بازار نقدی چیست؟

معرفی بورس انرژی

شرکت بورس انرژی (سهامی عام) بر اساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی تاسیس و در تاریخ ۱۷/۰۴/۹۱ تحت شماره ۴۲۸۰۰۲ در اداره کل ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری به ثبت رسید و فعالیت های عملیاتی خود را در زمینه انجام معاملات نقدی، قرارداد سلف موازی استاندارد، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به منظور مرتفع سازی نیازهایی چون خرید و فروش منابع انرژی، تامین مالی برای تولیدکنندگان و تامین منابع انرژی برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان، از اوایل خرداد ماه همان سال آغار نمود.

موقعیت استراتژیک ایران به عنوان دارنده یکی از بزرگترین ذخائر و منابع هیدروکربوری جهان و بزرگترین کشور تولید کننده نفت و گاز و جهت گیری سند چشم انداز ۱۴۰۴ به سوی ارتقاء جایگاه جمهوری اسامی ایران به اولین کشور منطقه از ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، و… موجبات تاسیس بازاری متشکل جهت کشف قیمت و معامله حامل های انرژی و خاصه نفت و برق را از طریق تاسیس شرکت بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور فراهم آورد. بورس انرژی دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی است. بازار فیزیکی دربرگیرنده سه تابلوی برق، نفت و گاز و سایر حامل های انرژی و بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله می باشد. پذیرش کالاها در بازار فیزیکی بسته به آنکه آن ها در گروه اصلی یا مشابه قرار بگیرند توسط هیات پذیرش و یا کمیته عرضه صورت می پذیرد. شایان ذکر است که شرکت بورس انرژی، با ایجاد بازار فرعی، بستری مناسب را برای معامله کالاهای خارج از گونه و تک محموله ای نیز ایجاد کرده است. در حال حاضر اوراق بهادار مبتنی بر کالا )از جمله قرارداد سلف موازی استاندارد( در بازار مشتقه بورس انرژی، بر روی دارایی های پایه ای صادر می شود که در بورس مورد پذیرش قرار گرفتند یا دارای بازار نقدی قوی هستند.

موضوع فعالیت بورس انرژی

موضوع فعالیت شرکت طبق مفاد ماده ۳ از فصل دوم اساسنامه، به شرح ذیل است:

• تشکیل، سازماندهی و اداره بورس انرژی به صورت متشکل، سازمان یافته و خود انتظام به منظور انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده توسط اشخاص ایرانی و غیر ایرانی مطابق قانون و مقررات.
• پذیرش کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر آن مطابق قانون و مقررات.
• تعیین شرایط عضویت برای گروه های مختلف از اعضا، پذیرش متقاضیان عضویت، وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا، تعیین وظایف و مسئولیت های اعضا، نظارت بر فعالیت آن‌ها و تنظیم روابط بین آن‌ها مطابق قانون و مقررات.
• فراهم آوردن شرایط لازم برای دسترسی منصفانه اعضا به منظور انجام معاملات کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.
• همکاری و هماهنگی با نهادهای مالی، شرکت ها، ارگان ها و سازمان‌هایی که بخشی از وظایف مربوط به داد و ستد کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده یا انتشار و پردازش اطلاعات مرتبط با بورس انرژی را به عهده دارند از جمله شرکت های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه.
• تبادل به موقع اطلاعات بین شرکت و سایر نهادهای متولی بازار فیزیکی انرژی از جمله مدیریت شبکه برق ایران، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران در چارچوب مقررات مصوب سازمان.
• انجام تحقیقات،آموزش و فرهنگ‌سازی مرتبط با فعالیت بورس انرژی به منظور تسهیل، بهبود و گسترش داد و ستد در بورس انرژی.
• همکاری با بورس¬های دیگر در ایران و خارج از ایران به منظور تبادل اطلاعات و تجربیات، یکسان سازی مقررات و استانداردها جهت تسهیل انجام مبادلات برون مرزی.
• نظارت بر حسن انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در بورس انرژی.
• تهیه، جمع آوری، پردازش، انتشار یا اعلام اطلاعات مربوط به سفارش ها و معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده طبق قانون و مقررات.
• نظارت بر عرضه کنندگان کالاهای پذیرفته شده در بورس انرژی و داد و ستدکنندگان اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.
• پذیرش انبارها، نظارت بر فعالیت آن ها و انجام عملیات مربوط به انبارها که در جهت داد وستد معاملات در بورس انرژی انجام می شود.
• اجرای سایر وظایفی که مطابق قانون و مقررات بعهده شرکت گذاشته شده یا خواهد شد.

ماموریت، چشم انداز و اهداف بورس انرژی

بورس انرژی به منظور ایجاد بازاری شفاف، کارآ، با نقدشوندگی و رقابت پذیری بالا و به جهت رفع انحصار و کشف عادلانه قیمت حامل های انرژی در سال ۱۳۹۱ تاسیس شد. در این راستا، شرکت برآن است تا به مرجعی برای کشف قیمت حامل های انرژی در منطقه خاورمیانه مبدل شود. از اینرو، شرکت بورس انرژی با نظر به ماموریت و چشم انداز سازمانی مذکور، دارای اهدافی به شرح زیر است:

• ارتقاء جایگاه و کارکردهای بورس انرژی برای ذینفعان
• بکارگیری رویه های موثر جهت حفظ سلامت بازار و صیانت از حقوق ذینفعان
• طراحی ابزارها و محصولات جدید با توجه به نیازهای ذینفعان و اقتضائات محیطی
• تجهیز بهینه منابع فیزیکی و توسعه مستمر سرمایه های انسانی
• ارزش آفرینی و تامین منافع سهامداران
• تعامل و همکاری موثر با نهادهای فعال در بازارهای مالی

مزایای خرید و فروش در بورس انرژی

1. بخشودگی ده درصد(۱۰%) از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس¬های کالایی
2. معافیت مالیاتی معاملات قراردادهای آتی
3. عدم نیاز به برگزاری مناقصه و مزایده برای خرید و فروش کالاهای پذیرفته ¬شده در بورس¬های کالایی توسط وزارت خانه¬ها و دستگاه¬های دولتی و عمومی و دستگاه¬های اجرایی
4. خروج کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت¬گذاری
5. ایجاد بازاری قانون¬مند و سازمان¬یافته جهت تسهیل داد و ستد کالاها؛
6. کشف شفاف قیمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار

سرمایه و ترکیب سهامداران بورس انرژی

طبق مفاد بندهای ۸ و ۹ اساسنامه، سرمایه شرکت مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال می باشد که به ۲۰۰ میلیون سهم عادی هزار ریالی با نام تقسیم و تمام آن به صورت نقدی پرداخت شده است. سهامداران شرکت به سه دسته: نهادهای مالی، تولید کنندگان و سایر فعالان مربوط به بورس و انواع کالاهای قابل پذیرش در بورس انرژی و سایر اشخاصی که جزء دسته های اول و دوم نیستند، تقسیم شده اند. حداکثر درصد سهام متعلق به هریک از دسته های اول و دوم به ترتیب ۶۰ و ۲۰ درصد بوده که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین شده است. به علاوه هر شخص در هر زمان، به طور مستقیم یا غیر مستقیم حداکثر ۲٫۵ درصد از سهام شرکت را می تواند در مالکیت خود داشته و بر اساس ماده ۱۲ اساسنامه شرکت بورس انرژی، تنها در درون دسته سهامداری خود، می تواند اقدام به نقل و انتقال سهام نماید )مگر با تصویب هیات مدیره سازمان).

شاخص قیمت و بازده نقدی چیست؟ | درآمدکل

شاخص قیمت و بازده نقدی از مهم‌ترین شاخص‌های بازار سرمایه هستند. این دو معیار تقسیم سود در هر شرکت و میزان بازده سهام را بر اثر افزایش قیمت سهم هر شرکت نشان می‌دهد. در این مقاله در مورد این شاخص‌ها و انواع هر کدام صحبت می‌شود.

شاخص قیمت چیست؟

شاخص قیمت، معیار تغییرات نسبی قیمت را نسبت به یک دوره مشخص نشان می‌دهد. این معیار متشکل از یک سری اعداد مرتب شده است به گونه‌ای که مقایسه بین مقادیر هر دو دوره یا مکان، میانگین تغییر قیمت‌ها را بین دوره‌ها یا میانگین اختلاف قیمت‌ها را بین مکان‌ها نشان می‌دهد. شاخص‌های قیمت ابتدا برای اندازه‌گیری تغییرات در هزینه‌های زندگی به‌منظور تعیین افزایش دستمزد لازم برای حفظ یک استاندارد زندگی ثابت ساخته شدند. آن‌ها همچنان برای تخمین تغییرات قیمتها در طول زمان استفاده می‌شوند، همچنین برای اندازه‌گیری تفاوت هزینه‌ها در مناطق یا کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

معرفی انواع شاخص قیمت

عدد شاخص قیمت تغییر قیمت کالای مصرفی یا خدمات مختلف را در دوره‌های مختلف نسبت به یک سال پایه نشان می‌دهد. شاخص‌های قیمت انواع مختلفی دارند از جمله:

• شاخص قیمت مصرف کننده

شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) معیاری است که میانگین وزنی قیمت سبد کالاهای مصرفی و خدماتی مانند حمل و نقل، غذا و خدمات پزشکی را بررسی می‌کند. با در نظر گرفتن تغییرات قیمت برای هر کالا در سبد کالاهای از پیش تعیین شده قیمت و میانگین آن‌ها محاسبه می‌شود. از تغییرات CPI برای ارزیابی تغییرات قیمت مرتبط با هزینه زندگی استفاده می‌شود. CPI یکی از پر استفاده‌ترین آمارها برای شناسایی دوره‌های تورم است.

• شاخص قیمت تولید کننده

شاخص قیمت تولید کننده (PPI)، گروهی از شاخص‌ها است که میانگین حرکت قیمت فروش از تولید داخلی در طول زمان را محاسبه و نشان می‌دهد. PPI حرکات قیمت را از نظر فروشنده اندازه گیری می‌کند. برعکس، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) تغییرات هزینه را از نظر مصرف کننده اندازه گیری می‌کند.

• شاخص قیمت عمده فروشی

شاخص قیمت عمده فروشی (WPI) شاخصی است که تغییرات قیمت کالاها را اندازه گیری و پیگیری می‌کند. این شاخص در مورد کالاهایی است که به صورت عمده به فروش می‌رسند و بین نهادها یا مشاغل (به جای کالای بین مصرف کننده) معامله می‌شوند. WPI معمولاً به صورت نسبت یا درصد بیان می‌شود و میانگین تغییر قیمت کالاها را نشان می‌دهد. از این معیار به عنوان یك شاخص از سطح تورم یك كشور استفاده می‌شود.

• شاخص هزینه اشتغال

شاخص هزینه اشتغال (ECI) یک سری اقتصادی است که جزئیات جبران خسارت کارکنان را بیان می‌کند. از این معیار برای بررسی دستمزدها و میزان افزایش آن‌ها استفاده می‌شود.

• شاخص قیمت صادرات و واردات

شاخص‌های قیمت واردات و صادرات (MXP) تغییرات قیمت کالاها و خدمات ورودی و خروجی به هر کشور را اندازه گیری می‌کند. این شاخص با تدوین قیمت کالاهای خریداری شده از کشورهای دیگر (واردات) و قیمت کالاهای تولید شده در کشور (صادرات) ایجاد می‌شود.

• تعدیل کننده GDP

Deflator قیمت تولید ناخالص داخلی که به عنوان Deflator GDP یا Deflator قیمت ضمنی نیز شناخته می‌شود، تغییرات قیمت برای همه کالاها و خدمات تولید شده در یک اقتصاد را اندازه گیری می‌کند. تولید ناخالص داخلی مجموع تولید کالاها و خدمات را نشان می‌دهد. Deflator قیمت تولید ناخالص داخلی را با نشان دادن تأثیر تغییرات قیمت بر تولید ناخالص داخلی، ابتدا با ایجاد یک سال پایه و سپس، با مقایسه قیمت‌های فعلی با قیمت‌های سال پایه نشان می‌دهد.

بازده نقدی چیست؟

بازده نقدی یک محاسبه اساسی است که برای تخمین بازده از دارایی که درآمد ایجاد می‌کند استفاده می‌شود. بازده نقدی همچنین به کل مبلغ توزیع پرداختی سالانه یک درآمد به عنوان درصدی از قیمت فعلی آن اشاره دارد. همچنین یک روش اندازه گیری است که می‌تواند برای مقایسه اعتماد واحدهای مختلف استفاده شود.

در واقع بازپرداخت وجه نقد بازدهی است که کل وجهی را که از کل وجوه سرمایه‌گذاری شده به دست آورده محاسبه می‌کند. مقدار کل وجه نقد به دست آمده به طور کلی بر اساس جریان نقدی سالانه قبل از مالیات است.

جریان نقدی در بازارهای مالی چیست ؟

جریان نقدی نشان دهنده مقدار پولی است که به داخل و خارج از یک تجارت منتقل می شود. انواع مختلفی از جریان های نقدی وجود دارد که دو نوع رایج آن جریان های ورودی (وجه نقد دریافتی) و جریان های خروجی (وجه نقد خرج شده) هستند. بر اساس محاسبه بین این دو جریان می توان به داده هایی مثل تراز تجاری در سطح شرکت و یا حتی کشور دست یافت. همچنین در بحث اقتصاد کلان، از جریان نقدی در راستای شناسایی تورم یک کشور استفاده می شود.

جریان نقدی آزاد (FCF) یکی از مهمترین معیارهای مالی است که توسط سرمایه گذاران برای تعیین جذابیت یک شرکت مورد استفاده قرار می گیرد. اگر شرکت بتواند جریان نقدی مثبت ایجاد کند، سرمایه گذاران به احتمال زیاد جذب شرکت خواهند شد زیرا نیازی به تامین مالی اضافی ندارد و همچنین سرمایه آنها از امنیت بالاتری برخوردار است.

نکته ای که باید به آن دقت شود این است که هرچه جریان نقدی مثبت باشد، تراز تجاری نیز مثبت است. در بحث تراز تجاری مثبت باید به این نکته اشاره کرد که هرچه میزان پول دریافتی از پول هزینه شده بیشتر باشد، تراز تجاری مثبت است. برای مثال در صورتی که شرکتی 10 میلیارد تومان صادرات داشته و 6 میلیارد تومان واردات انجام دهد، در اصل این شرکت تراز تجاری 4 میلیاردی در اختیار دارد.

FCF با کاهش پول خرج شده برای تراکنش ها از ورودی ها محاسبه می شود. FCF هزینه‌های غیر نقدی را مستثنی می‌کند، اما شامل تجهیزات، دارایی‌ها و خروج سرمایه در گردش از ترازنامه های مالی می‌شود.

در نهایت، جریان نقد آزاد گزارش شده شرکت نشان دهنده وجوه موجود برای پرداخت سود سهام ، بازخرید سهام یا پرداخت سود به سرمایه گذاران وجود دارد و معامله گران با خیال راحت می توانند به معاملات خود مشغول باشند. جریان نقدی بخشی از تحلیل فاندامنتال به شما می آید.

سایت آرام چارتس، نقدینگی در بازار فارکس را به صورت روزانه در وبسایت خود منتشر می کند.

با ما در شبکه های اجتماعی همراه باشید ( یوتیوب ، تلگرام ، اینستاگرام ، توییتر )

معاملات اسپات (Spot Trading) در بازار ارزهای دیجیتال

معاملات اسپات (Spot trading) به معنی خرید یا فروش مستقیم ابزارها و دارایی‌های مالی مانند ارزهای دیجیتال، فارکس و سهام است. در این نوع معاملات، اغلب داد و ستدها فوری هستند. معاملات اسپات در هر ۲ شکل بازارهای نقدی (Spot market) یعنی معاملات با واسطه (Exchange-based) یا بی‌ واسطه (OTC) انجام می‌شود.

وقتی در بازار نقدی یا اسپات معامله می‌کنید، فقط می‌توانید از دارایی‌های خود استفاده کنید و هیچ اهرم یا بودجه اضافی در دست نخواهید داشت. صرافی‌های متمرکز با وضع مقرراتی مشخص و نظارت بر آن‌ها انجام معاملات اسپات را آسان‌تر می‌کنند اما در مقابل، از کاربران کارمزد دریافت می‌کنند. صرافی‌های غیرمتمرکز نیز این شبکه از خدمات را با استفاده از قرارداد هوشمند در بلاک چین انجام می‌دهند.

معاملات اسپات یا نقدی ساده‌ترین راه برای سرمایه‌گذاری و ترید کردن است. احتمالا اولین تجربه شما برای سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال، یک معامله نقدی در بازار بازار اسپات بوده است. برای مثال خرید بیت کوین یا اتریوم در بازار و هولدل کردن آن‌ها. بازارهای اسپات در سطوح مختلف دارایی، از جمله ارزهای دیجیتال، سهام، کالاها، فارکس و اوراق قرضه وجود دارند. احتمالا بیش از آنچه فکر می‌کنید با بازارهای نقدی و معاملات نقدی آشنا هستید.

بازار نقدی (Spot Market) چیست؟

بازار نقدی (Spot market) یک بازار مالی برای عموم معامله‌گران است که دارایی‌ها در آن بلافاصله معامله می‌شوند. خریدار، دارایی را با استفاده از ارز فیات یا دارایی دیگری از فروشنده خریداری می‌کند. تحویل دارایی اغلب فوری است، اما باز هم به این که چه چیزی معامله می‌شود بستگی دارد. بازارهای نقدی به عنوان بازار لحظه‌ای و اسپات هم شناخته می‌شوند. این بازارها به اشکال مختلفی وجود دارند و معمولا صرافی‌ها به عنوان واسطه‌هایی انجام این معاملات را تسهیل می‌کنند. البته که می‌توانید معاملات خارج از صرافی (OTC) و مستقیماً با دیگران انجام دهید.

معاملات نقدی (Spot Trading) چیست؟

معامله‌گران نقدی (Spot Traders) با خرید دارایی‌ها و امید به افزایش ارزش آن‌ها و سپس فروش‌ آن دارایی‌ها زمانی که قیمت افزایش یافت، کسب سود کنند. همچین، معامله‌گران اسپات می‌توانند از طریق فروش دارایی‌ها و خرید مجدد آن در صورت کاهش قیمت سود کنند. در واقع، قیمت فعلی یک دارایی در بازار به عنوان قیمت لحظه‌ای شناخته می‌شود؛ شما با استفاده از ثبت سفارش در صرافی، می‌توانید دارایی های خود را بلافاصله با بهترین قیمت لحظه‌ای خریداری کرده یا بفروشید. با این حال، هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت بازار در حین اجرای سفارش شما تغییر نکند.

همچنین ممکن است حجم کافی برای انجام سفارش شما بازار نقدی چیست؟ با قیمت مورد نظر شما وجود نداشته باشد. به عنوان مثال، اگر سفارش شما ۱۰ اتریوم (ETH) باشد اما در آن لحظه فقط ۳ اتریوم (ETH) عرضه شود، باید بقیه سفارش خود را به قیمت متفاوتی ثبت کنید. قیمت‌های نقدی دارایی‌ها در لحظه به‌روزرسانی می‌شوند و با تغییر سفارش‌ها تغییر می‌کنند. امکان انجام معاملات اسپات بدون واسطه نیز وجود دارد، یعنی می‌توانید مبلغ و قیمت ثابتی را مستقیما از طرف دیگری بدون خرید از صرافی انجام دهید.

تسویه حساب این معاملات بسته به نوع دارایی می‌تواند فوری یا حداکثر طی دو روز کاری بعد (T+2) انجام شود. در گذشته، انتقال سهام مستلزم انتقال گواهی فیزیکی بود. بازار ارز نیز قبلا دارایی‌ها را از طریق پول نقد یا به شکل سپرده منتقل می‌کرد. اکنون با استفاده از سیستم‌های دیجیتال، تحویل دارایی‌ها تقریبا بلافاصله انجام می‌شود. بازارهای ارزهای دیجیتال ۲۴ ساعته باز هستند و امکان انجام معاملات فوری را امکان پذیر می‌کنند. با این حال، ممکن است انجام معاملات اسپات همتا‌به‌همتا (P2P) یا خارج از صرافی (OTC) زمان بیشتری نیاز داشته باشد.

معاملات با واسطه یا بی‌ واسطه

معاملات اسپات فقط به یک شکل محدود نمی‌شوند، در حالی که بیشتر افراد در صرافی‌ها این شکل از معاملات را انجام می‌دهند، شما می‌توانید دارایی‌های خود را بدون نیاز به شخص ثالث و مستقیما با دیگران معامله کنید. همانطور که گفتیم این خرید و فروش‌ها به عنوان معاملات بدون واسطه یا خارج از صرافی (OTC) نیز شناخته می‌شوند.

صرافی‌های متمرکز

صرافی‌های ارز دیجیتال به دو صورت متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX) هستند. یک صرافی متمرکز، معاملات دارایی‌هایی مانند ارزهای دیجیتال، فارکس و کالاها را مدیریت می‌کند. صرافی بازار نقدی چیست؟ به عنوان یک واسطه بین فعالان بازار و به عنوان کارگزار معامله عمل می‌کند. برای استفاده از یک صرافی متمرکز، باید حساب خود را با فیات یا ارز دیجیتالی که می‌خواهید معامله کنید شارژ کنید.

یک صرافی متمرکز مناسب، اطمینان حاصل می‌کند که تراکنش ها به خوبی انجام می‌شوند؛ سایر مسئولیت ها عبارت‌اند از انطباق با مقررات، احراز هویت (KYC)، قیمت گذاری منصفانه، امنیت و حفاظت از حقوق مشتری. در مقابل، صرافی برای تسهیل معاملات و دیگر خدمات خود از کاربران کارمزد دریافت می‌کند. به همین دلیل، صرافی‌‌ها می‌توانند تا زمانی که کاربر و حجم معاملات کافی داشته باشند، در هر دو بازار صعودی و نزولی سود ببرند.

صرافی‌های غیرمتمرکز

صرافی غیرمتمرکز (DEX) نوع دیگری از صرافی است که بیشتر در مورد ارزهای دیجیتال وجود دارد. یک صرافی غیرمتمرکز بسیاری از خدمات یک صرافی متمرکز را ارائه می‌دهد. این شکل از صرافی‌ها با استفاده از فناوری قرارداد هوشمند در بلاک چین، سفارشات خرید و فروش را پردازش می‌کنند. در بیشتر موارد، کاربران نیازی به ایجاد حساب در صرافی‌های غیرمتمرکز ندارند و می‌توانند مستقیما با یکدیگر معامله کنند. شما برای انجام معاملات اسپات نیازی به انتقال دارایی‌های خود به صرافی غیرمتمرکز ندارید.

معامله مستقیما از کیف پول معامله‌گران و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شود؛ قطعه کدهایی که به شکل خودکار بر روی شبکه بلاک چین اجرا می‌شوند. بسیاری از کاربران، صرافی‌های غیرمتمرکز را ترجیح می‌دهند زیرا حریم خصوصی و آزادی بیشتری را نسبت به شکل متمرکز صرافی‌ها فراهم می‌کند. با این حال، این دسته از صرافی‌ها نقایص خود را هم دارند؛ به عنوان مثال، نبود احراز هویت و پشتیبانی مشتری در صورت بروز مشکل می‌تواند دردسر ساز باشد.

برخی از صرافی‌های غیرمتمرکز مانند دی‌وای‌دی‌ایکس (dYdX) یا سروم (Serum) از مدل دفتر سفارش یا اردر بوک (Order Book) استفاده می‌کنند. با این حال بیشتر این صرافی‌ها مانند پکنیک سواپ (Pancake Swap) بر اساس مدل بازارساز خودکار (AMM) توسعه‌ پیدا کرده‌اند. بازارسازهای خودکار نیز از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند اما مدل متفاوتی را برای تعیین قیمت‌ها پیاده‌سازی می‌کنند. خریداران از وجوه موجود در استخر نقدینگی برای مبادله توکن‌های خود استفاده می‌کنند. کاربرانی که نقدینگی درون استخرها را تامین می‌کنند نیز از هرکسی که از دارایی‌های درون استخر استفاده می‌کند، کارمزد تراکنش دریافت می‌کنند.

معاملات بدون واسطه

معاملات بدون واسطه (Over-the-counter) گاهی اوقات به عنوان معاملات خارج از صرافی شناخته می‌شود. در این مدل، دارایی‌ها به طور مستقیم بین خریداران و فروشندگان معامله می‌شود. معاملات اسپات در بازار بدون واسطه از روش‌های ارتباطی متعددی برای سازماندهی خود از جمله تلفن و پیام فوری استفاده می‌کند. مهم‌ترین مزیت معاملات OTC این است که شما دیگر نیاز به ثبت سفارش در اورد بوک ندارید.

اگر دارایی‌هایی مانند کوین‌های کوچک را با نقدینگی کم معامله می‌کنید، ممکن است تا یک سفارش بزرگ دچار اسلیپیج (Slippage) شود. صرافی اغلب نمی‌تواند سفارش شما را با قیمت مورد نظر تکمیل کند، بنابراین برای تکمیل سفارش باید قیمت‌های بالاتری را در نظر بگیرید. به همین دلیل، معاملات بزرگ بدون واسطه اغلب قیمت‌های بهتری دارند. توجه داشته باشید که حتی دارایی‌های نقدی مانند بیت کوین می‌توانند در زمانی که سفارش‌ها بیش از حد بزرگ هستند دچار اسلیپیج شوند؛ بنابراین برای ثبت سفارش های بزرگ بیت کوین (BTC) نیز می‌توان از معاملات بدون واسطه استفاده کرد.

بازار نقدی و بازار آتی چه تفاوتی دارند؟

قبلاً اشاره کردیم که معاملات اسپات در بازارهای نقدی تقریبا فوری انجام می‌شوند. از سوی دیگر، بازار آتی یا فیوچرز دارای قراردادهایی است که پرداخت آن در تاریخی در آینده انجام می‌شود. به بیان دیگر، خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که مقدار معینی از کالا را با قیمتی مشخص در آینده مبادله کنند. زمانی که قرارداد در تاریخ تسویه سررسید می‌شود، خریدار و فروشنده معمولا به جای تحویل دارایی، تسویه نقدی انجام می‌دهند.

معاملات اسپات و معاملات مارجین چه تفاوتی دارند؟

امکان انجام معاملات مارجین (Margin Trading) در برخی از بازارهای اسپات وجود دارد. همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، معاملات نقدی مستلزم آن است که بلافاصله دارایی را خریداری کرده و تحویل بگیرید. در مقابل، معاملات مارجین به شما امکان می‌دهد وجوهی را با بهره از شخص ثالث قرض کنید. این کار به شما اجازه می‌دهد تا معاملات بزرگ‌تری انجام دهید و پتانسیل کسب سودهای قابل توجهی را داشته باشید. با این حال، زیان‌های احتمالی را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین در هنگام انجام معاملات مارجین باید مراقب باشید که تمام سرمایه اولیه خود را از دست ندهید.

مزایا و معایب بازارهای اسپات

هر نوع معامله و استراتژی معاملاتی که از استفاده می‌کنید، مزایا و معایب خود را دارد. درک این موارد به شما کمک می کند تا با کاهش ریسک بتوانید با اطمینان بیشتری معامله کنید. معاملات نقدی یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای انجام معاملات است، اما همچنان دارای نقاط قوت و ضعف است.

مزایای بازارهای نقدی

1. قیمت‌ها شفاف بوده و تنها متکی به عرضه و تقاضا در بازار است. این جنبه در تضاد با بازار آتی (Futures) است که اغلب دارای چندین قیمت مرجع است. به عنوان مثال، قیمت در بازار آتی بایننس از داد‌ه‌های دیگری مانند نرخ سرمایه، شاخص قیمت و مبنای میانگین متحرک (MA) مشتق شده است. در برخی از بازارهای سنتی، قیمت ممکن است تحت تأثیر نرخ بهره قرار گیرد.
2. انجام معاملات اسپات به دلیل قوانین ساده، پاداش‌ها و خطرات آن آسان است. وقتی ۵۰۰ دلار در بازار نقدی سرمایه گذاری می‌کنید، می‌توانید ریسک خود را به راحتی بر اساس قیمت خرید و قیمت فعلی دارایی محاسبه کنید.
3. می‌توانید سفارش خود را ثبت کرده و دیگر به آن فکر نکنید! برخلاف معاملات مشتقه و مارجین، در معاملات نقدی نیازی به نگرانی در مورد لیکوئید شدن یا دریافت مارجین نیستید. هر زمان که بخواهید می‌توانید وارد معامله شده یا از آن خارج شوید. همچنین نیازی به بررسی استراتژی سرمایه‌گذاری خود ندارید، مگر اینکه بخواهید معاملات کوتاه مدت انجام دهید.

معایب بازارهای نقدی

1. بسته به آنچه که معامله می‌کنید، بازارهای نقدی می‌توانند دارایی‌هایی را در اختیار شما بگذارند که نگهداری آن‌ها می‌تواند ناخوشایند باشد. کالاها شاید بهترین نمونه باشند. اگر نفت خام را به شکل نقدی خریداری کنید، باید دارایی را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید. در مورد ارزهای دیجیتال، نگه داشتن توکن‌ها و سکه‌ها به شما این مسئولیت را می‌دهد که آن‌ها را ایمن و مطمئن نگه دارید.
2. سود بالقوه در معاملات نقدی بسیار کمتر از معاملات آتی یا مارجین است. شما می‌توانید از همان مقدار سرمایه برای ترید در موقعیت های بهتر استفاده کنید.

کلام آخر

معاملات اسپات در بازارهای نقدی یکی از رایج‌ترین روش‌های معامله برای افراد و به خصوص مبتدیان است. شاید بیش از حد ساده‌ به نظر برسد اما همیشه خوب است که اطلاعات بیشتری از مزایا، معایب و استراتژی‌های بالقوه آن داشته باشید. جدا از اصول اولیه، باید دانش خود را با تحلیل‌های تکنیکال، فاندامنتال یا بنیادی و مدیریت احساسات ترکیب کنید.

سوالات متداول

بازار نقدی (Spot Market) چیست؟

اسپات مارکت یک بازار مالی برای عموم معامله‌گران است که دارایی‌ها در آن بلافاصله معامله می‌شوند.

معاملات اسپات (Spot trading) به چه معناست؟

معاملات اسپات به معنی خرید یا فروش مستقیم ابزارها و دارایی‌های مالی مانند ارزهای دیجیتال، فارکس و سهام است.

نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی نوشته شده و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات افراد یا عواقب مالی آن ندارد.

بازار نقدی چیست؟

نرخ ارز نقدی (نرخ ارز برای تحویل فوری)

نرخ ارز نقدی، قیمت فعلی است که با آن، یک فرد می تواند یک ارز را با ارز دیگری مبادله کند تا در اولین سررسید ممکن، تحویل داده شود.

تحویل نقدی برای معاملات ارز نقدی، معمولا تاریخ تسویه استاندارد دو روز کاری پس از تاریخ معامله(T+2) است.

آموزه های کلیدی

• نرخ ارز نقدی، قیمت فعلی بازار برای مبادله یک ارز با ارز دیگر است.

• به طور کلی، نرخ نقدی توسط بازار فارکس تعیین می شود.

• برخی از کشورها به طور فعال نرخ های ارز را از طریق مکانیسم هایی مانند وابستگی ارز تعیین می کنند یا بر آن تاثیر می گذارند.

• معامله گران ارز، از نرخ های لحظه ای پیروی می کنند تا فرصت های معاملاتی را نه تنها در بازار نقدی، بلکه در بازارهای آتی، قراردادهای سلف و بازارهای آپشنز شناسایی کنند.

• بازار فارکس بزرگترین و نقدشونده ترین بازار جهان محسوب می شود.

درک نرخ های ارز نقدی

نرخ ارز نقدی، بهتر است به این عنوان در نظر گرفته شود که در هر لحظه از زمان، برای خرید یک ارز، چقدر باید به ارز دیگر بپردازید. نرخ‌های ارز نقدی معمولا از طریق بازار جهانی ارز (فارکس) تعیین می شوند، جایی که معامله گران ارز، موسسات و کشورها، معاملات و مبادلات را انجام می دهند.

بازار فارکس بزرگترین و نقدشونده ترین بازار در جهان است که در آن، روزانه تریلیون ها دلار دست به دست می شود. بیشترین ارزهای مورد معامله عبارتند از: دلار امریکا، یورو، پوند، ین و دلار کانادا. یورو در بسیاری از کشورهای قاره اروپا از جمله آلمان، فرانسه و ایتالیا استفاده می شود

معاملات جهانی فارکس به صورت الکترونیکی بین بانک ها، شرکت ها، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، صندوق های تامینی، شرکت های بیمه و نهادهای دولتی بزرگ چند ملیتی، انجام می شود.

معاملات برای اهداف مختلفی از جمله پرداخت های واردات و صادرات، سرمایه گذاری های کوتاه مدت و بلندمدت، وام ها و سفته بازی انجام می شود.

برخی از ارزها، به ویژه در اقتصادهای در حال توسعه، توسط دولت هایی کنترل می شوند که نرخ ارز نقدی را تعیین می کنند. به عنوان مثال، دولت مرکزی چین، یک سیاست تثبیت ارز دارد که قیمت یوان را تعیین می کند و آن را در محدوده معاملاتی محدود در برابر دلار امریکا نگه می دارد.

معاملات نرخ ارز نقدی

برای اکثر معاملات نرخ ارز نقدی، تاریخ تسویه دو روز کاری پس از تاریخ معامله است. رایج ترین استثنای این قانون، معامله دلار امریکا در برابر دلار کانادا است که در روز کاری بعد تسویه می شود.

آخر هفته ها و تعطیلات به این معنی است که دو روز کاری اغلب بسیار بیشتر از دو روز تقویمی است، به خصوص در فصول مختلف تعطیلات در سراسر جهان.

در تاریخ معامله، دو طرف درگیر معامله در مورد مقدار ارز A که با ارز B مبادله می شود به توافق می رسند. همچنین در مورد نرخ مبادله توافق می کنند. در نهایت، طرفین در مورد ارزش معامله به هر دو ارز و تاریخ تسویه توافق می کنند. اگر قرار باشد ارزها تحویل داده شوند، طرفین اطلاعات بانکی را نیز مبادله می کنند.

سفته بازان اغلب برای یک تاریخ تسویه چندین بار خرید و فروش می کنند که در این صورت معاملات خالص می شود و فقط سود یا زیان آن تسویه می شود. ارز هرگز قرار نیست تحویل داده شود.

نظرسنجی بانک فدرال رزرو نیویورک در اکتبر 2021 نشان داد که میانگین حجم معاملات روزانه برای همه ابزارهای فارکس (شامل نقدی، قراردادهای سلف، سوآپ و آپشنز) 989.4 میلیون دلار است. بیشترین حجم متوسط ​​روزانه در معاملات نقدی در جفت ارزهای یورو/دلار و دلار/ین بود.

نکات خاص

بازار نقدی

بازار نقدی ارز می تواند بسیار پر نوسان باشد. در کوتاه مدت، نرخ ها اغلب توسط اخبار، حدس و گمان و معاملات تکنیکال هدایت می شوند. در بلندمدت، نرخ‌ها عموما توسط ترکیبی از اصول اقتصادی ملی و تفاوت های نرخ بهره هدایت می شوند.

بانک های مرکزی، با خرید یا فروش ارز محلی یا تعدیل نرخ های بهره، گاهی برای هموارسازی بازار مداخله می کنند. کشورهایی که دارای ذخایر ارزی بزرگ هستند، موقعیت بهتری برای تاثیرگذاری بر نرخ ارز نقدی پول داخلی خود دارند.

نحوه اجرای یک مبادله نقدی

روش های مختلفی وجود دارد که معامله گران و سرمایه گذاران می توانند یک مبادله نقدی فارکس را اجرا کنند.

• مبادله می تواند مستقیما بین دو طرف انجام شود و نیاز به شخص ثالث را از بین می برد.

• معامله گران می توانند از سیستم های کارگزاری الکترونیکی برای تطبیق سفارشات خودکار استفاده کنند.

• معامله گران همچنین می توانند از سیستم های تجارت الکترونیک تک یا چند بانکی استفاده کنند.

• معاملات را می توان به صورت تلفنی با واسطه ارز انجام داد.

نرخ ارز نقدی چیست؟

نرخ ارز نقدی قیمتی است (که توسط بازار فارکس تعیین می شود) که امروز می توانید با آن ارز خریداری کنید. به این نرخ، عنوان خرید فوری فکر کنید. تاریخ تسویه معامله شما، دو روز کاری بعد (برای اکثر ارزها) می باشد.

آیا معاملات نرخ ارز نقدی محبوب هستند؟

بر اساس نظرسنجی بانک فدرال رزرو نیویورک، بیش از 399 میلیون دلار در حجم متوسط ​​روزانه معاملات نقدی فارکس بیشتر از هر نوع تراکنش فارکس دیگری (مانند قراردادهای آتی، آپشنز، و سواپ) بود.

وقتی برای سفر به یورو نیاز دارم، چه چیزی پرداخت کنم؟

شما قیمت لحظه ای (و همچنین هزینه های مربوطه، به طور بالقوه) را پرداخت می کنید. این قیمت زمانی است که شما آن ارز را از یک فروشنده فارکس در شهر خود دریافت می کنید یا آن را از طریق بانک خود سفارش می دهید. قیمت نقدی دائما تغییر می کند زیرا نرخ ارز دائما در حال تغییر است.

اصطلاحات مرتبط

معامله نقدی چیست؟

معامله نقدی، خرید یا فروش ارز یا کالای خارجی برای تحویل فوری است.

ارز خارجی (فارکس)

ارز خارجی (فارکس)، تبدیل یک ارز به ارز دیگر است.

تعریف قرارداد سلف غیر قابل تحویل (NDF)

قرارداد سلف غیر قابل تحویل(NDF) ، یک قرارداد مشتقه ارزی دو طرفه برای مبادله جریان‌های نقدی بین NDF و نرخ های نقدی رایج است.

عامل محاسباتی چیست؟

یک عامل محاسباتی، ارزش یک مشتقه، مانند یک معامله سواپ، یا یک محصول ساختاریافته را تعیین می کند و ممکن است به عنوان ضامن و صادرکننده آن عمل کند.

فارکس(FX) چیست و چگونه کار می کند؟

فارکس(FX) بازار معاملات ارزهای بین المللی است. این نام برگرفته از کلمات خارجی و مبادله است.

برابری نرخ بهره (IRP)

برابری نرخ بهره(IRP) معادله اساسی است که بر رابطه بین نرخ بهره و نرخ ارز خارجی حاکم است.

به آکادمی آموزشی فارکس (Persian FX Academy) خوش آمدید. بازار فارکس به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای مالی جهان، امروزه علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جذب کرده است اما شرایط این بازار به آن سادگی که اغلب افراد تصور می‌کنند نیست. حجم بالای سرمایه، پیچیدگی بازار و سهولت دسترسی به این بازار از عواملی است که به ضرر بسیاری از افرادی که در این بازار فعالیت می‌کنند، منجر می‌شود. در این میان جای خالی آموزش و دانش‌اندوزی به وضوح احساس می‌شود. شرایط خاص آموزش در ایران به همراه عدم وجود منابع جامع و کامل (به خصوص به زبان فارسی)، عدم امکان برگزاری کلاس حضوری در داخل ایران و شرکت در کلاس‌های خارج از ایران، ما را بر آن داشت تا اقدام به ایجاد یک آکادمی آموزشی نماییم. هدف بلندمدت از ایجاد این آکادمی، تبدیل شدن آن به یک مرجع اطلاعات و دانش مربوط به فارکس است. برای رسیدن به این هدف، آکادمی سعی نموده با کمک اساتید مجرب شرایطی ایجاد کند تا افراد به بازار نقدی چیست؟ هر آنچه در مورد بازار نیاز دارند دسترسی داشته باشند. از کلاس‌های مالتی مدیا گرفته، تا دوره‌های عمومی و تخصصی منسجم و پیوسته که دانشجویان پا به پای اساتید شرایط تحلیل و معامله را فرا بگیرند. ابزارهای معاملاتی، کتابخانه و تحلیل‌های روزانه و هفتگی از دیگر ابزارهای ارائه شده در این آکادمی است.