدان به آن اشاره میکنند، این است که شاخص کل بورس و فرابورس جداست. طبیعی است که شاخص کل بورس، بازتابی از فرابورس ارائه نکند.
اتفاق دیگری که میتواند شاخص کل را از واقعیت دور کند، به عرضه اولیه مربوط است. زمانی که عرضه اولیهها برای نخستین بار معامله میشوند، به دلیل تقاضای بالا، روی شاخص اثر میگذارند و باعث افزایش آن میشوند. اما از سمت دیگر به هر کد بورسی مقدار سهام زیاد نمیرسد. پس باز هم شاهد مغایرت میان شاخص و پرتفوی سهامداران خواهیم بود که یکی دیگر از مشکلات شاخص کل را نشان میدهد.
درست است که شاخصهای دیگری هم در بورس منتشر میشود. اما توجه عمده به شاخص کل است و همین مسئله عاملی است که موجب شد بحث معرفی یک شاخص جدید در بورس ایران پیش کشیده شود.
بررسی شاخص کل در سایت TSETMC
بیایید سری به سایت TSERMC بزنیم و ببینیم که چطور میشود از طریق این پایگاه به مقادیر شاخص دست پیدا کرد. در صفحهی اصلی TSETMC میتوانید آمار مربوط به انواع شاخص را ببینید.
همچنین در قسمتهای دیگر سایت، میتوانید ببینید که بیشترین تاثیرگذاران در شاخص کدام سهام هستند. این موارد بخشی از دانش تابلوخوانی در بازار بورس به شمار میروند.
چرا شاخص بورس صعودی است ولی سبد من منفی است؟
یکی از مواردی که به خصوص در روزهای منفی بازار بسیار با آن مواجه میشویم، واکنش سهامداران پس از شنیدن اخبار مربوط به شاخص است. شما به عنوان یک سهامدار میبینید که شاخص کل صعودی است ولی سبد شما در آن روز بازدهی منفی داشته است. دلیلش را بالاتر در لابلای توضیحات مربوط به شاخص بازار بورس ایران بیان کردیم. تغییرات شاخص کل به تغییرات شرکتهایی با ارزش بازار بالا بستگی دارد. حال آنکه ممکن است سهام پرتفوی شما، ارزش بازار بالایی نداشته باشند. طبیعی است که در چنین حالتی نباید انتظار بازده مثبت را از سبد خود داشته باشید.
اگر به صفحهی هر یک از سهام مراجعه کنیم، میبینید که در زیرمنوی آمارها، میتوانید در کادر مربوط به ارزش شرکت، علاوه بر مشاهدهی ارزش آن، رتبهی ارزش شرکت را هم بر اساس معاملات آخرین روز ببیند. پس میتوانید سهام پرتفوی خود را نیز به همین روش بررسی کنید و ببینید که رتبه ارزش آنها چند است. این کار به شما کمک میکند بفهمید چرا وقتی که شاخص مثبت است، همچنان سهام شما منفی است. اگر رتبهی سهام شما پایین باشد، به آن معناست که اثر کمتری بر شاخص دارد.
همین مسئله است که باعث شد آقای عشقی در صبحتهای خود، از احتمال جایگزینی یک شاخص جدید در بورس ایران به جای شاخص کل خبر دهد. شاخصی که دیگر نه دستکاری را در ذهن تداعی کند و نه به عقیدهی معاملهگران، ناکارآمد باشد.
مقایسه شاخص کل بورس ایران با شاخصهای برتر جهان
برای شروع مقایسه، ابتدا نگاهی به شاخص داوجونز میاندازیم که مشکل شاخص کل را با حذف سهام شرکتهای بزرگی مثل آمازون و فیسبوک برطرف کرده است. این شاخص عملکرد سهام ۳۰ شرکت بزرگ آمریکایی را اندازهگیری میکند و به دلیل حذف سهامی با وزن بالا، مشکلی مانند شاخص کل بورس ایران ندارد.
شاخص بعدی S&P 500 نام دارد که یکی از مطرحترین شاخصهای بورس در دنیا به حساب میآید. فهرست سهامی که در محاسبهی این شاخص دخیل هستند، ثابت نیستند و بنا به نظر یک کمیتهی اجرایی تغییر میکنند. در این شاخص معیارهای مختلفی نظیر ارزش بازار، تعداد سهام شناور، نقدینگی، صورت مالی شرکتها و البته سوابق شرکت در نظر گرفته میشود. همچنین میتوان این شاخص را مستقیما خریداری کرد. یعنی میشود به آن به دید یک سهم نگاه کرد و بخشی از مبلغ سرمایهگذاری را به آن اختصاص داد. چیزی که در بازار ایران خلا آن حس میشود.
و شاخص مهم دیگری که در مقایسه با شاخص بورس ایران باید آن را بررسی کنیم، شاخص نزدک است. این شاخص هم بر اساس میانگین وزنی محاسبه میشود. مزیت و تفاوت این شاخص با شاخص کل ایران این است که در اینجا سه سطح متفاوت داریم. در سطح اول شاخص شرکتهای کوچک بررسی میشود. سطح دوم، مربوط به شاخص بازار جهانی است که عملا سختگیرانهتر از سطح قبلی است. در نهایت بزرگترین بخش این شاخص، مربوط به بازارهای بینالمللی غیرمالی است که در سطح منتخب جهانی بررسی میشوند. همین سطحبندیها عملکرد شاخص را واضحتر نشان میدهد.
الگوبرداری از شاخص های جهانی برای شاخص جدید بورس ایران
برمیگردیم به همان شاخص داوجونز و پیشنهادی را بررسی میکنیم که یکی از کارشناسان بازار سرمایه در این خصوص ارائه کرده است. یکی از راهکارهای مطلوب برای معرفی و ایجاد یک شاخص جدید برای بورس ایران از دید شایان کرمی، این است که از شاخص داوجونز الگوبرداری کنیم. یعنی سهام شرکتهایی را که اکنون میتوانند اثر زیادی بر بازار بگذارند حذف کنیم تا دیگر شاهد این ناهمخوانی میان وضعیت بازار و سبد سهام سرمایهگذاران نباشیم.
حالا فرض کنید که در شاخص داوجونز هم تغییرات سهام شرکت فیس بوک لحاظ میشد. در آن صورت میشد دید که شاخص میتواند نوسانهای معنادار و جهتداری داشته باشد که تنها منعکسکنندهی بخشی از رفتار بازار است. در ایران شاخص کل بورس به کدام سمت میرود؟ هم وضعیت شاخص کل و سهام شاخصساز به همین شکل است. شاخص کل را بدون سهامی مثل فولاد، فارس یا فملی در نظر بگیرید. در آن صورت چه اتفاقی میافتد؟ در این شرایط دیگر میتوان به این امر امیدوار شد که شاخص واقعیتر خواهد بود.
کرمی روشی دیگر را مطرح میکند و ادامه میدهد که میتوان یک شاخص جدید برای بورس تعریف کرد و در آن مشخص کرد که هر شرکت چه وزنی دارد و چقدر میتواند روی شاخص اثر بگذارد. اینطور شخص میتواند بفهمد که شرکتهایی با وزن X میتوانند چه میزان بر شاخص اثرگذار باشند.
در مورد راهکار دیگر هم باید به سراغ ضریب بتا رفت. این ضریب به ما کمک میکند بفهمیم که سهم نسبت به تغییرات بازار چقدر واکنش نشان میدهد. به این ترتیب میشود ضریب بتا را برای سهام مختلف تفسیر کرد. یعنی وقتی ضریب بتا منفی است، میتوان فهمید که با بالا رفتن بازار، سهام مذکور ممکن است روند رو به پایینی را تجربه کنند و بالعکس.
جمع بندی
بحث ایجاد یک شاخص جدید برای بورس ایران زمانی مطرح شد که انتقادات به نحوه محاسبه فرمول شاخص کل بالا گرفت. آقای عشقی رئیس سازمان بورس هم با توجه به این مسائل توضیح داد که احتمال دارد شاخصی جدید را جایگزین شاخص فعلی کند. البته کارشناسان با این امر چندان موافق نیستند و معتقدند بهترین کار آن است که از بازارهای بزرگ دنیا درس بگیریم و بر اساس آنها شاخص را اصلاح کنیم. با مقایسه شاخص کل بورس ایران و بازارهای جهان میتوان به ایرادات شاخص فعلی پی برد و به دنبال راهی برای برطرف کردن آنها بود.
سوالات متداول با پاسخ کوتاه
شاخصی است که بر اساس بازده نقدی و قیمت سهام محاسبه میشود و در آن شرکتهای بزرگ بیشترین تاثیر را در محاسبات دارند. این همان شاخصی است که در اخبار و رسانهها به آن استناد میشود.
مشکلات شاخص از جایی آغاز میشود که این نماگر، نمیتواند معیار خوبی برای سنجش وضعیت کلی بازار باشد. چرا که سهامی با ارزش بازار بالاتر میتوانند به راحتی شاخص را جابجا کنند. در حالی که پرتفوی افرادی که سهام کوچک را خریدهاند ممکن است روندی متفاوت با شاخص کل داشته باشند.
در بورس ایران شاخصهای دیگری هم هستند که به صورت هموزن محاسبه میشوند و میتوان به آنها هم استناد کرد. همچنین با الگوبرداری از شاخصهای جهانی مثل داوجونز، میتوان سهام با وزن بالا را از شاخص حذف کرد که دیگر جهتگیریهای شاخص به منزلهی دستکاری تلقی نشود.
هنوز مشخص نیست و فعلا در این مورد اطلاعاتی ارائه نشده است.
کارشناسان معتقدند که مشکل فعلی بورس شاخص جدید نیست. چه بسا معرفی یک شاخص جدید، بیشتر باعث ترس و وحشت سهامداران شود و ریزشها را به شکلی نشان دهد که تاکنون اتفاق نمیافتاد.
پیشبینی وضعیت بازار سهام در سال ۱۴۰۱/ بورس به کدام سمت میرود؟
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: سال ۱۴۰۱ برای بازار سرمایه سال خوبی خواهد بود و این نوید می رود که از ابتدای امسال با توجه به اینکه مسئله بودجه نیز حل شده است و سایر سیاست های اقتصادی شفاف است بازار مثبت شود.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مصطفی صفاری در خصوص دلایل رشد شاخص کل بورس در روزهای اخیر به خبرنگار خبرآنلاین گفت: در همه بازارها ما یک دوره رونق و یک دوره رکود داریم، بازار سرمایه از مرداد ماه ۱۳۹۹ وارد رکود شده است و این رکود تا بهمن ماه سال گذشته ادامه داشته است و به عبارتی بازار سرمایه نزدیک به یک سال و هشت ماه در رکود به سر میبرده است و در حال حاضر رکود بازار سرمایه به اتمام رسیده است و اگر بیست سال گذشته بازار را مورد مطالعه قرار دهیم به این نتیجه میرسیم که بازار سرمایه همواره یک و نیم تا دو سال در رکود بوده است و سپس برگشت خورده است.
وی افزود: از دید بنده در سال ۱۴۰۱ رکود در بازار سرمایه به اتمام رسیده است و از طرفی بازار سرمایه نسبت به بازارهای رقیب جذابیت بیشتری دارد و با توجه به ثبات نرخ ارز و قیمت های بالای طلا و رکود حاکم شده در بازار مسکن، بازار سرمایه بیشترین جذابیت را دارد.
صفاری گفت: در نتیجه سال ۱۴۰۱ برای بازار سرمایه سال خوبی خواهد بود و این نوید می رود که از ابتدای امسال با توجه به اینکه مسئله بودجه نیز حل شده است و سایر سیاست های اقتصادی شفاف است بازار مثبت شود و بازگردد و شرکت های صادرات محور بازار سرمایه نیز به دلیل بحران اوکراین و روسیه رشد های چشمگیری را داشته اند و فروش و سود خیلی خوبی را پیش رو دارند و مطمئن باشید امسال سال بورس است.
شاخص کل بورس تهران به استراحت میرود؟
محمد حسین کیانی معاملهگر و فعال بازار سرمایه در این خصوص با خبرنگار پاداش سرمایه گفتگویی داشته است.
محدوده شاخص کل
کیانی با بررسی روند شاخص تا آخر تابستان گفت: اگر بخواهیم شاخص کل را مورد بررسی قرار دهیم میتوان گفت که شاخص بورس تهران میتواند توانایی رشد تا محدوده یک میلیون و پانصد را داشته باشد.
یکی از عوامل مؤثر در این رشد لیدر بودن نماد فارس و رشد در زیرمجموعههای آن است.
این احتمال وجود دارد که در روزهای آینده شاخص کل نیاز به استراحت پیدا کند و مدت کوتاهی روند اصلاحی را اتخاذ نماید اما ادامهی روند تا آخر تابستان به سمت محدوده یکمیلیون و پانصد حرکت خواهد نمود.
کامودیتیها و بورس تهران
او در خصوص تاثیر قیمتهای جهانی بر بورس ایران بیان داشت: با توجه به کلیت بازار پول در سهمهای شاخص ساز ورود و گردش دارد.
در مورد وضعیت بازار این نگرانی وجود دارد که با برگشت کرونا به چین و شیوع گسترده آن در این کشور شاهد ضعف و ریزش در کامودیتیها باشیم و این ریزش بر بازار سرمایه ایران نیز تأثیر قابلتوجهی خواهد گذاشت.
باید به این نکته توجه داشت که بازار سرمایه ایران بازاری دلاریزه است و در حقیقت به دلار وابسته است.
با این وجود حتی با منفی شدن شاخص کل نیز گروه خودرویی میتواند راه خود را جدا کرده و افزایش قیمت رشد را تجربه نماید. نمادهایی مانند خساپا خپارس ازجمله نمادهای قابلتوجه این گروه میباشند.
سهمهای مستعد
این فعال بازار سرمایه ادامه داد: در گروه تک سهمها نیز نماد شستا با افزایش سرمایهای که در پیش دارد میتواند تا محدوده 1500 تومان برسد و رشد خوبی را به ثبت برساند.
این سهم در حوالی 1400 تومان با مقاومتی روبرو خواهد شد و احتمال زیادی وجود دارد که در هفته جاری از این مقاومت عبور کند و افزایش قیمتی خود را ادامه دهد.
در کل به دلیل خبرهای ضدونقیض در مورد دولت جدید و مشخص نبودن روسای کابینه آقای رئیسی باید منتظر ماند و روند بازار را پس از متعادل شدن دولت جدید بررسی نمود.
وی در پایان افزود: با روند پیش روی بازار سهمهای کوچک نیز روندی رو به رشد خواهند داشت و تقاضا به سمت سهمهای کوچک حرکت خواهد نمود. بهویژه تک سهمهای کوچکی که از رشد خود عقبماندهاند و در قیمتهای مناسب و ارزندهای قرار دارند.
خبرنگار: مانیا جلالی مقدم
برای خواندن مصاحبه با کارشناسان روی گفتگو و مصاحبه کلیلک کنید.
گزارشات روزانهی بازار سرمایه در گزارش روز بخوانید.
روشهای سرمایهگذاری چیست؟ آموزش بورس را در مقالات آموزشی بخوانید.
در میان صنایع بورس ایران میتوان از گروه خودرو بهعنوان گروهی که از رشد مناسب خود جاماندهاند نام برد و نمادهای این صنعت را موردبررسی قرارداد.
دیدگاه شما